İstanbul Planlama Ajansı (İPA), “Küreselden Yerele Orta Sınıf ve Gelir Dağılımı” raporunu yayımladı. Raporda yer alan bilgilere nazaran orta sınıf ya yoksullaştı ya da fakirlik hududuna geldi.
Zengin sınıfın sayısında kayda bedel bir artış gerçekleşmezken orta sınıfın merkezi olan İstanbul’da hanehalkı 2007’deki 100 TL’lik alım gücü 2023’te 35 TL’ye geriledi.
ARTIK ÇOK DAHA FAZLA YOKSUL VAR
İPA bilgileri vatandaşın yıllar içinde süratle yoksullaşarak bugüne geldiğini ortaya koydu. Enflasyona karşısında geliri erozyona uğrayan vatandaşın alım gücündeki düşüş rakamlarla açıklandı.
İPA Başkanı ve Şehir Plancısı Prof. Dr. Buğra Gökce, o bilgileri toplumsal medya hesabından yaptığı paylaşımla özetledi:
Prof. Dr. Tahsin Bakırtaş öncülüğünde, Prof. Dr. Murat Şeker ile birlikte katkı sunduğumuz “Küreselden Yerele Orta Sınıf ve Gelir Dağılımı” raporu çarpıcı bilgileri ortaya koyuyor. Türkiye’de 2021 yılı ve sonrasında yaşanan yüksek enflasyon, ortanca hanehalkının net gerçek gelirini erozyona uğrattı ve bu periyotta kıymetli ölçüde doruktaki bir avuç beşere, üst sınıfa servet transferi yapıldı.
- 2007’de medyan gelir 2,7 kat minimum fiyata eşitken, 2023’te 1 minimum fiyata eşitlendi. Yani Türkiye’de ortanca yurttaş, taban fiyatla geçinen yurttaş pozisyonuna geldi.
- 2010 yılında 16.304 TL olan gerçek kullanılabilir hanehalkı net medyan geliri en yüksek olduğu 2017 yılında 19.038 TL’ye çıkmış; fakat “Epistemolojik Kopuş” un yaşandığı 2021 sonrası devirde dramatik biçimde düşerek 10.231 TL olarak gerçekleşmiş; 2023’te de 10.863 TL olarak gerçekleşmiştir. Bu sonuç hanehalkı ortanca net gelirinin enflasyonun gerisinde kaldığını göstermektedir.
İSTANBUL EPİSTEMOLOJİK OLARAK KOPTU GİDİYOR
- Türkiye’de fakir ve her an yoksulluğa düşecek hanelerin toplamı, toplam hanelerin üçten birinden fazla.
- Türkiye’de orta sınıf Covid-19 Pandemisi ve “Epistemolojik Kopuş” periyodu ve sonrasında AB-27, G-7 ve BRICS ülkelerindeki orta sınıftan çok daha fazla güç kaybetti. Türkiye’de orta sınıfta yaşayan hanelerin kıymetli kısmı alt sınıfa kaydı.
- Türkiye’de çalışan orta sınıfın merkezi olan İstanbul’da, ortanca hanehalkının refah kaybı Türkiye hanehalkı ortalamasından daha fazla oldu. İstanbul’daki hane halkının 2007’deki 100 TL’lik alım gücü 2023’te 35 TL’ye geriledi.
- 2007 yılında İstanbul’daki ortanca hane halkının geliri minimum fiyatın 4 katı iken, bu oran 2023’te 1,4 minimum fiyat seviyesine indi.
