YSK’den yapılan açıklamaya nazaran, seçim yasakları 24 Ağustos’tan başlamak üzere Cumhurbaşkanlığı seçiminin birinci cinsinin yapılacağı 18 Ekim’e kadar devam edecek.
YSK’nin açıkladığı seçim takvimi uyarınca, siyasal partilerin cumhurbaşkanı adaylarını 9 Eylül’e kadar belirlemeleri gerekirken, adaylık müracaatları 12 Eylül’de yapılacak.
Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin birinci cinsine katılma yeterliliği bulunan adaylar, 12 Eylül’de YSK tarafından süreksiz aday olarak ilan edecek.
Açıklamaya nazaran YSK, 21 Eylül’de cumhurbaşkanı kesin adaylarını belirleyerek 22 Eylül’de kamuoyuna duyuracak, seçmen listeleri ise 14 Eylül’de askıya alınarak 7 gün askıda kalacak.
Sandık seçmen listeleri ise 29 Eylül’de tamamlanacak. Listelerde yapılacak düzeltmeler siyasi parti ve bağımsız adaylara bildirilecek.
Bağımsız adayların oy pusulasında istedikleri işaret yahut sembolü, 15 Eylül’de Yüksek Seçim Kurulu’na sunmaları gerektiği seçim takviminin içindeki kurallar ortasında yer aldı.
Oy pusulalarındaki adayların sırası ile ulusal televizyon kanalı BRT’deki propaganda sırası 22 Eylül’de Yüksek Seçim Kurulu huzurunda düzenlenecek kura çekimi ile muhakkak olacak.
YSK’den yapılan açıklamada, KKTC Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin 19 Ekim’de yapılacak birinci çeşidi için ulusal kanal BRT’deki propaganda yayınlarının 23 Eylül’de başlayacağı belirtilerek, siyasal partiler ile bağımsız adayların, propaganda yapmak için heyete 28 Eylül’e kadar dilekçe verebilecekleri bildirildi.
KKTC seçmen kartlarının 16 Ekim’de dağıtılacağı ve adayların seçim propagandasının ise 18 Ekim’de sona ereceği bilgisine de YSK’nin açıklamasında yer verildi.
SEÇİM YASAKLARI BAŞLADI
KKTC Cumhurbaşkanlığı seçimi kapsamında 24 Ağustos ile 18 Ekim ortasında uygulanacak yasaklar YSK tarafından duyuruldu.
16 husus halinde sıralanan seçim yasaklarının adayların yanı sıra, Cumhurbaşkanı, Başbakan ve Bakanlar Kurulu üyelerini de bağlayıcı kuralları bulunuyor.
YSK’nin ilan ettiği seçim takvimi ve yasaklarının ortasında, Cumhurbaşkanı, Başbakan ve Bakanlar Kurulu üyelerinin seçim ile ilgili faaliyetlerinde ve konuşmalarında, KKTC 5/1976 sayılı Seçim ve Halkoylaması Yasası Kurallarına uymaları kuralı da gerekiyor.
KKTC CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMLERİ
KKTC’de cumhurbaşkanı 5 yılda bir halk tarafından seçiliyor ve devir kısıtlaması bulunmuyor.
Seçimde birinci tıpta yüzde 50+1 oyun alınması (salt çoğunluk) halinde birinci çeşitte cumhurbaşkanı seçiliyor, hiçbir adayın salt çoğunluğu sağlayamaması durumunda en çok oyu alan birinci iki aday 7 gün içinde yapılacak ikinci cins seçimlerine katılıyor ve ikinci tıpta en yüksek oyu alan cumhurbaşkanı koltuğuna oturmaya hak kazanıyor.
KKTC’de cumhurbaşkanı seçilebilmek için 35 yaşını doldurmuş olmak, yükseköğrenim mezunu olmak, Türk ana ve babadan doğmuş olmak ve KKTC yurttaşı olmak, en az 5 sene KKTC’de ikamet etmek koşulu aranıyor.
KKTC’de en son 2022 yılında yapılan mahallî seçimler için seçmen sayısı 208 bin 236 olarak belirlenmişti. KKTC’de seçmen olabilmek için 18 yaşını doldurmuş olmak gerekiyor.
KKTC’nin Kurucu Cumhurbaşkanı Rauf Raif Denktaş ülkeyi 1985-2005 tarihleri ortasında bağımsız olarak seçimlere girerek yönetti. Denktaş, 2000 yılında Ulusal Birlik Partisi (UBP) adayı Derviş Eroğlu’nun adaylıktan çekilmesi ve aday sayısının teğe inmesi nedeniyle tekrar Cumhurbaşkanı seçilmiş, 2005 yılındaki seçimde aday olmamıştı.
2005 yılında gerçekleşen Cumhurbaşkanlığı seçiminde Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) adayı Mehmet Ali Talat, yüzde 55,59 oy oranı ile KKTC’nin 2. Cumhurbaşkanı olurken, 2010 yılında ise UBP’nin adayı Dr. Derviş Eroğlu yüzde 50,35 oy oranı ile KKTC’nin 3. Cumhurbaşkanı olmuştu.
2015 yılında yapılan seçimler sonucu KKTC’nin 4. Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı olurken, 2020 yılındaki seçimlerde mevcut Cumhurbaşkanı Ersin Tatar bu misyona gelerek 5. Cumhurbaşkanı seçilmişti.
KKTC’de 19 Ekim’de yapılacak Cumhurbaşkanlığı Seçimi 1. Tipi için Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, ana muhalefet Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) Genel Lideri Tufan Erhürman, akademisyen Mehmet Hasgüler ve Kıbrıs Sosyalist Partisi’nden (KSP) Osman Zorba adaylıklarını basın yoluyla duyurdu.