CHP’ye yönelik kayyum kararı iktisatta ibreleri alt-üst etti. Kurultay davasında CHP İstanbul Vilayet idaresinin misyondan alınarak yerine kayyum atanmasıyla başlayan siyasi kriz ekonomiyi de vurdu.
REZERVLER KAYYUM İÇİN YANDI
Daha evvel 19 Mart’ta kuru baskılamak için yakılan rezervler iktisat idarenin vergilerle cezalarla topladığı parayla onarılomaya çalışılırken yine rezerv kayıpları başladı. İktidarın yarattığı siyasi kriz sonrası Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB) yine kuru korumak üzere rezervleri devreye aldı.
Bankacılar, TCMB’nin yalnızca dün TL’yi savunmak için 3 milyar dolar civarında döviz satışı yaptığını varsayım ediyor. Gürsel Tekin’in kayyum olduğu 2 Eylül’den bu yana toplam rezerv kaybı böylelikle 8 milyar dolara çıktı.
BORSA İSTANBUL’DA KAYIPLAR DERİNLEŞTİ
Bir öteki kayıp da Borsa İstanbul’da oldu. 2 Eylül’den bu yana Borsa İstanbul’da 800 milyar lira (19.4 milyar dolar) buharlaştı; tek bir günde ise yaklaşık 270 milyar TL (6.5 milyar dolar) paha kaybı yaşandı. Kayyum kararının akabinde BIST 100’de büyük düşüş yaşandı. Dünkü kayıp yüzde 3’ü buldu. Endeks günü yüzde 2.61 düşüşle 10.449 puandan kapattı. Kayyum kararından evvel BIST 100 11 bin 500 civarındaydı.
FAİZ İNDİRİMİ ÖLÇÜSÜ AŞAĞI ÇEKİLDİ
Yaşananların akabinde faiz indiriminde de kestirimler değişti. Daha evvel en az 300 baz puan indirim beklenirken piyasa ve ekonomistlerin beklentileri değişti. Artık Merkez Bankası’nın 200 en fazla 250 baz puan indirim yapacağı varsayım ediliyor. TCMB faiz kararını yarın açıklayacak.
BANKALARIN VARSAYIMLARI DEĞİŞTİ
Hollanda merkezli finans kuruluşu ING, ağustos ayında beklentilerin üzerinde açıklanan enflasyon dataları ile siyasi ve kurumsal gelişmelerin, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) karar alma sürecini karmaşıklaştırabileceğini kıymetlendirerek varsayımlarında değişikliğe gitti.
TCMB’DEN 200 BAZ PUAN FAİZ İNDİRİMİ BEKLİYOR
ING’nin yayımladığı analiz raporuna nazaran, bu hafta gerçekleşecek Para Politikası Kurulu toplantısında TCMB’nin siyaset faizini 200 baz puan indirerek yüzde 41’e çekmesi bekleniyor. Aralık ayında ise faizin yüzde 37 düzeyine gerileyeceği öngörülüyor.
Raporda, “Faiz indiriminin büyüklüğünü belirlemede piyasa oynaklığının denetim altında tutulması kritik rol oynayacak. Fakat şu ana kadar bu oynaklık hayli sonlu kaldı.” tabiri yer aldı.
ENFLASYON VARSAYIMI YÜZDE 30’A YÜKSELTİLDİ
Bankanın değerlendirmesinde, ağustos enflasyonunun fiyat istikrarı açısından süregelen zorlukları ortaya koyduğu vurgulandı. ING, 2025 yılı sonu için enflasyon beklentisini yüzde 29,5’ten yüzde 30’a yükseltti.
Raporda ayrıyeten, faiz iddialarına nazaran kısa vadede yüksek gerçek faiz ortamının korunacağı belirtildi.
BÜYÜME VARSAYIMI REVİZE EDİLDİ
ING, iç talebin gücünü göz önünde bulundurarak, 2025 yılına ilişkin GSYH büyüme beklentisini yüzde 2,7’den yüzde 3,3’e çıkardı. 2026 yılı için büyüme varsayımı ise yüzde 3,5’ten yüzde 4’e güncellendi.
DOLAR/TL İÇİN 2025 VE 2026 TAHMİNLERİ
Döviz kuru varsayımlarına de yer verilen raporda, 2025 yıl sonu için dolar/TL beklentisi 45,00, 2026 yıl sonu için ise 53,00 olarak belirlendi.
ING, Türk lirasına olan talebin, TCMB’nin sürdürdüğü sıkı para siyasetiyle desteklendiğini ve bu nedenle uzun vadede liranın gerçek paha kazanmasının mümkün olduğunu aktardı. Lakin kısa vadede döviz kurlarında aylık ya da çeyreklik bazda istikrarlı kıymet artışlarının görülmeyebileceği de raporda vurgulandı.
İngiliz bankacılık devi HSBC, 8 Eylül tarihli notunda yıl sonu dolar kestirimini 42 liradan 44 liraya yükseltti.
