Şahin Aybek
Bir müddettir dikkatimi çeken bir şey var: Etrafımdaki gençler artık gelecek planlarını İstanbul, Ankara ya da İzmir üzere kentlerde değil; Berlin, Almanya, Amsterdam, İtalya ,İngiltere üzere ülkelerde kuruyor.
1950’l yıllardaki üzere: Birkaç yıl çalışır, sonra dönerim” diyen ilkokul mezunları değil gidenler. Gidenler ülkemizin seçkin liselerinden mezun nitelikli gençler ve bu gençler maalesef “Oraya bir tutunabilirsem dönmem” diye düşünüyorlar.
Gençler için yurt dışına gitmek bir kaçış planı. Bu kaçış öylesine sıradanlaştı ki artık “neden gitmek istiyorsun?” sorusu bile tuhaf kaçıyor. Gençler bu soruyu değil, “neden kalayım?” sorusunu soruyor. Ve birçok vakit ikna edici bir karşılık bulamıyor.
Çünkü kalmak zorlaştı.
Gençler artık sırf geçim kederine düşmüyor; gelecek inşa edebilecekleri bir taban arıyor. Eğitimli, yaratıcı ve çalışkan binlerce genç, burada emeğinin karşılığını alamayacağını biliyor. Liyakatin yerini ilgiler, özgürlüğün yerini otosansür, üretmenin yerini tüketmek almışsa; genç bir beyin, neden burada kök salsın ki?
Oysa bu topraklarda bir vakitler gençlik, ülkenin yazgısını değiştirmişti. İstanbul Lisesi’nin son sınıfı, 1920’lerde cepheye gitti. O yıl okul mezun veremedi. Zira o gençler, hayatlarının baharında bu ülke için can verdiler. Onların hayali özgürlük, adalet, bağımsızlıktı. Geri dönemediler ancak bizim dönebileceğimiz bir yurt bıraktılar.
Bugün o yaşlardaki gençler bu yurttan yavaşça gidiyor. Savaşarak değil, susarak. Silahla değil, valizle. Vatanı savunmak bir vakitler vefat manasına geliyordu; bugünse birçoğu için yaşamak diğer bir yere gitmek demek.
Ve tahminen de en çok can yakan gerçek şu: Ne onlar gittikleri yerde tam olarak aidiyet hissedip memnun olabilecek, ne de biz geride kalanlar onların yokluğuna alışabileceğiz.
Onlar, köksüz ağaçlar üzere, öbür iklimlerde yeşermeyi bekleyecekler.
Gidenlerin yerini sessizlik alıyor. Üniversite sıraları boşalıyor, araştırma merkezleri sürat kesiyor, kütüphaneler daha az ziyaret ediliyor. Zihni ve yüreği dolu gençlerin yerini, “zaten hiçbir şey değişmez” diyen bir ümitsizlik nesli alıyor.
Bir ülke gençliğini kaybederse, sırf bugünü değil, geleceği de yitirir.
Kurtuluş Savaşı’nın gençleri bu ülkeyi var etti. Bugünün gençleri, yok sayıldıkları bir ülkeden gitmeyi tercih ediyor. Şairin dediği üzere: Aslında giden değil kalandır terk eden.Giden de bu yüzden gitmiştir esasen.
Şimdi sormak gerekiyor:
Bu gençlere “kal” demek için elimizde ne kaldı?
Türkiye Hepimizin, Eğitim Hepimizin…
