Hindistan’ın Ahmedabad kentinden Londra’ya gitmek üzere 12 Haziran günü kalkış yapan Air India’ya ilişkin 171 sefer sayılı uçağın düşmesine ait dikkat çeken bir tez ortaya atıldı. Belirlenen birinci bulgular, kazanın teknik bir arıza nedeniyle değil kokpitteki ana yakıt vanasının kapatılmasından kaynaklandığını ortaya koydu. Akaryakıt vanasının bilerek mi kapatıldığı yoksa bir kusur sonucu mu devre dışı kaldığı araştırılıyor.
Boeing 787 Dreamliner tipi yolcu uçağı, kalkıştan çabucak sonra olağan irtifasını kazanamadı ve alçak uçuşla ilerlemeye başladı. O anlara tanıklık edenler, uçağın neredeyse konutların çatılarına sürtünecek kadar alçaktan geçtiğini aktardı. Kısa müddet içinde kokpitten “Mayday” daveti gelirken hava trafik denetim ile irtibat kurulamadan uçak yere çakıldı. Kazada sadece 11A koltuğunda oturan yolcu sağ olarak kurtuldu, diğer 241 yolcu ve mürettebat hayatını kaybetti.
SES KAYITLARI ORTAYA ÇIKMIŞTI!
Kazanın akabinde hem Hindistan hem de milletlerarası havacılık otoriteleri olayı aydınlatmak emeliyle kapsamlı bir soruşturma başlattı. Uçağın ses ve data kayıt aygıtları (kara kutular) bulundu ve tahlil edildi. Elde edilen birinci bulgular, uçağın motorlarına yakıt sağlayan ana sistemin kalkış anında devre dışı kaldığını gösteriyor. Uçağın gaz kolları çalışıyor görünse de, yakıt motorlara ulaşmadığı için motorlar güç üretemedi ve uçak havalanamadı.
Söz konusu sistemin devre dışı bırakılması, uçak içindeki sıradan bir süreç değil muhakkak bir prosedürle gerçekleştirilen kritik bir adım. Kuşkular, bu sürecin kaza sırasında pilot kabininde manuel olarak yapıldığı tarafında. Amerikan basınındaki haberlere nazaran, ikinci pilotun kara kutu kayıtlarında, kaptana “Yakıt vanasını neden kapattın?” sorusunu yönelttiği, kaptanın ise “Ben kapatmadım” dediği ortaya çıktı.
SİSTEM TEKRAR DEVREYE ALINDI LAKİN VAKİT KALMADI
Kayıtlara nazaran, tartışmadan yaklaşık 10 saniye sonra sistem yine devreye alındı fakat bu müddet içinde motorlar durmuştu ve tekrar çalışmaları için kâfi vakit kalmamıştı. Uçak irtifa kazanamayınca yere çakıldı.
Havacılık uzmanları, uçağın birkaç yüz metre daha yüksekte olması ya da yalnızca 15-20 saniyelik fazladan müddeti olması halinde motorların tekrar devreye girebileceğini, bu durumda kazanın yaşanmayabileceğini bildirdi.
KAPTAN DENEYİMLİ, YARDIMCI PİLOT GENÇ VE HIRSLI
Uçağın kaptan pilotu Sumeet Sabharwal’ın uzun yıllar boyunca uçuş tecrübesi vardı. Yardımcı pilot Clive Kunder ise genç bir havacı olarak mesleğinde ilerlemek isteyen bir isimdi.
Soruşturmada şu an için rastgele bir suikast ya da kasıtlı sabotaj kuşkusu netlik kazanmamış olsa da “yakıt vanası”nın manuel olarak kapatılmış olması ihtimali, olayın sıradan bir kaza olmadığını düşündürüyor. Yetkililer, soruşturmanın sürdüğünü ve eldeki tüm bilgilerin memleketler arası havacılık standartları çerçevesinde değerlendirileceğini belirtiyor.
