Elektrikli araçlar pandeminin akabinde beklenenden daha süratli bir biçimde günlük hayatın kesimi haline gelirken, artan model çeşitliliğiyle birlikte şarj istasyonlarına olan muhtaçlık da katlanarak büyüdü. Fakat dal temsilcilerine nazaran, şarj istasyonu kurmak yalnızca maliyet açısından değil, altyapı hazırlığı açısından da önemli zorluklar barındırıyor.
Konuya ait Dünya’ya değerlendirmede bulunan Ovolt & Sharz.net Genel Müdürü Hakan Koca, “Bugün bir şarj istasyonu kurmanın maliyeti epey yüksek. Lakin bundan daha zoru, o istasyonun altyapısını hazırlamak. Akaryakıt istasyonu kurmak, şarj istasyonu kurmaktan daha kolay hale geldi” sözlerini kullandı.
“EN GÜÇ TARAFI RUHSATI”
Akaryakıt istasyonu kurmanın epey kolay olduğunu aktaran Koca,
“En sıkıntı tarafı ruhsatı. Ancak şarj noktası öteki bir şey. Her şey çok hoş, yer çok hoş. Lakin kablo yok. Ya da güç yok yani elektrik yok. Akım istasyon kurmaya uygun değil. En baştan plan proje yapmak gerekiyor. Ben bir tane pompa koyuyorum, altına bir tane depo yapıyorum, tankerle döküyorum, akaryakıt istasyonu oluyor. Elektrikle bu türlü bir şey çok zor”
dedi.
Artık isim bulmanın bile zorlaştığını tabir eden Koca, şarj şirketlerinin hayli çoğaldığını lakin hepsinin teker teker kapandığını da aktardı.
“BU İŞ İÇİN PARA TEK BAŞINA BİR İŞE YARAMIYOR”
Lojistiğin epey sıkıntı olduğunu anlatan Hakan Koca, Opet markasının çatısı altında bir şirket kurduklarını bunun isminin de OVOLT olduğunu söyledi. Birinci işi istasyonu ve gibisi adımları atmak için makinelerin bulunduğu lokasyonları gösterecek bir uygulama kurulması gerektiğini ve bunu yönetecek bir yazılım gerektiğini anlatan Koca, “Bu iş için para tek başına bir işe yaramıyor” dedi.
“O KADAR ÇOK ŞİRKET VAR Kİ İSİM BULAMIYORLAR”
O yüzden elektrikli şarj istasyonların yavaş yavaş kapandığını aktardı. Bu işe yatırım için bir fon kurduklarını vurgulayan Hakan Koca şöyle devam etti:
“Bu fon işin açıkçası bu işi yürütemeyen şirketleri satın almak için kuruldu. Neredeyse sayısı bugün 200’e kadar çıktı. Ancak çabucak hemen 30 tanesi kapandı. 160 seviyesine kadar indi. Çok tanınan bir şey, moda haline geldi şarj şirketi kurmak. İsim kalmadı. İsim bulamıyorsun. O kadar çok şirket var ki isim bulamıyorlar. O denli olunca doğal çoğaldılar.”
“1 MİLYON EUROYA KADAR İSTERSEN GİDER”
İstasyon kurmanın da çeşitli koşulları olduğunu söyleyen Hakan Koca, 50 tane aygıt koyma yükümlülüğünün olduğunu anlattı. İstasyona nazaran yatırım maliyetinin çok değiştiğini söz eden Koca,
“Yatırım dedin mi işin ucu epeyce açık. 1 milyon euroya kadar istersen sarfiyat. Biz de bu yatırım fonuyla büyümek isteyenleri kendi markamız çatısı altında toplamak istiyoruz. Düşündüğüm üzere değilmiş çok lokal kaldım. Yayılamıyoruz. Diyenler varsa buyursun gelsin noktasına geldik biz”
Bu işte en şanslı olanların şarj aygıtı üreticileri olduğunu belirten Koca, “Onların işleri yalnızca satmak. Lakin işletenlerin işi sıkıntı. Yerli üreticiler epeyce başarılı bu işte. Üretim tarafında” diye konuştu.
“20- 25 BİN EURO İLE İSTASYON KURULUMU BAŞLIYOR”
Bu işte lokasyonun para olmadığını anlatan Hakan Koca,
“Lokasyonu zaten paylaşıyorsun. O yüzden maliyet o kadar zorlamıyor seni. O lokasyona her şey uygun ise şayet ki bunu bulmak güç. 20- 25 bin euro ile istasyon kurulumu başlıyor. Bu tabi tek aygıt için geçerli ya da iki soket. Bunu tabi 1 milyon euroya kadar götürmek mümkün. Birkaç farklı aygıt ve birden fazla soketle”
ifadelerini kullandı.
ELEKTRİĞİ BİR MANADA HALA İTHAL EDİYORUZ. ONA KARŞIN YETMİYOR
İstasyon kurmak isteyenlerin çoklukla şanslı olmadığını hatırlatan Hakan Koca şunları aktardı:
“Güç yetersiz olduğunda çalışıyoruz. Şayet sahiden buraya ben gücü alırsam ve burası fizibilitesi uygunsa. Bu sefer trafo yatırımı, elektrik dağıtım şirketleri işbirliği, projelendirme başlıyor. O yatırım biraz daha pahalı. Türkiye’de en büyük sorun güç. Yüzde 30’u bu türlü. Yoksa ben peynir ekmek üzere koyarım. Türkiye’de enteresan, biraz da son vakte çok görüyoruz planlama kusuru çok olan bir ülkeyiz. Yani planlama yapmıyoruz daha doğrusu.
Güç yok. Gücü âlâ planlaman lazım. Elektriği bir manada hala ithal ediyoruz. Ona karşın yetmiyor. Çok önemli sorun Türkiye’de elektrik. Mesela statlarda ışıklandırma yapılıyor ya. Elektrik değil ki o jeneratör birden fazla. Mümkün değil. Zira 3 saatlik bir event için o kadar elektrik gücü alamazsın. Enerjiyi nasıl sağlıyorsun? Yakıtla aslında. Türkiye’de de şu an elektrik üretimin birden fazla birtakım jeneratörler, elektrik santralleri ve doğalgaz. Doğalgaz kesilince motorin. Avrupa niçin krize gitti? Alışılmış ki güç hoş bir silah.”
“KREDİ KARTI GELİRSE ARTIK APP DİYE BİR ŞEY KALMAZ”
Bütün istasyonları tek bir uygulamada görülmesi gerektiği üzerine Hakan Koca,
“Buna bir de şimdi plaka tanımla işi çıktı. Şoför mecburen app’i indirmek zorunda kalıyor. Onun app’ini ben de okutamıyorum. Ancak kredi kartı gelirse artık app diye bir şey kalmaz. Yani yoldan geçen adam kredi kartını okutur, uyumluysa şarj işini başlatır. Bunun bir an evvel aslında devreye girmesi lazım. Ve bu işler self servis olarak dönüyor”
“AKARYAKIT İSTASYONU, VAKİT İÇERİSİNDE İSTASYON SÖZÜNE DÖNÜŞTÜ”
Akaryakıt istasyonun vakit içerisinde istasyon sözünü dönüştüğünü söyleyen Hakan Koca konuşmasına söyle devam etti:
“İşin içerisine artık elektrik yazan da var. Akaryakıt istasyonu, vakit içerisinde istasyon sözüne dönüştü. Şarj istasyonu işi çok süratli gitti, enteresan bir halde. Lakin devamı çok gelmedi. Artık ise son vakitlerde tekrar hızlandı. Akaryakıt istasyonlarında şarj hizmeti de verilmeye başlandı. Bu işin inancını ortaya çıkardı. Lakin soket sayını süratle arttırmak şart”
“BU SENE ÇOK ÖNEMLİ YATIRIM VE AGRESİF BİR YATIRIM SÜRECİNE GİRDİK”
En değerli lokasyonun OPET istasyonları olduğunu belirten Hakan Koca,
“Toplamda 470 soketimiz var. 2 şirketle birlikte. Ana gayemiz DC’de büyümek. Bu büyümede kullanacağımız en kıymetli lokasyon OPET istasyonları. Yani geçen yıl Rolanti yatırım yapıldı fakat artık o denli değil. Bu sene çok önemli yatırım ve agresif bir yatırım sürecine girdik. Sanırım 5-6 şirket daha katılır bu sene bize. Ben artık devam edemiyorum diye”
SARJ İSTASYONLARI EĞLENCELİ HALE GETİRİYORUZ
Sarj istasyonlarını cümbüş hale getirilmesini tabir eden Koca,
“Elektrikli arabayı şarj ediyorsun. Süratli şarj. Yarım saat 45 dakika. Haydi bilemedin 1 saat. Bazen çok uzun geliyor. Biz de kiokslarla bu işi biraz daha eğlenceli hale getirmeliyiz.
Şarj aygıtı yanında kahve makinesi, otomatik. Siz orada tahminen de sıcak havada, klima ortamında olacaksınız. Otomobilinizde multimedya yok. Kendiniz bu HUB noktalarıyla YouTube’dan görüntü indirip izleyebilirsiniz. Kendi Spotify müziğinizi account olarak açıp, dinleyebilirsiniz. Kahve içebilirsiniz. Ya da soğuk içecek alabilirsiniz. Burada oturma yerleri var. Böylelikle yarım saat, kırk beş dakika, bir saati yanlışsız değerlendirmenizi sağlıyor. Ve otomobilinizin başından ayrılmıyorsunuz. Hoş tarafı o. Bir diğer boyutu daha var. İstersen çapraz pazarlama yapabilirsin. Şarj olana kahveyi ikram edebilirsin. ,Ortada mesela bir şirketin. Satış elemanı. Otomobilini şarj edecek. Lakin orada yarım saat 45 dakikada online toplantı yapabilecek”
BAKAN KACIR ŞARJ İSTASYONLARININ ARTTIRILACAĞI DUYURMUŞTU
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır geçen ay yaptığı açıklamada, Hızlı Şarj Altyapısı Dayanak Programı kapsamında şarj istasyonlarının arttırılacağını duyurmuştu.
Sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı açıklamada Kaçır, elektrikli araçlar için başlatılan dayanak programına ait, birinci davet periyodunda Türkiye’nin 81 vilayetinde süratli şarj istasyonlarının kurulduğunu anımsattı.
“Türkiye’nin her kentinde süratli şarj istasyonları kurulmasını destekliyoruz.” diyen Kacır ülke geneline yaklaşık 12 bin süratli şarj, toplam 30 bine yakın şarj noktası olduğu bilgisini paylaştı.
