Sudan’ın batısındaki Kuzey Darfur eyaletinin merkezi Faşir, yaklaşık bir yıldır ordu ile Süratli Dayanak Kuvvetleri (HDK) ortasındaki çatışmaların gölgesinde bulunuyor. Mayıs 2024’ten bu yana HDK’nin kuşatması altındaki kentte yaşayanlar, ağır insani şartlarla gayret ediyor.
15 Nisan 2023’e başlayan ve ülkenin çeşitli bölgelerine yayılan ordu ile HDK ortasındaki çatışmalar, milyonlarca kişinin yerinden edilmesine ve yaklaşık 4 milyon Sudanlının komşu ülkelere sığınmasına neden oldu. Darfur bölgesinde HDK, 5 eyaletten 4’nü denetim ediyor ve ticaret merkezi pozisyonundaki Faşir’ yönelik 227 akın düzenledi.
Birleşmiş Milletler Dünya Besin Programı (WFP), Faşir’in insani yardımların erişemeyeceği halde izole edildiğini ve kente bir yıldan fazla müddettir kara yoluyla yardım ulaştırılamadığını açıkladı. WFP Doğu ve Güney Afrika Bölge Yöneticisi Eric Perdison, “Faşir’de herkes hayatta kalma çabası veriyor. Ticaret yollarının kesilmesi nedeniyle temel besin fiyatları süratle yükseldi. Acil yardım ulaşmazsa can kayıpları artacaktır.” dedi.
Sudan Hekimler Ağı ise açlığın önemli düzeye ulaştığını belirterek, mahallî yetkililer ve milletlerarası kuruluşlara acil yardım davetinde bulundu. Kuşatmanın yol açtığı besin, ilaç ve pak su eksikliği bilhassa çocuklar, yaşlılar ve siviller için hayati risk oluşturuyor.
BM bilgilerine nazaran, Faşir’deki açlık düzeyleri memleketler arası sınıflandırmalarda üçüncü (acil durum) evreye ulaştı. Bu durum, binlerce kişinin açlık ve salgın hastalıklar nedeniyle vefat riski altında olduğu manasına geliyor.
“GIDA ÜZERE TEMEL GEREKSİNİMLERİN TAMAMI YOK”
Sudan’daki Yerinden Edilmişler ve Mülteciler Genel Uyumu Sözcüsü Adam Rical, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Darfur’da ve bilhassa Faşir’de insani şartların son derece karmaşık olduğunu lisana getirdi. Durumu “sessizce kimsenin fark etmediği yavaş vefat ve insani felaket” olarak nitelendiren Rical, “İnsanlar çok güç bir evreye geldi, pazarlarda besin üzere temel gereksinimlerin tamamı yok.” dedi.
Rical, “Paranızla satın alacak hiçbir şey bulamazsınız. Faşir’de beşerler açlık, kıtlık ve yetersiz beslenme ile sessizce çocukları öldüren amansız bir uğraş içinde.” diye konuştu.
Faşir’deki durumun ivedilikle ele alınması ve bu acı gerçeğe insanların dikkatinin çekilmesi gerektiğinin altını çizen Rical, “İnsanlar artık yalnızca ambaz (yağlı tohum küspesi) yiyor ve ambaz bile bulunmuyor, kıymetli ve fiyatı ikiye katlanmış durumda.” tabirini kullandı.
“DÜNYA SESSİZ”
Rical, şöyle devam etti:
“İnsanın yalnızca hayvan yemi yemesi, insani felaketi aşan çok sıkıntı bir evre, dünya sessiz. Yakın vakitte yardım koridorlarının açılması için taraflara baskı yapılmazsa sessiz bir soykırım bekleniyor burada.”
Faşir’deki Zamzam Mülteci Kampı’ndaki insan hakları aktivisti Muhammed Hamis Duda ise “İnsani yardım hizmetlerinin ve ticari malların bulunmaması nedeniyle çok acı çekiyoruz.” dedi.
Duda, halihazırda Faşir’de bulunduğunu, bu meşakkatlerin HDK’nin kenti kuşatmasından kaynaklandığını söyledi.
“BİR ÇUVAL MISIR UNUNUN FİYATI 3 BİN DOLAR”
“Faşir halkı topçu bombardımanından, şarapnellerden, rastgele kurşunlardan ve her an onları tehdit eden açlıktan muzdarip.” sözünü kullanan Duda, şöyle devam etti:
“Vatandaşlar besin unsurlarına ulaşmakta zorluk çekiyor, kimileri susam ve yer fıstığı yağının kalıntılarından yapılan hayvan yemini yemek zorunda kaldı. Besin hususlarının kesilmesi nedeniyle temel tüketim mallarının fiyatları arttı; bir çuval mısırın fiyatı 8 milyon Sudan cüneyhi (2 bin 666 dolar), bir çuval mısır ununun fiyatı ise 9 milyon Sudan cüneyhine (3 bin dolar) çıktı.”
Duda, Faşir halkının, hayatta kalanları kurtarmak için milletlerarası ve bölgesel kuruluşlar ile Sudan hükümetinden acil ve derhal müdahale beklediğini kaydetti.
