Merhaba kıymetli okuyucularım,
Bir sabah uyanıyorsunuz… Daha gün başlamadan üzerinize çöken tek gerçek var: Borç. Vergi borcu, SGK prim borcu, Bağ-Kur borcu… Fakat iş bununla bitmiyor; toptancıya, mal aldığı tüccara, hatta yan dükkândaki komşuya olan borçlar… Bir de alamadığınız alacaklar eklenince ticaretin çarkı dönmüyor, hayatın istikrarı bozuluyor.
Bugün Türkiye’de esnaf kan ağlamıyor, kan kusuyor. Kepenk kapatıyor. Stopaj borcunu, vergi borcunu, SGK prim borcunu ödeyemiyor. Dükkân kirasını çıkaramıyor. Çalıştırdığı personelinin sigorta primini yatıramıyor. Banka hesapları bloke edilmiş, haciz kapıya dayanmış, icralık olmuş binlerce esnaf var. Çiftçi tarlasını güç bela sürüyor fakat Bağ-Kur primini yatıramadığı için emeklilik hakkını kaybediyor. Genel Sıhhat Sigortası borcu olan vatandaş yıl sonuna kadar hastaneye gidebiliyor lakin eczaneden ilacını alamıyor. Üstüne üstelik birde ana para kadar neredeyse gecikme artırımı ve faizi gerçeğiyle karşı karşıya kalıyor.
Vatandaşın önüne bir tercih koyulmuş durumda: Meskenine ekmek mi götürsün, yoksa vergi ve SGK borcunu mu ödesin? Siz olsanız hangisini seçerdiniz? Önceliğiniz evladınızın ekmeği mi olurdu, yoksa Maliye’nin vergi kalemi mi? İşte milyonlarca insan bugün bu sorunun karşılığını her gün kendi vicdanında arıyor.
2023 yılında çıkarılan yapılandırma kanunu bir nebze nefes aldırmıştı. Lakin bu yalnızca süreksiz bir rahatlamaydı. Bugün yaşadığımız ise gelip süreksiz bir tablo değil, kronikleşmiş bir ekonomik krizdir. Bu kriz, hükümetin yanlış siyasetlerinin, yıllardır üst üste bindirilen yüklerin sonucudur. O yüzden yapılandırma artık lütuf değil, bir zarurettir.
Üstelik son bir yıldır yapılandırma beklentisi vatandaşın gündeminde hiç olmadığı kadar yüksek. Esnaf, çiftçi, Bağ-Kur’lu ve milyonlarca borçlu vatandaş “yeni bir düzenleme çıkacak” umudunu canlı tutuyor. Hükümetin daha evvel bu mevzuda çalışmalar yürüttüğü biliniyor. Fakat ne olduysa bu çalışmalardan vazgeçildi. Vazgeçilmesinin gerisinde da sık sık gündeme gelen bir sorun yatıyor: Muhalefet belediyelerinin SGK’ya olan prim borçları. Bu borçlar uzun müddet kamuoyunda tartışıldı, hâlâ da periyot devir gündemdeki yerini koruyor. İşte burada akıllara bir soru geliyor: Sanki yapılandırma düzenlemesinin çıkmamasının asıl sebebi bu mu? Yani belediyelerin de bu yapılandırmadan yararlanması halinde, iktidarın elinden belediyelere yüklenebileceği bir siyasi gereç mi alınmış olacak? Şayet öyleyse, bu kadar hayati bir sorun bile siyasetin materyali yapılmış olmuyor mu?
Ayrıca kulislerde konuşulanlar, SGK ve vergi borçlarını kapsayan yeni bir yapılandırma düzenlemesinin Türkiye Büyük Millet Meclisi açıldıktan sonra, yıl sonuna hakikat gündeme alınabileceği istikametinde. Lakin bu tarih çok geçtir. Vatandaşın artık bekleyecek, sabredecek vakti kalmamıştır. Ekonomik buhranın gölgesinde ayakta kalmaya çalışan milyonlar için bir gün bile çoktur. Bu düzenleme derhal, bir an evvel gündeme alınmalı ve yasalaşmalıdır. Zira halkın nefes alması, bir sonraki takvime, bir sonraki bütçe hesabına ertelenecek kadar kolay bir sıkıntı değildir.
Yeni bir düzenleme kesinlikle çıkmalıdır. Zira bugün borçlarını ödeyemeyen esnaf, çiftçi, Bağ-Kur’lu, GSS borçlusu yarın borçlarını ödemek istemediği için değil, ödeyemediği için mağdur edilmektedir. Bu yapılandırma tüm kamu borçlarını kapsamalı; vergi, SGK, GSS, KYK, belediye, tarım borçları dahil edilmelidir. Faizler ve gecikme artırımları silinmeli, borçlar ana paraya indirgenmeli. Vadeler gerçekçi ve uzun olmalı, birinci ödemeler için erteleme hakkı tanınmalı. Sicil affı getirilmeli, icralar durdurulmalı. Vatandaşa yine nefes alma imkânı sağlanmalıdır.
Buradan açıkça tabir ediyorum: Hazine ve Maliye Bakanı Sayın Mehmet Şimşek ve Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Sayın Vedat Işıkhan bu mevzuyu artık gündemlerine almak zorundadır. Bu sıkıntı bir seçim hesabının, bir bütçe tekniğinin, bir mali programın ötesindedir. Bu problem, direkt halkın nefes alma hakkıdır.
Aynı vakitte muhalefete de çağrımdır: Bu mevzuyu sırf gündeminize almak yetmez; daha fazla gündeminizin merkezine koyun. Daha güçlü formda lisana getirin. Daha yüksek sesle haykırın. Daha çok sahiplenin. Zira halkın haklı taleplerine en güçlü dayanak, muhalefetin yavuz tutumundan geçer. Halkın sesi olun, bu sesi büyütün, çoğaltın, iktidarın duymak zorunda kalacağı kadar yükseltin.
Hükümet ise bu sese kulak vermek zorundadır. Zira bu yapılandırma yalnızca Hazine’nin alacaklarını tahsil etmesi için değil, toplumsal huzurun yine inşa edilmesi için gereklidir. Adaletin, merhametin, eşitliğin tekrar tesis edilmesi için kuraldır.
Bugün kepenk kapatan esnafın çığlığı, tarlasını süremeyen çiftçinin haykırışı, ilacını alamayan gencin isyanı duyulmazsa; yarın bu toplumda inanç duygusu kalmaz. Bugün yapılacak adil bir düzenleme, yarın hem iktisada hem toplumsal barışa katkı sunacaktır.
Çünkü bu millet borcunu ödemek istiyor. Lakin evvel ekmeğini kazanmak, çocuğunu doyurmak istiyor. Öncelik insanın onurudur, vicdanıdır, ömür hakkıdır. Ve hiçbir maliye siyaseti, hiçbir hükümet kararı bu hakkın önüne geçemez.
Bugün yapılacak yapılandırma, sadece borçların yine takvimi değil; toplumun yine nefes almasının kapısı olacaktır. Bu kapı açılmadıkça, milletin sırtındaki yük hafiflemeyecektir. Ancak açıldığında, bu ülke yine umudunu yeşertecek, yine ayağa kalkacaktır.
