Yurt dışına seyahat etmek isteyen vatandaşlar büyük bir sıkıntı çekiyor. Başta Avrupa ülkeleri, Türk vatandaşlarına vize vermek zahmet çıkarıyor. Vize başvurlarının yapıldığı aracı şirketlerin uzun süren incelemelerinin akabinde büyükelçilikler vatandaşlara aylarca geri dönmüyor.
Türkiye’nin Avrupa ile yaşadığı vize sorunu artık ferdi seyahatlerin ötesine geçti.
Roketsan Genel Müdürü, “uluslararası piyasadan vida bile alamıyoruz” diyerek mahzurların boyutunu ortaya koydu.
T24’ten Barçın Yinanç’ın köşesinde anlattığına nazaran; Akkuyu Nükleer Santrali için Avrupa’dan materyal getirecek işçinin vize randevusu bulamadığı, vizelerin lakin “ricacı olunarak” çıkabildiği öğrenildi. Yinanç şunları yazdı:
“Benim de geçenlerde kulağıma çalındı. Akkuyu Nükleer Santrali için gerekli birtakım gereçleri Avrupa’dan getirecek işçi için bir türlü vize randevusu alınamamış. Ortaya birileri girmiş, ricacı olmuş da vizeler o denli çıkmış.
Vize sıkıntısı çığrından çıktı, hükûmet hiç oralı olmuyor. Muhtemelen çok az insanı etkiliyor, hatta kendi seçmen kitlesini daha az etkiliyor diye sıkıntıyı ele alma eğiliminde görünmüyor. Ama Türkiye’nin birinci nükleer santralinde vize nedeniyle gecikme yaşanması riskinin rahatsız etmiş olması beklenir. O da alışılmış, bu bilgi bilmesi gerekenler katına kadar ulaşabilmişse.”
Vize başvurusu için randevu almak neredeyse imkânsız hâle geldi. Evvelden elçiliklere direkt müracaat yapılırken bugün aracı kurumlar ve acentalar üç etaplı bir süreç oluşturuyor.
Özellikle koronavirüs pandemisi sonrası periyotta randevular “havada kapılır” hâle geldi. Bölüm uzmanları, bunun yazılımlar aracılığıyla yapıldığını, fakat teknik tahlillerle önlenebileceğini belirtiyor.
Yinanç’ın aktardığına nazaran; yüksek meblağlar ödeyerek randevu almaya çalışanların varlığı, sistemin suistimale açık olduğunu gösteriyor.
VERİ GÜVENLİĞİ DE TEHLİKEDE
Türkiye’deki vize işlemlerini büyük ölçüde yabancı şirketler yönetiyor. Vize almak isteyen vatanadaşi bu aracı şirketlere başvuruyor. Şirketler, yurt dışına gitmek isteyen Türk vatandaşlarının dokümanlarını incelemeye alıyor.
En bilinen kurum VFS Küresel, 2001’de Hindistan’da kuruldu, 2021’de ise ABD merkezli Blackstone tarafından satın alındı.
Avrupa ülkelerinin vizelerini işleyen şirket, Türkiye’de bir Türk ortakla çalışsa da bu işbirliğini sonlandırmak istediği argüman ediliyor. IDATA’yı satın alan BLS de Hindistan merkezli. Sonlu sayıda Türk şirketinin portföyü ise küçük ölçekte kalıyor.
Başvuru sahiplerinden banka hesap dökümlerinden aile bilgilerine kadar geniş veri talep ediliyor. ,
Yinanç, yabancı şirketlerin Türk vatandaşlarının hassas bilgilerini toplaması, “veri güvenliği” kaygısını gündeme getirdiğini bildirdi. Yinanç, AKP iktidarının yerli ve ulusal telaffuzlarına rağmen buna karşı adım atmadığını tabir etti.
