Evde bakım ve işleri yürüten milyonlarca bayanın bu emeğinin maddi karşılığı yok. Fiyatsız konut içi çalışan bayanlar bir yandan da garantisiz. Evli oldukları erkeğe bağlı olarak kaideleri oluşan bayanların emekli olma bahtı bulunmuyordu.
Bir müddettir gündemde olan mesken bayanlarına emeklilik hakkı için birinci resmi açıklama Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’dan geldi. Daha evvel iktidara yakın medyanın 2028’de düzenleme geleceğine ait haberlerinin akabinde Işıkhan düzenleme için daha erken düğmeye basılacağını açıkladı.
Bugün gündeme ait değerlendirmelerde bulunan Işıkhan gazeticilerinin mevzuya ait sorusuna şu karşılığı verdi:
“Ev bayanlarına emeklilikle ilgili bir çalışmamız kelam konusu olacak. O da inşallah Haziran Temmuz ayında altyapısını hazırladıktan sonra da İktisat Uyum Şurası’na getireceğiz. İçeriği daha netleşmedi. Bir tahlil yapmamız gerekiyor. Mesken bayanlara emeklilik hakkının sonunu çok güzel belirlememiz lazım. Kaç çocuğu var, engelli olup olmadığı, geçirilen hizmet mühleti vs. bunlara bakacağız. 2028’e gelmeden tamamlayacağız”
Daha evvel Sabah Gazetesi hükümet kaynaklarına dayandırdığı haberinde, faal sigortası yahut toplumsal teminatı olmayan konut bayanları için Cumhurbaşkanlığı, Çalışma, Aile, Hazine ve Maliye ile Sıhhat bakanlıklarının üzerinde çalıştığı bir proje olduğu duyurmuştu.
2028 YILINDA TAMAMLANMASI BEKLENİYORDU
Buna nazaran bayanlar, isteğe bağlı sigorta kapsamında toplumsal güvenlik sistemine dahil edilecek ve prim ödeyerek emekli olabilecek. Düzenlemenin, 2028 yılında başlaması bekleniyordu. Lakin Işıkhan’ın son açıklamasında “2028’e gelmeden tamamlayacağız” dedi.
DESTEĞİN TABAN FİYATLA SONLU OLMASI PLANLANIYOR
Kadınların ödeyeceği pirimin üçte birinin devlet tarafından ödenmesi öngörülüyor. Kelam konusu dayanağın taban fiyatla hudutlu olması planlanıyor. Fakat yüksek prim ödeyenler, yüksek oranda maaş alabilecek.
Hangi kuralları karşılayanlar emekli olabilecek?
- Sigortalılık sebebiyle aylık almayan şahıslar,
- 18 yaşını doldurmuş olan bireyler,
- Sosyal sigorta teminatı olmayan bireyler,
- Zorunlu olarak sigorta yaptırmasını gerektiren işlerde çalışmayanlar,
- Ev hanımı emekli olmak için yaptıracağı sigortalılık kapsamındaki bayanların gelir vergisine muaf olduğunu gösterir evraka sahip olanlar
Sabah’a konuşan AKP kaynakları ise şunları aktardı:
“Aile yılında bayanların hem istihdama dahil edilmeleri, hem de hayatlarının sonuna kadar toplumsal teminata ve aylığa sahip olarak yaşamaları için çalışmalara sürat verdik. Ağustos ayından sonra yavaş yavaş ele alacağız. Projenin hayata geçirilmesi için adımlar atılacak. Maliye Bakanlığımızın yeşil kartını görmemiz gerekiyor. Bütçede karşılığının olması lazım. Devlet katkısına ait bir liranın dahi karşılığı olmalı. 2026 bütçesine konulmalı”
EV BAYANLARI NE KADAR YÜKSEK PRİM ÖDERSE, EMEKLİ MAAŞLARI DA O KADAR YÜKSEK OLUYOR
Ev bayanları prim ödeyerek toplumsal güvenlik sistemi üzerinden emekli olabiliyor. Prim ölçüsünün ne kadar olacağına bayanlar karar veriyor. 9 bin gün prim ödemesi ve 58 yaşı doldurma kuralı aranıyor. Prim ödeme aralığı ise en az brüt taban fiyatın yüzde 32’si ile en fazla brüt minimum fiyatın 7.5 katının yüzde 32’si ortasında. Konut bayanları ne kadar yüksek prim öderse, emekli maaşları da o kadar yüksek oluyor.
