Almanya’daki Göttingen Üniversitesi öncülüğünde yürütülen çalışmada Türkiye’nin güney batısında yaklaşık 1500 kilometre uzunluğunda yarık tespit edildi. Eski Testis Okyanusu’ndan kalan okyanusal levhanın kopmasıyla meydana gelen yarığın Türkiye’den Irak’a kadar yayılmaya başladığı, uzmanlar tarafından duyuruldu.
Irak’ın Kürdistan bölgesindeki Zagros Dağları kuvvetlerinin son 20 milyon yılda Dünya yüzeyini nasıl deforme ettiğini araştıran bilim insanları, bir vakitler Arap Levhası’nı Avrasya Levhası’ndan ayıran eski Tetis Okyanusu’nun bir kalıntısının hâlâ Arap Levhası’na bağlı olduğunu keşfetti.
“TAKVİMDEN KOPAN BİR YAPRAK GİBİ”
Göttingen Üniversitesi önderliğinde başlatılan araştırmanın baş muharriri Dr. Renas Koshnaw, Alman merkur.de’ye bulgularla ilgili yaptığı açıklamada, “Bu levha, bölgeyi aşağıya gerçek çekmeye devam ediyor ve daha fazla tortu birikimi için alan yaratıyor. Fakat Türkiye’ye gerçek çöküntü çok daha sığ hale geliyor. Bu durum, o bölgede okyanus levhasının koptuğunu ve çekim gücünün azaldığını gösteriyor. Yarık, Türkiye’den Irak’a yanlışsız takvimden kopan bir yaprak üzere yayılıyor” tabirlerini kullandı.
BULGULAR ZELZELE RİSKLERİNİN DAHA DÜZGÜN KIYMETLENDİRİLMESİNE YARDIMCI OLABİLİR
Araştırmacılar bu süreçleri simüle eden bir jeodinamik model geliştirdiler. Araştırmaya katılan Prof. Jonas Kley, “Bu araştırma, Dünya’nın sert dış kabuğunun nasıl çalıştığını anlamamıza yardımcı oluyor” dedi.
Uzmanların tabir ettiğine nazaran, keşfedilen bu modeller, maden yataklarının araştırılmasında ve sarsıntı risklerinin kıymetlendirilmesine yardımcı olabilir.
PROF. DR. NACİ GÖRÜR UYARMIŞTI
Prof. Dr. Naci Görür,31 Ocak’ta Diyarbakır Belediyesi’nin “Deprem Dirençli Kentler” Sempozyumu’nda yaptığı konuşmada “Diyarbakır için tehlikeli olan Bitlis-Zagros Fay Hattı’dır.” ihtarında bulunmuştu.
Bölgede bulunan fayın olumsuz sonuçlara sebep olabileceğini vurgulayan Prof. Dr. Görür, şu tabirleri kullanmıştı:
“Bu fay, zıt fay. Sarsıntı ürettiği vakit Diyarbakır’a daha yakın. Münasebetiyle o harekete geçtiği vakit asıl büyük felaket o vakit olacak. Ne vakit harekete geçer diye sormayın. Zira bilmiyorum. Geçer mi kesin geçer. Ancak ne vakit geçeceğini bilmiyorum.”
1500 KİLOMETRE UZUNLUĞUNDAKİ ZAGROS DAĞLARI
Zagros Dağları, İran’ın güneydoğusunda bulunan deforme olmuş kabuk kayaçlarından oluşan bir nesildir. Kuzeybatıda Türkiye’nin doğusundan, güneydoğuda Umman Körfezi’ne kadar 1.500 kilometrelik bir uzunluğa uzanır. Bu sıradağlar, Güneybatı Asya ve Orta Doğu’nun büyük bir kısmına yayılan Alp-Himalaya sisteminin değerli bir kesimidir.
Bu jenerasyon, Afrika, Arap ve Hint kıta levhalarının Avrasya levhasıyla çarpışması sonucu oluşmuştur. Ayrıyeten, kuzeye gerçek gerçekleşen dalma-batma ve akabinde Neo-Tetis Okyanusu’nun kapanması da değerli rol oynamıştır.
