Küresel e-ticaret pazarındaki süratli genişleme, Türk hava kargo dalına de olumlu yansıdı. Klâsik kargo taşımacılığındaki düşüşe karşın, bilhassa Uzakdoğu merkezli e-ticaret sitelerinden gelen siparişler sayesinde, 2025’in birinci beş ayında Türkiye’nin havayolu kargo hacmi geçen yılın birebir devrine kıyasla %5’in üzerinde büyüdü.
Türkiye’de ofis kuran Çin merkezli Temu, ek vergi uygulamalarına rağmen birkaç güne düşen teslimat müddetleriyle bu artışta belirleyici bir etken oldu. E-ticarete bağlı talep artışı ve bu alandaki altyapı yatırımları, Türkiye’yi Asya ile Avrupa ortasında değerli bir lojistik merkez haline getirme potansiyelini güçlendiriyor.
YÜK TRAFİĞİ BİRİNCİ 5 AYDA YILLIK BAZDA YÜZDE 5,1 ARTTI
Ekonomim müellifi Aysel Yücel’in haberine nazaran, Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) dataları, 2025 yılının Ocak-Mayıs devrine ait hava kargo hareketliliğinde dikkat çeken artışları ortaya koydu. Bu periyotta iç çizgilerde yük trafiği, bir evvelki yılın birebir devrine nazaran %1,3 artış göstererek 329 bin 668 tona yükseldi. Dış çizgilerde ise yük trafiği %6 oranında artışla 1 milyon 539 bin 714 tona ulaştı. Böylelikle toplam yük trafiği, birinci beş ayda yıllık bazda %5,1 artarak 1 milyon 869 bin 382 ton düzeyinde gerçekleşti.
“E-TİCARET ÖNEMLİ BİR İVME KAZANDI”
Uluslararası Nakliyecilik ve Lojistik Hizmet Üretenleri Derneği (UTİKAD) Yönetim Kurulu Üyesi ve Havayolu Çalışma Grubu Başkanı Serkan Eren, Türkiye’nin hava kargo nakliyatında e-ticaret kaynaklı yeni bir evreye girdiğini belirtti. Eren,
“E-ticaret önemli bir ivme kazandı. Hava kargoda klâsik havalimanı-havalimanı taşımalarının yerini, artık kapıdan kapıya teslimatlar alıyor. Bu, DHL ve UPS üzere şirketlerin yıllardır sunduğu kurye hizmetlerine benziyor lakin daha büyük hacimli ve ihracatçıların kendi süreçlerini yönettiği bir yapıya dönüşüyor.”
TÜRKİYE, TRANSİT HUB OLMA YOLUNDA İLERLİYOR
Serkan Eren, Türkiye’nin bu dönüşümde kıymetli bir rol üstlendiğine dikkat çekerek, İstanbul Havalimanı’nda FedEx ve Trendyol’un kuracağı tesislerin bunun somut örnekleri olduğunu söyledi. “Türkiye, bilhassa THY ve MNG üzere güçlü havayolu şirketleri sayesinde bir transit hub olma yolunda ilerliyor. Eren, “E-ticaret taşımaları hem ülkemize hem de Avrupa’ya önemli trafik yaratıyor” sözlerini kullandı. Son periyotta Temu üzere Çin merkezli platformların Avrupa pazarına açılmasıyla birlikte Türkiye, bu trafiğin geçiş noktalarından biri haline geldi.
“3-5 GÜNDE TESLİMAT YAPILABİLİYOR”
Bu gelişme, havalimanlarındaki kargo hacmine direkt yansıyor. Eren, “Eskiden Çin’den sipariş verirken bir ay beklenirdi. Artık 3-5 günde teslimat yapılabiliyor. Bu da hava kargoyu daha cazip hale getiriyor” dedi. Türkiye’nin, Çin’in birçok farklı noktasından yük toplayıp Avrupa’ya taşıyabilen esnek yapısı sayesinde bu alanda daha fazla yol alacağı öngörülüyor.
BİR UÇAK ALMAK İSTESENİZ 5-6 YIL BEKLEMENİZ GEREKİYOR
Hızla büyüyen e-ticaret’e rağmen hava kargo arzında dertler yaşanıyor. Yeni bir uçak almanın maliyetli ve uzun müddetli bir süreç olduğunu belirten Serkan Eren, “Bugün bir uçak almak isteseniz 5-6 yıl beklemeniz gerekiyor. Bu da arz-talep istikrarını zorluyor. Hasebiyle esnek tahliller ve havayolu-karayolu kombinasyonları daha fazla ehemmiyet kazanıyor” açıklamasını yaptı. Türkiye’nin e-ticaret odaklı hava nakliyeciliğinde yakaladığı ivme, sivil havacılık otoritesiyle yapılan görüşmelerle destekleniyor. Uzakdoğu ile kurulan yeni çizgiler ve yerli oyuncuların daha fazla trafik hakkı elde etmesi hedefleniyor.
“ARAP ÜLKELERİNDEN GELEN TALEPLERDE BİR ÖLÇÜ YAVAŞLAMA YAŞANIYOR”
Hava kargo nakliyatında geçen yıl e-ticaret Arap ülkelerinden yapılan alışverişlerle gündeme gelmişti. Bilhassa Trendyol üzere yerli şirketlerin altyapı yatırımları bu ticareti hızlandırmış, Türk havalimanlarını Ortadoğu’nun hub’ı yapmıştı. Serkan Eren, Uzak Doğulu e-ticaret platformlarının bu trende de değişime yol açtığına işaret ederek,
“Arap ülkelerinden gelen taleplerde bir ölçü yavaşlama yaşanıyor. Trendyol üzere şirketlerin altyapı yatırımlarıyla birlikte bu pazar birinci başta çok süratli büyüdü. Lakin Temu üzere yeni oyuncuların sahneye çıkmasıyla istikamet biraz değişti.”