Merhaba değerli okuyucularım,
Türkiye bugün yeniden bir imtihandan geçiyor. Memurlar, yetersiz bulunan artırım tekliflerine karşı iş bırakma hareketiyle meydanlara çıktı. Bazıları bu hareketleri “yasak” diyerek bastırmaya çalışıyor, bazıları “disiplin cezası” tehdidiyle korkutmaya yelteniyor. Lakin asıl hakikat şu ki: Memurun iş bırakması yalnızca bir reaksiyon değil, anayasal bir hak arayışıdır.
Yargının Tavrı: Memurun Yanında Hukuk Var
Anayasa Mahkemesi, bu bahiste yıllardır net bir hal ortaya koyuyor. Tekraren verdiği kararlarda, sendikaların aldığı iş bırakma kararlarına katılan memurlara disiplin cezası verilmesini hak ihlali olarak kıymetlendirdi. Zira Anayasa’da garanti altına alınan sendikal hak, yalnızca üye olmayı değil; o sendikanın aldığı karar doğrultusunda aksiyona katılmayı da kapsıyor.
Ayrıca Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin çizdiği çerçeve de açıktır: Sendikal haklara yapılan müdahale, “demokratik bir toplumda gerekli” değildir. Münasebetiyle, memurun iş bırakması karşısında disiplin tehdidi, sırf hukuka alışılmamış değil; tıpkı vakitte caydırıcı ve hakkın özünü zedeleyen bir uygulamadır.
Orantılılık ve Caydırıcılık Sorunu
Mahkeme kararları bize bir gerçeği gösteriyor: En hafif disiplin cezası bile, sendika üyelerini legal bir aksiyona katılmaktan alıkoyacak niteliktedir. İşte bu yüzden, Anayasa Mahkemesi, sendikal aksiyonları cezalandırma teşebbüslerini orantısız bulmuş ve iptal etmiştir. Bu tavır, devletin değil, hükümetlerin yanlışlı uygulamalarına karşı memuru koruyan bir teminattır.
Bugünün Gerçeği: Geçim Kaygısı ve Enflasyon
Elbette iş bırakma aksiyonlarının arkasında sadece tüzel münasebetler yok. Bugün pazar yerinde, markette yaşanan gerçek ortadadır. Enflasyon memurun maaşını her gün eritiyor. Memur, ayın ortasını getirmekte zorlanıyor. Bu koşullarda yapılan aksiyonlar, yalnızca bir sendikal faaliyet değil, birebir vakitte ekmeğin, sofranın, onurun çabasıdır.
Sonuç: Haklı Bir Direniş
Şimdi bir defa daha yüksek sesle söylemek gerekiyor:
Memurun iş bırakma aksiyonu, ne bir cürümdür ne de bir keyfilik. Bu aksiyon, anayasal bir hak, demokratik bir toplumun olmazsa olmazıdır.
Disiplin tehdidiyle memur korkutulamaz. Kamu yönetimlerinin yasaklarıyla bu reaksiyon yok sayılamaz. Zira iş bırakma, sırf sendikal bir hak değil; birebir vakitte enflasyonun ezdiği, adaletin yara aldığı bu tertipte, vicdanın sesidir.
