Afyonkarahisar‘dan doğup Denizli ve Aydın‘dan geçip Ege Denizi‘ne dökülen 584 kilometrelik Büyük Menderes Irmağı’nda kirlilik tasa verici boyutlara ulaştı. Su, fabrikaların arıtılmadan bıraktığı atıklar nedeniyle siyaha döndü, ekosistem ziyan gördü.
ZEYTİNYAĞI FABRİKALARI ZEHİR SAÇIYOR
Ekosistemi Muhafaza ve Tabiat Sevenler Derneği (EKODOSD) Başkanı Bahattin SürücüEkosistemi Koruma ve Tabiat Sevenler Derneği (EKODOSD) Başkanı Bahattin Sürücü, kirliliğin bilhassa zeytinyağı fabrikalarından kaynaklandığını belirtti. Fabrikaların, bilhassa yağmurlu günlerde kara atık sularını direkt ırmağa boşalttığını vurgulayan Şoför, sıkı kontrol daveti yaptı. Oksijen eksikliği nedeniyle binlerce balığın öldüğünü, biyolojik çeşitliliğin tehdit altında olduğunu tabir etti.
“BİNLERCE BALIK ÖLDÜ”
Sürücü şöyle konuştu:
“Fabrikalar bilhassa yağmurlu günlerde atıklarını ırmağa veriyor. Büyük Menderes Irmağı’na yakın birçok yerleşim yerinde zeytinyağı fabrikası var. Bunların çok sıkı denetlenmesi lazım. Kara atık sularını Menderes’e dökenler için, ilgili kurumların yaptırımları uygulaması gerekir. Şu anda oksijen alamadığı için yavru balıklar suyun yüzeyine çıkmış durumda. İki gün evvel binlerce küçük balık ölmüştü“
İSVEÇ’TEN BARİYER GETİRİLDİ FAKAT KULLANILMADI! HAYVAN ÖLÜLERİ DE VAR
Denizli, Aydın ve Uşak’taki sanayi tesislerinin kimyasal ve ağır metal içeren atıklarını Büyük Menderes’e bıraktığını belirten Sürücü, ırmakta katı atık kirliliğinin de arttığını söyledi. İsveç’ten getirilen yüzer bariyerlerin kullanılmadığını, çöplerin Söke’deki tarihi Taşköprü’nün kemerlerini tıkadığını ve köprünün yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu lisana getirdi. Şoför şöyle konuştu:
“Nehre kimyasallar, ağır metaller karışıyor. Bunun yanı sıra bir de katı atık kirliliği var. Katı atık kirliliği için Devlet Su İşleri tarafından İsveç’ten 3 tane yüzer bariyer sistemi getirildi. Şu anda bütün bu bariyerler kıyıda, bunların ırmağın üzerine gerilmesi ve gelen çöpleri tutması gerekir. Bu yapılmayınca tüm çöpler Söke’ye bağlı Sarıkemer bölgesindeki Taşköprü’nün kemerlerini tıkayıp, orada adacıklar oluşturuyor. Burada büyük bir etraf felaketi yaşanıyor. Birebir vakitte hayvan ölüleri de gelmeye devam ediyor. Tescilli olan tarihi köprünün bu kadar yükü kaldırması mümkün değil, yıkılma tehlikesi de var. Köprünün geleceği ve çöplerin denize gitmemesi için üst havzada kullanılmayan yüzer bariyer sistemlerden birinin bu noktaya takılması lazım”
YEDİĞİMİZ İÇTİĞİMİZ ZEHİRLENİYOR! ÖLÜYORUZ ÖLÜYORUZ
Büyük Menderes Nehri’nin ziraî sulamada kullanıldığına dikkat çeken Sürücü, kirli suyun zerzevat ve meyveler aracılığıyla insan sıhhatini da tehdit ettiğini belirtti. Yaz aylarında su düzeyinin daha da düşeceğini ve balık ölümlerinin artacağını söz eden Sürücü, yetkilileri acil tedbir almaya çağırdı. Şoför şunları söz etti:
“Bu suyla tarım yapılıyor. Yediğimiz sebzeler, meyveler, ziraî eserler bu suyla sulandığı için doğal olarak bütün insan sıhhatini da olumsuz etkiliyor. Büyük Menderes Irmağı, 584 kilometre boyunca sürüyor. Aydın, Menderes Irmağı’nın son noktası. Irmağın bütün kirlilik yükü Aydın bölgesine geliyor. Aydın’daki öbür kirlilikle Büyük Menderes’e yüklenerek olumsuz durumlar meydana getiriyor. Yaz aylarında su düzeyi daha da düştüğü vakit balık vefatları meydana geliyor. Yazın su düzeyi niyet daha felaket olacak. Bilhassa tarım yapanlar sıkıntı duruma düşecek. Bu kirliliğin önüne geçilmesi gerekli. Kamu kurumlarının kirletici ögeleri tespit edip, gerekli yaptırımları uygulaması lazım”
“GEÇEN YILDAN DAHA MAKÛS OLABİLİR”
Yağış azlığı nedeniyle barajlardaki su düzeyinin düşük olduğunu hatırlatan Sürücü, yaz aylarında ırmağın neredeyse büsbütün kuruyabileceğini söyledi. Fabrikaların atıklarını arıtmadan bırakmasının kabul edilemez olduğunu belirten Sürücü, suyun pak tutulmasının ekosistem için hayati değere sahip olduğunu vurguladı.
“Zaten az olan su kanallarla tarlalara verileceği için bu yaz Menderes’in içinde yürünebilecek bir hale geleceğini düşüyoruz. Bu sene geçen yıldan daha berbat olabilir. Su hayat demektir. Fakat pak su hayat verir. Buradaki ekosistemin sağlıklı olması pak suya bağlıdır
Daha da kıymetlisi su kâfi değil. Pak su çok kıymetli. Pak su için fabrikaların gerekli arıtmalarını çalıştırarak, suyu arıtarak vermesi lazım. Bütün kimyasalları, ağır metalleri Menderes’e dökmemeleri gerek”
