TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, mecliste kümesi ve milletvekili bulunan partilere yazı yazarak, 31 Temmuz’a dek ‘Terörsüz Türkiye Komisyonu’na isim bildirmelerini istedi.
Komisyon 51 üyeden oluşacak.
AK Parti’ye 21, CHP’ye 10, DEM ve MHP’ye 4’er, İyi Parti ve Yeni Yol’a 3’er koltuk ayrıldı.
Diğer altı partinin birer temsilcisi olacak.
En erken isim bildiren, komite fikrinin babası MHP oldu.
İyi Parti ise sürece açıktan itiraz ediyor. Komiteye üye vermeyeceklerini duyurdular. 3 Ağustos’ta Bursa’dan başlayarak, süreç zıddı mitingler yapacaklar.
Bu ortada, komite ağustos başında çalışmalarına başlayacak.
‘Bizim olmamızı çok arzuluyorlar’
Şimdi gözler CHP lideri Özel’in üzerinde.
Cumhur İttifakı, ‘Terörsüz Türkiye’yi toplumsallaştırmak için CHP’nin kurula katılmasını istiyor. Zira CHP, muhalefet ettiği takdirde toplumun en az yüzde 50’sinin isteği alınmamış olacak. Yalnızca AK Parti, MHP ve DEM’in sahiplendiği bir teşebbüs ölü doğmuş sayılır.
MİT Başkanı İbrahim Kalın’ın geçen hafta ziyaret ettiği partiler ortasında en uzun süreyi CHP’ye ayırması, heyetler ortası toplantıdan evvel Özel ile baş başa yarım saat görüşmesi devletin de bu gerçeğin ayırdında olduğunu gösteriyor.
CHP’liler Kalın’ın yaklaşımını şöyle kıymetlendiriyor:
“Bizim sürecin içinde olmamızı çok arzuladıkları izlenimi verdiler. Güya öbür partilerin ziyaretin maksadı, CHP’yi ziyaretti ve CHP’nin komitede yer almasıydı.”
16 unsurluk öneri
CHP, bir ay evvel Kurtulmuş’a ‘TBMM çatısı altında kurulacak olan kurulun temel unsurları ve çalışma yoluna dair öneriler’ başlıklı 16 sayfalık bir metin sundu.
Metnin giriş paragrafı şu formda:
“Toplumsal barışın, adaletin ve demokratik uzlaşmanın tesisi, sadece bir siyasi gaye değil, tüm yurttaşlarımızın ortak geleceğini şekillendirecek temel bir gereksinimdir. Cumhuriyetimizin ikinci yüzyılına adım attığımız bu devirde, farklılıklarımızı zenginlik sayan, problemlerimizi birlikte çözen ve toplumun tüm kısımlarının iradesini güçlendiren bir anlayışla hareket etmek milletimize ve geleceğimize olan ortak sorumluluğumuzdur. TBMM milletimizin ortak iradesinin tecelligâhı olarak; karşılıklı anlayışı, katılımcılığı ve sağduyuyu temel alan bir çalışma anlayışıyla bu sorumluluğu yerine getirmelidir. TBMM çatısı altında kurulması öngörülen komitenin kuruluşu yasallık, çalışması katılımcılık ve saydamlık, kararları demokratik meşruiyet ve mutabakat unsurları üzerine inşa edilmelidir.”
‘Komisyonun ismi, ittifakın sloganı olmasın’
Birinci hususta, ‘Toplumsal Barış, Adalet ve Demokratik Mutabakat Komisyonu’ ismi konması öneriliyor. ‘Terörsüz Türkiye’ ismine aralık konarak, “Komisyonun adı bir parti ya da ittifakın yaygın kullandığı bir telaffuz yahut slogan olmamalıdır” deniyor.
Amaç, sadece PKK olmamalı
İkinci unsurda, kurulun gayesi ve misyon alanına değiniliyor. Kurulun PKK’ya silah bıraktırmakla sonlu kalmaması, “her cins ayrımcılığın ortadan kaldırılması, anti demokratik düzenleme ve uygulamaların son bulması, tutukluluğun istisna olması” da emelleri ortasına ekleniyor.
İkinci husus şöyle:
“Demokratik standartların yükseltilmesi, toplumsal davaların tartışılması, her tıp ayrımcılığın ortadan kaldırılması, anti demokratik yasal düzenlemelerin ve uygulamaların son bulması, tutukluluğun istisna olmasının sağlaması, kısaca hukuk devletinin tüm kural ve kurumları ile işler hale getirilmesine yönelik yasal teklifler geliştirmesi, Kürt sıkıntısının çözülmesi ve toplumsal barışın inşası için çalışması amaçlanmalıdır. Bu temel yaklaşım ekseninde kurulun vazife alanı; toplumsal barış ve adaletin sağlamasına yönelik yasal düzenlemeler ve kanunların uygulanmasındaki aksaklıklarının giderilmesi ile sonludur.”
‘Nitelikli çoğunluk’ olmazsa olmaz
Üçüncü hususta, komitenin kanunla kurulması savunuluyor. Bugün itibariyle, ne formda kurulacağı, hangi alanda faaliyet yürüteceği ve yetkilerinin ne olacağı aşikâr değil. Dördüncü unsurda, mecliste kümesi olan partilerin üç, olmayanların bir üyeyle temsili öneriliyor. Fakat CHP’nin önerisi kabul görmedi.
Yedinci unsurda, “Komisyon, kuruluş hedefi ve misyon alanı ile ilgili kararları üye tam sayısının beşte üç çoğunluğu ile alır” deniyor. Salt çoğunlukla karar alınırsa komite AK Parti’nin kendi gündemini muhalefete oylatma ve dayatma makanı olmaktan öteye gitmez. Zati Özel, “Kararlar nitelikli çoğunluk olmazsa evet demeyeceğiz” diyor.
22’de 1
Peki, CHP’nin hali ne?
Şu kritik bilgiyi vererek başlayayım:
CHP’nin Merkez Yönetim Kurulu, geçen haftalarda kurula üye verip vermemeyi tartıştı. MYK üyeleri, Kürt probleminin meclis çatısı altında çözülmesini kendilerinin önerdiğini hatırlatarak, “Katılmalıyız” görüşünü lisana getirdi.
Özel, “Aksini düşünen var mı?” diye sordu.
22 üyeden sırf İzmir Milletvekili ve Genel Lider Yardımcısı Murat Bakan el kaldırdı. Bakan, CHP’nin kurula katılmaması gerektiğini savundu.
Başka itiraz eden olmadı.
Ancak o toplantıdan sonra CHP daha ihtiyatlı bir çizgiye geldi.
Özel’in “Ama kimse şey düşünmesin; CHP her şartta komisyona girecek” sözleri ana muhalefetin eşikte durduğunu gösteriyor.
CHP, komiteye ‘bedava’ girmeyecek.
Bunun iktidara bir bedeli olacak.
‘Terörsüz Türkiye’ ve CHP’ye operasyon birebir anda mümkün mü?
‘Terörsüz Türkiye’ ile CHP’ye yönelik operasyonları birebir anda sürdürmek git gide imkansızlaşıyor.
CHP, 16 unsurluk teklifinde, “Anti demokratik uygulamaların sonlandırılması ve tutukluluğun istisna olması” tabiriyle CHP’li belediyelere yönelik operasyonların durdurulmasını, başta Ekrem İmamoğlu olmak üzere liderlerin tahliye edilmesini, Esenyurt ve Şişli’deki kayyumların kaldırılmasını kastediyor. Özel, “Diyarbakır’da demokrasi, İstanbul’da otokrasi olmaz” diyerek, bu perspektifi özetliyor.
Cemil Bayık’ın sözleri
Bayık, söyleşisinde, CHP’ye yönelik operasyonlar için “Süreci sabote etmek” tabirini kullanıyor ve şöyle diyor:
“Bakın, biz 30 kişiyi gönderiyoruz, silahları yakıyoruz. Komitenin kurulması gerekiyor. Tam da bunun arifesinde CHP’ye yönelik yeni bir operasyon oluyor. Emelinde meseleleri çözmek isteyen varsa, toplumun bütün bölümlerini bu tahlile ortak etmek isteyen varsa bunu yapmaz. Bunu yapmak demek tahlil istememek demektir.”
Diğer partiler de CHP’yi haklı buluyor.
DEM ve Yeni Yol, Kalın’la görüşmede CHP’ye soruşturmaları lisana getirdi.
Bahçeli’nin 8 Temmuz’daki konuşmasında “Tavsayan, tekleyen ve tavı kaçan yargı süreçlerinin siyasi kutuplaşmayı beslemesi, toplumsal ve ekonomik problemler doğurması olası bir akıbettir. Bu nedenle yargısal süreçlerin uzaması sakıncalıdır ve buna gerek yoktur” halindeki ihtarını da not düşmek istiyorum.
Adıyaman Belediye Başkanı Abdurrahman Tutdere’nin geçen hafta ayağındaki kelepçenin çıkarılması iletisi aldığını düşündürüyor.
Sabotaj suçlaması
Şu saatten sonra, CHP’li belediye liderlerine ve belediyelere yapılacak yeni bir operasyon, ‘Terörsüz Türkiye’yi sabote etmek olarak okunabilir. Zira CHP, bu operasyonu komiteye katılmama için münasebet gösterebilir.
Diğer taraftan ‘Terörsüz Türkiye Komisyonu’na üye vermemiş ve sürece muhalefet eden bir CHP, yaygın ve kitlesel bir operasyon dalgası ve kurultay davasından çıkacak butlan kararı ile cezalandırılabilir.
