19 Mart operasyonuyla İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu ve çok sayıda partili bürokratın tutuklanmasının akabinde Sazlıdere Barajı havzasında başlayan betonlaşma süratle devam ediyor.
İstanbul Barosu geçtiğimiz gün, İstanbul’un su kaynaklarından biri olan lakin, Kanal İstanbul projesi güzergahında bulunması münasebetiyle yapılaşmaya açılan, 19 mart operasyonlarının akabinde da süratle devam eden TOKİ inşaatının bulunduğu Sazlıdere havzasına keşif ziyareti gerçekleştirdi.
KEŞİF ZİYARETİ AVUKATLARIN İŞTİRAKİYLE GERÇEKLEŞTİ
Ziyaret, İstanbul Barosu Başkanı İbrahim Kaboğlu ve avukatların iştirakiyle gerçekleşti.
TOKİ konut projesinin şantiye alanının da bulunduğu bölgede durum incelendi.
Ziyarete katılan İstanbul Barosu Etraf Kent ve İmar Hukuku Komisyonu Başkanı Gülay Çolak Çalışkan, Sazlıdere’deki son duruma ait müşahedelerini aktardı.
“KÜMES BİLE YAPILMASI YASAK ALANA TOKİ İNŞAAT YAPIYOR”
TOKİ’nin Kanal İstanbul projesi kapsamında Sazlıdere’de 10 bin konutluk bir inşaat projesinin devam ettiğini, ayrıyeten 2.5 milyon metrekarelik bir alanın daha imara açıldığını belirten Çalışkan, Sazlıdere havzasındaki durumu, “Hukuka tersliklerin somut bir örneği… Kümes bile yapılması yasak olan bir alanda TOKİ inşaat yapıyor” biçiminde kıymetlendirdi.
Sazlıdere Barajı’nın içme suyu niyetinin Cumhurbaşkanlığı kararıyla kaldırılmasına ait, “Hukuka karşıt bir telaffuz ve bir mazeret. Bu, buranın bir su alanı olduğu gerçeğini değiştirmiyor” diyen Çalışkan, İSKİ’nin geçtiğimiz aylarda TOKİ inşaatları için verdiği yıkım kararı için alınan yürütmeyi durdurma kararının mevcut durumun korunmasını, münasebetiyle inşaatların durdurulmasını gerektirdiğini belirtti.
“PROJEYLE İLGİLİ ŞEFFAF SÜREÇ YÜRÜTÜLMÜYOR”
ÇED raporlarına ve imar planlarına açılan davaların devam ettiğini belirten Çalışkan, projeyle ilgili şeffaf bir süreç yürütülmediği üzere, bölgenin rezerv alan ilan edilmiş olmasının, “torba tez kamulaştırma kararları” ve uygulamaların etap halinde yapılmasının da projenin hukuksal takibini zorlaştırdığını söz etti.
“İNŞAATLAR DİREKT SU KENARINDAN BAŞLIYOR”
Çalışkan, “Maalesef görüyoruz ki inşaatlara direkt su kenarından başlanıyor. En korunması gereken alandan başlanıp geriye hakikat bir uygulama planı yapılıyor. Anlıyoruz ki, mahkemeden bir yürütmeyi durdurma ya da iptal kararı gelmeden mümkün olduğunca daha büyük bir alanın tahrip edilmesi, işlerin bitirilmesi, uygulama yapıldığı için de artık hukuka karşıtlık tespit edildiğinde de yapılacak bir şey kalmayacak… Burası bir kupon arazi olarak görülüyor. Halbuki ki, iklim krizi kapımızda. Burası bir yutak alanı, doğal bir alan, korunması gereken bir alan. İstanbul’un çok gereksinimi olan bir alan” diye konuştu.
“KORUNAN ALANLAR KONUT ALANI OLARAK İHLAL EDİLDİ”
Çalışkan’ın bölgedeki betonlaşmaya ait değerlendirmesi su halde:
“Aslında bu alanlar, köylünün kümes bile yapamadığı, çivi bile çakılması mümkün olmadığı müdafaa alanları; su havzası, İstanbul içme suyunun bir kısmı buradan sağlanıyor.
Su havzası olduğu için de bugüne kadar İSKİ tarafından da, DSİ tarafından da korunan alanlardı. Maalesef, TOKİ bu korunan alanda, evvel bir rezerv alanı ilanı, sonrasında imar planıyla konut alanı olarak ihlal edildi, süratli bir biçimde inşaatları devam ediyor.
Yürütmeyi durdurma kararı verildiği için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı kendisinde bu inşaatlara devam etme hakkı görüyor. Buna da katılmıyoruz. Zira yürütmenin durdurulması mevcut durumun korunması; yani inşaatlara devam edilmesi müsaadesi manasında değil. İSKİ’nin yıkım kararı uygulanmayabilir lakin yeni inşaat yapma ve inşaatın hukuka uygun olduğu manasına gelmiyor bu kararlar.
“CBK KARARI İLE İÇME SUYU ÖZELLİĞİ KAYBEDİLİYOR”
Görüyorsunuz, burası su alanı hala ve İSKİ, içme suyu muhtaçlığı için hala kullanıyor. Maalesef bir Cumhurbaşkanlığı kararıyla buranın içme suyu özelliğinin kaybedildiği ilan ediliyor.
Hukuka alışılmamış bir telaffuz ve bir mazeret. (Bu) buranın, evvelden dere, artık de bir su alanı olduğu gerçeğini değiştirmiyor. Bir Cumhurbşkanlığı kararıyla doğal alanın doğal alan olmaktan ya da su alanı olmaktan çıkartılması mümkün değil.
“TORBA İVEDİ KAMULAŞTIRMA KARARLARI ÇIKIYOR”
Rezerv alanlar büyük bir sorun. Rezerv alan ilanları yapılmıyor. Rezerv alan karar olarak alınıyor lakin ilan edilmiyor ve öğrenemiyorsunuz hangi bölgede, hangi parselde yaptığını. İvedi kamulaştırma kararlarında da şöyle bir uygulama başlandı; ‘kimi yerlerde’ ya da ‘bazı alanlarda’ üzere, torba yasa üzere torba tez kamulaştırma kararları çıkıyor.
Onları tek tek takip etmeye çalışıyoruz. Kamunun aslında bunları şeffaf bir biçimde ilan etmesi gerekiyor. Bir de etap etap ilan ediliyor. Somut bir formda belirtilmeyen etaplara bölünüyor. Bu etapların herbirine farklı başka dava açmak gerekiyor, her birini başka ayrı takip etmek gerekiyor, başka ayrı itirazlarını yapmak gerekiyor.
“DOĞAL KAYNAKLARI KORUYACAK HAREKETLERE MUHTAÇLIK VAR”
Ve maalesef bunların davaları da farklı ayrı görülüyor. Mesela bir ÇED raporu var, ÇED raporunda 1000 kişilik bir hayat alanı olacağı perspektifiyle ÇED raporu çıkıyor lakin aslında orada 5 etabı topladığınızda 10 bin-15 bin kişilik bir nüfusun barınacağını görüyorsunuz. Ancak bunlar başka farklı yürütüldüğünden maalesef kontakları kurulamıyor. O süreçlerde de dertler yaşıyoruz.
TOKİ inşaatının sürdüğü Sazlıdere’de, yeniden Kanal İstanbul projesi kapsamında barajın karşısında bulunan alanda yapılması planlanan köprü şantiyesinde beton köprü ayakların da inşaatı devam ediyor.
“İstanbul’un nüfusunu daha da artıracak değil, İstanbul’un doğal kaynaklarını koruyacak aksiyonlara gereksinimimiz var. İnsancıl bir ömür hepimizin hakkı, Anayasal bir yükümlülük” diyen Çalışkan, İstanbul Barosu olarak da çabayı sürdüreceklerini belirtirken köprü ayakları için ise “Umarım ileride bugünlerin hatırına bir ibret anıtı olarak kalır” sözlerini kullandı.
