Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, 12 Nisan’da yaptığı açıklamada yer yer sıcaklığın -15 dereceye düştüğünü belirerek kimi bölgelerde 30 yılın en düşük sıcaklık bedellerinin kaydedildiğini açıkladı.
Sıcaklıklarda yaşanan ani düşüşler Türkiye tarihinin en büyük zirai don olayının yaşanmasına neden oldu. Tarlada, bahçede mahsulü donan çiftçi büyük ziyan görürken bu yazdan itibaren önümüzdeki yılları da etkileyecek halde besin sorunu oluşacağı konuşulmaya başlandı.
“ANADOLU’DA BÜYÜK FELAKET”
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, don felaketinden etkilenen meyve üreticilerini ziyaret etti. Üreticinin külfetlerini Türkiye’nin değerli elma üretim merkezlerinden Niğde’de dinleyen Gürer, “Sorunları birinci ağızdan dinledim. İhracaatta, ihraç edilen yerde ki pazarda, tarım işçiliğinde, nakliye ve ulaştırmada ,kalan bahçelerin bakımı ve gelecek yıla hazırlanmasında ve tedarikçi esnafta meseleler için iktidar siyaset üretmelidir” dedi.
Gürer ile konuşan elma üreticisi Cemil Acer, ihracat yapılan ülkeler ve don olayının tesirleri hakkında bilgi vererek durumun ciddiyetini şöyle özetledi:
“Bu elmalar kendi üretimimiz. Ermenistan’a, Irak’a ve Hindistan’a gidiyor. Fakat bu yıl Anadolu’da büyük bir felaket yaşadık. Don olayı nedeniyle eserimiz yok denecek kadar azaldı. Telafi edilebilir birtakım kayıplar olsa da asıl telaşımız, pazarlarımızı kaybetmek. Hindistan, Çin ile yaşadığı meseleler nedeniyle Türkiye için büyük bir pazar olmuştu. Lakin bu yıl elma olmadığı için Hindistan pazarını kaybetme riskiyle karşı karşıyayız.”
“NASIL DAYANAK OLACAK MUHAKKAK DEĞİL”
Bakanlığın takviye açıklaması yaptığını lakin ayrıntılarının belirli olmadığını tabir eden Gürer, şöyle konuştu:
“Sert çekirdekli eserlerde ziyan büyük, kayısı, şeftali, nektarin, erik, badem, ceviz üzere eserler yanında armut, üzüm üzere eserlerde de rekolte kaybı var. Tarım ve Orman Bakanlığı don afetinden etkilenen açık alandaki ziraî üretime mevzu Antep fıstığı, armut, ayva, badem, ceviz, elma, erik, fındık, kayısı, kiraz-vişne, limon, mandalina, portakal, şeftali, nektarin, üzüm, eserleri hasar tespit sonrası Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) kayıtlı olanlara takviye verileceği açıkladı. Bu dayanak nasıl olacağı belirli değil fakat eser kadar eserle ortaya çıkan sıkıntılar var. Bu mevzuda bir açıklama yok”
Bakanlığın hususa müdahale etmesi gerektiğini vurgulayan Gürer, “Yurt dışı pazarının ortadan kalkmaması için şimdiden ticari bağların planlanması ve çiftçilerimizin mağduriyetinin giderilmesi gerekiyor. Elma üretimi ve ihracı yalnızca eserle sonlu değil; ambalajı, nakliyesi ve işçiliğiyle önemli bir maliyet kalemi. Üreticilerimiz bu yükün altından kalkamıyor” dedi.
