Şişli’nin tutuklu Belediye Başkanı Resul Emrah Şahan, hakkındaki ‘çete’ tezinden İPA’nın yaptığı çalışmaların iktidarı nasıl rahatsız ettiğine; ‘kent uzlaşısı’ sürecinin kabahat sayılmasından ‘itirafçı’ ismi altında alınan tabirlere kadar İBB ve belediyelere yönelik operasyona dair halktv.com.tr’nin sorularını yanıtladı:
Taş Yapı’ya ait süreçte Emrullah Turanlı sizi ve Ekrem İmamoğlu’nu “çete” olmakla itham etti lakin resmi evraklara bakınca sürecin yasal olarak işlediği görülüyor. Hakkınızdaki tezlere ne diyorsunuz?
Çok net söylüyorum, Şişli’nin ortasına 72 katlı rezidansı dikemeyecekler. Yaptırmayacağız. Şişlili rahat olsun, müsterih olsun. Orada bir şey yapılacaksa bu kentin yararına, şehircilik prensiplerine uygun bir proje olacak. Bunu bir temenni olarak değil, bir kent plancısı ve lider olarak kendimden çok emin söylüyorum.
Devletin kasasına girecek olan cezaya rüşvet diyen müptezelliği de gülerek, üzülerek izliyorum.
Bize “çete” diyen kim? Bir gecede, bir imzayla rezerv alanda, rantı emsallerine nazaran onlarca kat artırarak imar müsaadesi alabiliyor. Buna dur diyen biz, çete oluyoruz.
“Çete” dedikleri kimdir? Bu kenti, bu kenti, kul hakkını koruyandır. 2019’dan bu yana Ekrem Başkan’ın yaptığı budur. Bizim yaşadığı kenti müdafaaya çalışan kent plancıları olarak yaptığımız budur. %70’le seçilmiş Şişli’nin plancı belediye başkanı olarak benim mesleki, siyasi, kamusal vazifem var. İnanın tüyü bitmemiş yetim hakkı yiyerek zenginleşmiş bir avuç zavallıya güler geçeriz, asla geçit vermeyiz.
Teknik olarak malum proje neresinden tutsanız elinizde kalacak haldedir. Kamu yerine müsaadesiz inşaat yaptığı için 500 milyon liralık ecrimisil cezası katılaşmış. Biz ruhsata tersliği tespit edip ceza katıca Bakanlık apar topar tadilat ruhsatı vermiş. UTK (ulaşım müsaadesi, kamyonların alana girebilmesi için) iptalinden sonra kural tanımaz, ceza tanımaz bir formda mühür kırılmış.
İzinsiz bir formda devam eden inşaatın kamyonları, peçete satarak geçimini sağlayan yaşlı bir bayanın vefatına sebep olmuş. Bu inşaat, her tarafı kuralsızlık, iş bilmezlik, arsızlık olan, kentin kalbine saplanmış bir hançerdir. Şişli’nin ortasına 1 milyon m2 inşaat yapma hevesidir. Şişli’nin Merkez Mahallesi’ndeki tüm konutların m2’sini toplayın ondan fazla, düşünebiliyor musunuz? Akıl, mantık mahrumu bir iş özetle.
Ancak şunu gönül rahatlığıyla söylüyorum, projenin tüm plansız ve hukuka uygun olmayan süreçlerini, vazifeye geldiğimden itibaren kestiğim cezalarla, merkezi hükümete yazdığım yazılarla, kurumlar ortası yazışmalarla tarihe ve resmi süreçlere kaydetmiş durumdayız.
ŞİŞLİ’DE 4 PROJEDE YARATILAN RANT 5 MİLYAR DOLAR
Şişli’de yüksek yapılaşma ve rant odaklı projelerin uzun yıllara dayanan izleri var. Taş Yapı bu zincirin neresinde duruyor?
Şişli bu hususta âlâ bir İstanbul özetidir. Bakın İstanbul’da 2019 öncesinde, bakanlık ve bir evvelki İBB idaresi tarafından yapılan imar artışları ve imtiyazlı planların rantı 85 milyar dolar. Yalnızca Şişli’de sarsıntı toplanma alanı, pazar alanı, spor alanı olarak bilinen 4 alanda yapılan imar değişikliği ile 2019 öncesi sağlanan rant 5 milyar dolar. 5 milyar dolar ile bugün yapı stoğunun %93’ü zelzele öncesi olan Şişli’nin tüm yapılarını yenileyebilirsiniz. Halbuki bu rant bir elin parmağını geçmeyecek bireylere aktarıldı.
İşte bahis tam da bu. Bu rant Şişli’nin fakir mahallesine gitmedi. Kuştepe’ye gitmedi. Nereye gitti? İktidarın müteahhitlere rant, siyasete kaynak üretme sistemine gitti.
Milyar dolarlık bir projenin birkaç yüz metre aşağısındaki Kuştepe’de, ben belediye başkanı olduktan sonra ilkokullarda başlattığımız bir öğün bizden projesi sayesinde okullaşma oranı arttı. “En azından çocuk okulda aç kalmıyor” diye anneler çocuklarını daha evvel göndermedikleri okula göndermeye başladılar.
Bir yanda bu kadar yoksulluk varken, başka tarafta, Kuştepe’ye yürüyerek 20 dakikada uzaklıktaki öteki bir yabancı liseden geçen sene mezun olan tüm çocuklarımızdan yalnızca bir tanesi bu ülkede kaldı, onun dışında tüm mezunları yurtdışına gitti. Bizler bugün hayallerini ülke dışında arayanlarla, hayal bile kuramayanların orta noktada buluşabildiği, ortak yarar üretebildiği bir nizamı kuracağız.
Görev sürenizin kesintiye uğramasından evvel başlattığınız kentsel dönüşüm odaklı projeler vardı. Merkezi iktidarın modeli ile sizin modeli ortasındaki fark nedir?
Aslında temel fark şu: Biz zelzele, dönüşüm, dirençli kent kavramını hayat ve insan odaklı ele alırız. Ancak mevcut siyasi iktidar mevzuyu çok uzun yıllardır betonun metrekaresine nazaran ele alıyor. Aksini yapma ihtimali maalesef yok. Zira iktidar, siyasal varlığının gücünü ve finansını buradan yarattı. Bizim temel yaklaşımımız, dönüşümde topyekun hayatı güçlendirmek, çocuğu, bayanı, genci, yaşlıyı, kentteki kırılgan toplulukları, vatandaşı güçlendirmektir. Yurttaşımızı kent hayatının büyük baskısına karşı ezdirmemek, eşitsizliğin getirdiği risklere karşı korumak, kollamak ve bunu bir kamu aklıyla yapmaktır.
Kentler rant yaratır. Kamunun bunu nasıl yönlendirdiği, hangi planlama aklıyla topluma nasıl aktardığı kıymetlidir. Şişli bu manada çarpıcı bir özettir aslında, 7 metrelik bir yolun bir tarafında milyon dolarlık rezidans öbür tarafında tuvaleti dışarıda gecekondular görürsünüz. İşte bu tam olarak kul hakkıdır. Bizim peşinde olduğumuz, rantın yurttaşın tamamının refahına kullanılması ve yan yana mahallelerde yaşayanların hisse alması.
Siz İstanbul Planlama Ajansı’nda (İPA) kurucu başkanlık yaptınız. Orada ürettiğiniz siyasetlerle Kanal İstanbul sürecine bilimsel katkınız oldu, birebir vakitte hayat maliyeti hesaplarıyla aktüel ekonomik krize dair somut araştırmalar yayınladınız. Bugün yaşadığınız yargı süreciyle çalışmalarınız ortasında bir bağ kuruyor musunuz?
Aslında İPA ile İstanbul’da, tam da dönüşüm sürecinde, şimdiye dek anlattığım siyasi yaklaşımın nüvesi atıldı. Bu ülke “plan değil pilav lazım” aklından sonra çok bedel ödedi. Bilimi, ortak aklı ve gerçekleri karar alma süreçlerine dahil etmeyen siyaset bugün bu ülkenin çarpık kentleşmesinden, coğrafik eşitsizliklerine, yoksulluğundan, kaynakların aktif kullanılmamasına derin sıkıntılar zincirinin sebebi oldu. Ne için? Yalnızca seçim kazanmak, iktidar olmak için. İktidar olmak için iktidar olunur mu? Mevcut iktidar, aldığı misyonun özünde siyasal etik kamusal yarar ve toplumsal gelişim olması gerektiğini unuttu. Omurgasını kaybetmiş bir siyaset İPA vb. üzere yaklaşımlardan alışılmış ki çok rahatsız olur.
Ekrem Başkan’ın güçlü siyasi kararlılığı İPA için ve İPA’nın geliştirdiği kent kültürü için çok kritikti. Açıkçası o olmasaydı biz bunları yapamazdık. Sıradan ve kolay lider güzellemesi yapan bir yol arkadaşı olarak görmeyin lakin İmamoğlu’nu farklı kılan temel faktör bu. Aslında bizi yol arkadaşı yapan da bu.
Ben İPA sürecinde yalnızca küçük bir detayım inanın. Gürkan Akgün, Tayfun Kahraman, Uzman Polat, Ramazan Gülten, bugün İPA’nın tüm kurucu kadrosu ve şimdiki başkanı Buğra Gökçe tutuklu. Bu hiç tesadüf değil. Dışarıda olsaydık İstanbul’un 100 bin plan çalışmalarına katkı koyacaktık. Lakin artık İPA var ve doğdu, büyüdü, bu tecrübe yok edilemeyecektir.
“Kent Uzlaşısı” sizinle birlikte kriminalize edilmeye çalışıldı. Bugünden baktığınızda, artık yine bir süreç işlerken bu model neden maksat alındı? Yargı paketindeki sıkışmanın ve gecikmenin siz ve Ahmet Özer’le alakası olduğu konuşuluyor kulislerde.
Önce şunun altını çizeyim: Türkiye’nin her yerinde tüm toplumsal kesitler çatışma ve çözümsüzlükten yorgun düştü. Kutuplaşmadan yorgun düştü. Herkes tahlil arıyor. Vatandaş nasırlaşmış kederlerine deva arıyor, bunun ne kadar büyük bir imkân olduğunu görüyorum. Lakin siyasi iktidar bu imkânın farkında mı, emin değilim.
Türkiye, barış süreci – terörsüz Türkiye süreci, ismine ne dersek diyelim çok kıymetli ve kıymetli bir sürecin içindedir. Bu kadar değerli bir kırılma noktasında “siyaset”in zayıflığı ile karşı karşıyayız maalesef. Türkiye’de siyasetin alanı genişlemezse, bu milletin umutlarına yazık olur.
“Soyadımız Türkiye” dediğiniz bir süreçte samimi olmanız için süreci toplumsallaştırmanız ve milletin isteğini almanız lazım. Türkiye’nin birinci partisi CHP’nin, 15,5 milyon imza ile cumhurbaşkanı adayı olmuş İmamoğlu’nu, elinizdeki bürokrasi ve yargıyı seferber edip çalışma arkadaşlarıyla içeri atacaksınız. Benim Kürt lider yardımcım var diye, benim meclisimde Kürt kimliğiyle siyaset yapmış meclis üyesi var diye, lider yardımcımla birlikte içeriye alınacağım ve %70 oyla seçildiğim Şişli’ye kayyum gelecek.
Özetle ‘Türkiye İttifakı’nı mahkum edip, dönüp topluma “Soyadımız Türkiye” diyeceksiniz. Buna kim inanır?
Siyasal iktidar, ittifak ortağının başlattığı süreci toplumsallaştırma konusunda sıkışmıştır.
Yaptığınızla söylediğiniz bu kadar çelişirse, yıllardır kayyumlarla, tutuklamalarla uğraş eden Kürt siyasetini ve Kürtleri ikna edemezsiniz. Şahsen siyasal iktidarın kutuplaştırdığı toplumu sakinleştiremezsiniz. İstanbul’da Türk, Kürt, Alevi, Sünni vatandaşın iradesini yok sayarak; yalnızca CHP’li değil, AK Partili, MHP’li, DEM Partili seçmenin iradesini yok sayarak bu toplumu âlâ niyetinize ikna edemezsiniz.
Ekrem İmamoğlu’nun Silivri’de, Demirtaş’ın 9 yıla yakındır Edirne’de tutsak olduğu bir iklimde siz kimin isteğini nasıl alacaksınız?
O nedenle bu tarihi fırsatı güçlü bir demokratikleşmeye ve siyaset üretme imkanına dönüştürmek zorundayız. İçeride, dışarıda, iktidarda, muhalefette fark etmeksizin üzerimize düşen tarihi sorumluluk budur.
Yani açıkçası iktidarın, bana dönemin DEM Parti genel lider yardımcısı ile, araştırmacılarla, sosyologlarla görüştüm diye terörist diyen bir tavırdan süratle çıkması lazım. Süratle gerçekliğe dönmek zorundayız. Demokratikleşme süreci ve bu süreci toplumsallaştırma yalnızca terörsüz Türkiye başlıklı bir siyasal irtibat çalışmasıyla değil; kurumlarıyla, siyasetiyle, yapısal yine bir inşayı kaygı edinmekle olur. Bu toplum bunu hak ediyor. Ve inanın yapacak.
‘İFTİRA AT, ÇIK’ YOLUNA TENEZZÜL EDENLER OLACAKTIR
Ekrem İmamoğlu ile lokal yöneticilik bağlamında bir yol arkadaşlığınız var. Bir takım hareketinden kelam ediyorsunuz. Bu kadroyu nasıl tanım ediyorsunuz? Bugün “itirafçılar” gündemde… Takım hareketinde eksik olan neydi?
İftiracılar çıkar, zira çok sert bir yol yürüyoruz. Sonu aydınlık ve net olan, dikenli, fırtınalı, boranlı bir yol bu. İnsanları bu ruhsal savaşta zayıf yanlarıyla, aileleriyle, yıllarca emek koyup çalışarak kazandıklarıyla tehdit ederseniz ve “iftira at, çık” kapısını gösterirseniz, buna tenezzül edenler çıkacaktır tabi.
Ama kumpaslar bizim gerçeğimizi değiştiremez: Bu kadro hareketi aslında seçimi nasıl kazandıysak tam da onun üzere. Bir ‘Türkiye İttifakı’ üzere. Kimse bu çalışma takımında birinin yakını, birinin hemşehrisi olduğu için değil işinde düzgün, kendinden emin, ortak akla kıymet veren, ben değil biz diyen olduğu için yer aldı.
Bu takım 19 Mart sonrası sokaklarda, gençlerde, milletin vicdanında ne kadar kalabalık olduğunu gösterdi. Bu saatten sonra takım dediğiniz milletin kendisidir. Biz azalarak değil artarak bu yolu milletle bitirir ve aydınlık hoş yarınlara çıkarız. İçim çok rahat inanın.
İktidara yakın medyada ağır biçimde “itirafçı” beyanlarıyla haber yapılıyor. Siz bu haberlere baktığınızda ne görüyorsunuz?
İletişim Başkanlığı kurulduğundan bu yana mevcut siyasal iktidar siyaset yerine siyasal bağlantısı koydu. O gün bugündür de güç kaybediyor. Güç kaybettikçe de algı, olgu, gerçeklik, palavra hepsini birbirine katıp karıştırarak iktidarda kalmaya çalışıyor. Tam bir kısır döngü. 19 Mart siyasi darbesinin münasebetine toplumu ikna edemedikçe algıyı yönetme uğraşlarında el yükseltiyorlar. Evvelden bunu bağlantı operasyonlarıyla, montaj görüntülerle yapıyordu. Artık ne yazık ki bunun yerini adalet sistemi, bürokrasi aldı. Fakat toplumu ikna edemiyor ve bunu gördükçe elinde kalan tek enstrümanla biraz daha deniyor.
Görülmesi gereken gerçek şu, siyasal irtibat devrinin, algı yaratma periyodunun sonuna geldik. Gerçek siyaset kazanacak artık. Ülkenin bu kadar derin meselelerinin olduğu, vatandaşın gündelik hayatta en sert biçimde çaba ettiği bir periyotta siz zalimce oyunlarınızla kimseyi ikna edemezsiniz.
Gerçeklere dönmemiz lazım, gerçeklere. Millet inanmıyor, ikna olmuyor ve olmayacak da bu iftiralara. Ondan kendimizi millete emanet ettik.
Özgür Özel’in sizi “geleceğin bakanı” olarak tanım etti. Bugünden bakınca, Türkiye siyasetinde bir ıslahat ve değişim öngörülüyor. Bu inşada kendinize nasıl bir yer tanım ediyorsunuz?
İçeride bulunduğumuz süreç çok net aslında. Karşısında yenileceğini gördüğü rakibi İmamoğlu’nu ve iktidar yolunda kararlılıkla yürüyen CHP’yi engelleme işidir. Lakin bunu yaparken elinde ne parti teşkilatı kalmış ne davası ne de milletin isteği… Ortada siyaset yok. Bir kişinin koltuğunu korumak için “siyaset mühendisliği” yapmaya çalıştıkça başarısız olacaklar.
Artık bu sıkıntı sadece bir iktidar değiştirme problemi değildir. Bu toplumu ve geleceği hakikate dayalı olarak nasıl kuracağımızı konuşmalıyız. Büsbütün toplumun gerçeklerine dayanan yeni bir kıssa kurmalıyız. Karşımızda kurumlarıyla felç olmuş, tahlil üretemeyen bir sistem var. Her alanda kuvvetli bir kalkınma planı atağına gereksinimimiz var. Evvel siyasal kültürün değişimi, sonra kurumların tekrar kuvvetli ıslahatlarla biçimlendirilmesi, kamucu akla dönüş ve yine inşa adımlarımız olacak.
Sayın Genel Başkan’ın benimle ve yol arkadaşlarımızla ilgili bir gelecek tanım etmesi bana onur verir. Lakin tüm samimiyetimle söylüyorum, önümüzdeki devir siyaseti meslek ve çıkar odağında yapanlar, siyasetin sert şartlarına ahenk sağlayamaz, zaaflarına yenik düşer.
Bir plancı olarak tabi ki planlama aklının, kentleşmenin olduğu alanlarda tüm gücümle bu ülkenin yararına çalışmak en büyük hayalim. Fakat mevzu ben değil, bahis biz. “Siyaset, ben ne olacağım işidir” diyen ekol bitti. Artık yine siyasetin millet, bu ülke ne olacak sorusuna dönüştüğü bir eşikteyiz.
