TÜİK, Aralık 2024 enflasyonunu aylık yüzde 1,03, yıllık yüzde 44,38 olarak açıkladı. Pazar ile sayıları buluşturamayan TÜİK’in enflasyon oranları, beklentilerin altında kaldı.
O datalara nazaran bile enflasyon karşısında direnemeyen emekli maaşları vatandaşın cebini yakmaya devam ediyor. 14 bin 469 liralık emekli aylığı ile geçinmek mümkün olmazken yüksek maaşla çalışanı da üzecek emekli maaşı gerçeğini Özgür Erdursun anlattı.
ÖZGÜR ERDURSUN ACI GERÇEĞİ AÇIKLADI
Vatandaşın e-devlet üzerinden sorgulayabildiği iddiası emekli maaşının aldatıcı olabileceğini söz eden Özgür Erdursun, Dünya’daki yazısında en düşük emekli aylığının 14 bin 469 liradan da düşük olduğunu hatırlattı.
E-devlet sistemindeki meblağların güncellenmediğini vurgulayan Erdursun, “En düşük emekli aylığı da aslında 14.469 TL değildir. En düşük gerçek emekli aylığı 5.000TL civarındadır. Bu meblağları siz sistemde göremezsiniz. Sistemde hazine desteği ile tamamlanan aylık kaç TL ise o rakamı görüyorsunuz” dedi.
Her artırım devrinde vatandaşı kahra sokan en düşük emekli maaşı fiyatlarının çalışma devrindeyken nasıl yükseleceğini açıklayan Erdursun, makus haberi verdi.
YÜKSEK MAAŞTAN EMEKLİ OLACAĞIM DİYE SEVİNMEYİN
Sistemden denetim ettiğinde “ödenen primlerimin emekli aylığıma katkısı olmuyor” diyen vatandaşların olduğunu söyleyen Özgür Erdursun, emekli maaşını yüksekten almak isteyenlere şu karşılığı verdi:
Geçmişte minimum fiyat ya da minimum fiyata yakın fiyatlar ile çalıştıysanız ya da düşük PEK ile SGK’ya bildirimleriniz yapıldı ise ama siz birkaç yıldır daha yüksek rakamlar ile çalışmaya başladıysanız ya da Prime Temel Karlarınız hakikat bildirilmeye başladıysa, örneğin minimum fiyatın 4 katı yani brüt 104.022 TL PEK ile SGK’ya bildirimleriniz yapılıyorsa sizin aylık ortalama 300-350 TL sistemde gördüğünüz ve emekli olduğunuzda alacağınız emekli aylığında aylığınızda artış olur. Ancak sizin gerçek primleriniz ile hesaplanan emekli aylığınız 7.000TL ise aylık artış gerçek emekli aylığınız olan 7.000TL’ye ek edilir. Yani sizin sistemde gördüğünüz hazine takviyesi ile tamamlanan en düşük emekli aylığına katkısı olmaz.
Bu nedenle ‘’çalışmalarımın, ödenen primlerimin emekli aylığıma katkısı olmuyor’’ diyenler var. Aslında oluyor ancak siz olmuyor olarak görüyorsunuz, zira gerçek emekli aylığınız tamamlanan aylığın altında kaldığı sürece siz sistemde hazine dayanaklı tamamlanan en düşük emekli aylığını görüyorsunuz.
En düşük tamamlanan emekli aylığı uygulaması ile gerçek emekli aylıkları gizleniyor. Bu sistem değişmez ise mevcut emekli aylığı hesaplama sistemi ile ülkemizin şu an yaşamaya başladığı düşük emekli aylığı sorunu daha da büyüyecek.
Asgari fiyatla brüt 26.000TL ile çalışan ile bürüt 65.000TL’ye kadar çalışanlar aynı emekli aylığını yeni en altta hazine desteği ile belirlenen en düşük emekli aylığını alacaklar. Taban fiyatın üç, dört katı ile çalışanlarda iki üç bin lira daha fazla alacak.
“GÜNCELLENMEDEN ÇÖZÜLMEZ”
Emekli aylıklarına güncelleme yapılmadığı sürece sorun derinleşecek.
Ak Parti 2003-2006-2007 ve 2010’da emekli aylıklarına seyyanen artışlar yapmıştı, emekli aylıklarında kayıpları telafi etmeyen bu seyyanen artışlar sonrası 2011’de intibak yani emekli aylıklarının ödenen primler ve prim gün sayısına nazaran güncellemişti. Lakin yalnızca 2000 yılına kadar emekli olan emeklilerin emekli aylıkları için intibak yasası çıktı.
Tüm emeklileri kapsayacak şimdiki bir intibak maddesine gereksinim var, hazine desteği ile tamamlanan emekli aylığı uygulamasına son verilerek herkesin sistemde gerçek emekli aylığını görebileceği emekli olduğunda ödenen primlere, çalışma müddetine nazaran, kayıt içi çalışmayı özendirecek bir emekli aylığı hesaplama sisteminin gelmesi gerekiyor.
Aksi halde sistemde gerçek emekli aylığını göremeyenlerin sayısı daha da artacak.
