İTÜ MATAM Yöneticisi Prof. Dr. Cenk Yaltırak, Marmara Bölgesi’nde beklenen büyük zelzelenin 2065 yılına kadar gerçekleşeceğinin kesin olduğunu belirtirken, bu mühletin rehavete yol açmaması gerektiğini ve zelzelenin yarın bile meydana gelebileceğini vurguladı.
Yaptığı açıklamada, büyük Marmara sarsıntısının yaklaşmakta olduğunu ve en geç 2065 yılına kadar gerçekleşmesini beklediklerini belirtti.
Ancak bu tarihin rehavete yol açmaması gerektiğini, sarsıntının yarın bile olabileceğini tabir etti.
“YARIN DA OLABİLİR” DİYEREK UYARDI
Yaltırak, merkezin yürüttüğü bilimsel çalışmaların, Marmara Denizi’nin 20 kilometre derinliğe kadar uzanan üç boyutlu bir fay haritası oluşturduğunu belirtti.
Bu haritaların, Marmara’daki zelzelelerin tekrarlanma aralıklarını ve biriken tansiyonları hesaplamaya imkan sağladığını söyledi.
Yaltırak, en büyük riskin, 1509 zelzelesinin yaşandığını düşündükleri Doğu Marmara fayında olduğunu belirtti.
7.8 BÜYÜKLÜĞÜNDE BİR SARSINTIYA YOL AÇABİLİR
Kayıkora ve Kahramanmaraş sarsıntılarının gösterdiği üzere, birden fazla fay kesiminin tıpkı anda kırılmasının beklenen olduğunu ve bu durumun 7.8 büyüklüğünde bir sarsıntıya yol açabileceğini tabir etti.
Yaptıkları istatistiksel çalışmalara nazaran, Marmara’daki sarsıntı dönemlerinin ikinci cinse geçtiğini ve bu durumun önümüzdeki 40 yıl içinde büyük bir zelzele mümkünlüğünü artırdığını açıkladı. Fakat bu sürecin yarın bile başlayabileceğini, “2065’e kadar ‘yatalım’ manasına gelmiyor. Yarın da olabilir” kelamlarıyla uyardı.
Prof. Dr. Yaltırak, kentsel dönüşüm sürecini de eleştirerek, mevcut uygulamaların “rantsal dönüşüme” dönüştüğünü savundu.
Özellikle Etiler, Ulus üzere eski ve yaşlı binaların bulunduğu semtlerde, binaların yaşlılığından ötürü toptan yıkım kararları alınmasını, “soygun” olarak nitelendirdi.
Doğru bir yaklaşımın, her binanın kendi risk tahlilinin yapılması ve güçlendirme gereksinimi varsa güçlendirilmesi, yıkılması gerekiyorsa yıkılması olduğunu belirtti. Bu yaklaşımın, ulusal servette büyük bir tasarruf sağlayacağını ve kentin tarihi dokusunu koruyacağını vurguladı.
“İDEOLOJİK BAKIŞIMA MUHALİF BİR ŞEY”
Yaltırak, Marmara Denizi’nde 18 adet denizaltı heyelanının bulunduğunu ve bir sarsıntının bu heyelanları tetiklemesi durumunda tsunami oluşabileceğini söyledi. 1509’daki tsunaminin, bu heyelanlardan biri tarafından tetiklendiğini ve Samatya’daki surları aşan 6 metrelik dalgalar oluşturduğunu belirtti.
MATAM’ın bu heyelanları inceleyerek tsunami risklerini modelleyeceğini ve elde ettikleri tüm bilgileri şeffaf bir formda kamuoyuyla paylaşacaklarını açıkladı.
Yaltırak, kendisinin bir kamu vazifelisi olduğunu ve kamu faydasına çalışmak zorunda olduğunu belirterek, “Hem maaş alıyorum devletten ancak ülke için hiçbir şey yapmıyorum, kendim için yapıyorum. Bu benim devlet anlayışıma, ideolojik bakışıma muhalif bir şey” dedi.
MATAM’ın tüm dataları kamuya açık bir halde sunacağını ve herkesin bu bilgilere ulaşabileceğini vurguladı.
