ABD Dışişleri Bakanlığı Siyasi İşler Müsteşar Vekili John Bass Suriye’de yaşananlarla ilgili ABD hükümetinden bir dizi temsilci ile Ankara’yı ziyaret etti.
Temasların olumlu geçtiğini belirten Bass, “Bu derinlemesine tartışmalarda, birlikte ve tamamlayıcı bir formda, vakit içinde Suriye hükümetinin yine, hükümet fonksiyonlarını üstlenmesi ve yerine getirebilmesi için sorumlu bir geçişi nasıl destekleyebileceğimizin yollarına odaklandık” dedi.
Suriye’deki YPG ve başka yabancı terörist savaşçıların varlığı, görüşmelerin ana odak noktalarından biri olduğundan bahseden Bass, yaptığı bilgilendirme toplantısında Suriye’nin yabancı teröristlere emniyetli bir liman haline gelmemesi konusunda ABD ile Türkiye’nin hemfikir olduklarını belirtti.
Ayrıca Bass, Türkiye’nin 10 yıldan fazla müddettir 3 milyon mülteciyi kabul etmesini takdir ettiklerini de belirtti.
“BU DEVİR TERÖRİSTLERE FIRSAT VERMEMELİ”
Gazetecilere temaslarla ilgli çevimiçi olarak brifing veren şunları kaydetti:
“Bugünkü tartışmalarımızda yer alan bir hükümetin olağan fonksiyonlarından kıymetli bir öge olan memleketler arası tanınırlığı olan hudutlar ve devlet içindeki iç güvenlik sorumluluğuydu.
Bu bağlamda, bu geçiş sürecinin IŞİD’in yahut Suriye içinde varlık gösteren öteki yabancı terörist örgütlerin yine canlanmasına fırsat vermemesi için atılması gereken somut adımları tartıştık. Bu geçiş Suriye halkı, Suriye’nin komşuları ya da rastgele bir ülke için tehditler yaratacak formda olmamalı.”
Bass, ABD’nin, Türkiye sonları boyunca YPG varlığından kaynaklanan güvenlik telaşlarını gidermek için rastgele bir somut teklifte bulunup bulunmadığı sorusu üzerine, “Suriye’nin farklı bölgelerinde bulunan ve bir açıdan Suriye’nin belli kısımlarına lokal güvenlik sağlayan birçok silahlı kümenin, vakit içinde ulusal hükümete nasıl devredileceği konusunda ağır bir formda çalışıyoruz” dedi.
“TÜRKİYE’NİN MÜLTECİLER KONUSUNDAKİ CÖMERTLİĞİNİ TAKDİR EDİYORUZ”
“ABD Suriye’deki durumun, Suriye’nin komşularına yahut daha uzak bölgelere, Avrupa, ABD üzere ülkelere tehdit oluşturmaması gerektiğine güçlü bir formda inanıyor. Hükümetimiz, Suriye’deki uzun süren iç savaş ve IŞİD’in varlığının Türk toplumuna büyük zorluklar yarattığının farkında. Ayrıyeten, Türkiye hükümeti ve halkının, 3 milyondan fazla mülteciyi 10 yıldan fazla bir müddettir konuk etme cömertliğini büyük takdirle karşılıyoruz.
Bu ruhla, bugün ve daha evvel yaptığımız görüşmelerde, Suriye’deki geçiş süreci devam ederken, yalnızca Suriyeliler için daha inançlı bir ortam yaratmak değil Türkiye, Irak, Ürdün ve öteki komşularının güvenlik tasalarını de ele almak için nasıl birlikte çalışabileceğimizi tartışıyoruz.
Suriye’nin farklı bölgelerinde bulunan ve bir açıdan Suriye’nin belli kısımlarına mahallî güvenlik sağlayan birçok silahlı kümenin, vakit içinde ulusal hükümete nasıl devredileceği konusunda ağır bir halde çalışıyoruz. “
“KUZEY’DEKİ GÜÇLER DE SÜRECE DAHİL TUTULMALI”
“Etkin bir süreç derken, Suriye Demokratik Güçleri ve YPG’nin de dahil olduğu kümeler ortasında, ulusal hükümetle gerçek biçimde diyalog kurarak nasıl sağlayabileceğimizi tartışıyoruz. Bu geçişin sorumlu bir biçimde gerçekleşmesi, vakitle ulusal güçlerin güçlenmesine ve Suriye halkına karşı sorumluluklarını yerine getiren bir ordu ve polis gücünün tekrar inşa edilmesine katkıda bulunacak. Lakin bunu, Suriye içindeki, Türkiye’deki ya da başka hükümetler için terör örgütlerinin berbata kullanmasını engelleyecek formda yapmalıyız.
Bu, bilhassa gelecekte hükümetin nasıl görüneceğine Suriye toplumuna göstermek için, Suriye toplumunun öteki kısımlarıyla çok fazla iç çalışma yapması gereken süreksiz bir hükümete yardım edilmesi gereken karmaşık bir süreç. Bu iç güvenlik sorumluluklarını tüm bölge üzerinde tekrar devralmak da karmaşık bir süreçtir. Fakat biz ve birçok müttefikimiz, burada Türkiye de dahil olmak üzere, Şam’daki süreksiz yetkililerin başarılı olmalarına yardımcı olmaya kararlıyız.”
“YABANCI SAVAŞÇILAR SURİYE’DEN AYRILMALI”
Washington ve Ankara ortasında PKK ögelerinin Suriye’den çıkarılması konusunda bir mutabakat olup olmadığı sorusuna, Bass şöyle yanıt verdi:
“Dışişleri Bakanı Blinken’ın da belirttiği üzere, Türkiye hükümeti ve başka kimi hükümetlerle birlikte, Suriye’nin gelecekte yabancı terörist tertipler yahut yabancı savaşçılar için bir inançlı liman olmaması gerektiği konusunda hemfikiriz. Suriye’de bulunan her yabancı teröristin, ülkü olarak, ülkelerine geri dönmesi gerektiğine inanıyoruz.
Bu süreç, ilgili hükümetlerin de dahil olduğu, hareketlerinden ötürü adalet önüne çıkmak üzere sorumlu bir formda yapılmalı. Fakat, bu şahıslar artık Suriye’de bulunmamalı ve ülkeyi daha çok istikrarsızlığına sürüklememeli. Bu, Suriye’deki uzun periyodik istikrarsızlıktan faydalanarak, Kuzeydoğu Suriye’den Güneydoğu’ya kadar farklı bölgelerde yerleşen yabancı teröristleri de kapsıyor.
Biz, yabancı terörist tertipler ortasında seçim yapmıyoruz onları ayırmıyoruz. Türk hükümetinin, Türkiye’nin hükümeti ve vatandaşlarının en acil tasası olan bu durumu ele alma önceliğini anlıyoruz.
Aynı vakitte, bu geçiş sürecinde ve yabancı terörist savaşçılarının Suriye’den ayrılmasını sağlama konusunda, Suriye’deki istikrarsızlığı artırmayacak, IŞİD’e yeni terörist faaliyetlerde bulunma yahut hapishaneden örgüt üyelerini kaçırma fırsatları yaratmayacak yollar bularak birlikte çalışmamızın çok değerli olduğunu düşünüyoruz.
SURİYE’YE UYGULANAN YAPTIRIMLARA DA DEĞİNDİ
ABD’nin Suriye’ye yönelik yaptırımların kaldırılması konusunda yeni adımlar atıp atmayacağı sorusu üzerine Bass, ABD’nin hafta başında mevcut yaptırım sistemi kapsamında hükümetin geçiş hükümetine sağlayabileceği ekonomik faaliyet ve takviye yelpazesini genişleten kararlar olmak üzere değerli adımlar attığını anlattı.
Bass devamında, “Suriye halkına temel hizmetlerin sunulabilmesini sağlamak ve bu geçiş periyodunda Suriye vatandaşları için şartların daha da kötüleşmemesini temin etmek üzere bu hükümetin faal bir biçimde çalışabilmesini sağlamak; teknokratlara ve memurlara geçimlerini sağlayacak bir fiyat ödenebilmesi, elektriğin sağlanası, elektrik üretimi için yakıt ya da toplumun karşı karşıya kaldığı birtakım temel zahmetlerin giderilmesine yönelik öteki gereksinimlerin karşılanabilmesi için Şam’daki süreksiz makamlara başka hükümetlerden mali takviye sağlanması da dahil olmak üzere kimi faaliyet cinslerine müsaade verdik” dedi.
“GEÇİŞ PERİYODUNUN TÜRKİYE, IRAK YA DA SURİYE’NİN KOMŞULARI İÇİN EK RİSKLERE YOL AÇMAMASINI SAĞLAMANIN EHEMMİYETİNE ODAKLANDIK”
Suriye’nin kuzey hududunun güvenliğini sağlaması için terör örgütü tarafından ABD ve Fransa’ya yapılan davet ile bu hususun Türk yetkililerle ele alınıp alınmadığı sorulan Bass, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Fransız hükümeti ismine rastgele bir açıklama yapamam. Kendi hükümetimle ilgili olarak söyleyebileceğim şey, Türk hükümetinin ve Türk toplumunun çok gerçek güvenlik telaşlarına, PKK da dahil olmak üzere yabancı teröristlerin vakit zaman Suriye’deki durumdan ne ölçüde faydalandıkları ve Suriye’deki bu geçiş periyodunun Türkiye, Irak ya da Suriye’nin komşuları için ek risklere yol açmamasını sağlamanın değerine odaklandığımızdır.
Hükümet olarak birtakım insanların, birtakım hükümetlerin ABD askerlerinin varlığını bir teminat olarak görebileceği dinamikleri çok düzgün anladığımızı söyleyebilirim. Fakat kimi kümelerin ya da bireylerin ABD güçlerinin varlığından faydalanarak Türkiye de dahil olmak üzere komşu ülkelerden birinin güvenliğini zedeleyecek faaliyetlerde bulunabileceğinin de farkındayız. Bu sonucu görmek istemiyoruz ve bu nedenle çok dikkatli davranıyoruz.“
ABD’NİN SURİYE’DE BULUNMASININ NEDENİ: IŞİD
Yeni süreç sırasında IŞİD’in tekrar dirilmesinden kaygı duyduklarını bahseden Bass, “Suriye’deki askeri mevcudiyetimizin emeli IŞİD’in Suriye halkı, Türkiye halkı, Irak halkı, Ürdün halkı ya da öteki rastgele bir ülke için tekrar bir tehdit haline gelmemesini sağlamaktır. IŞİD’in yarattığı coğrafik hilafetle gayret etmek, IŞİD’in istikrarsızlaştırdığı ülkelerin hükümetlerini yine istikrara kavuşturmak ve bu hükümetlerin bu dehşetli tecrübeden kurtulmalarına yardımcı olmak için hepimizin çok ağır bir biçimde çalıştığı çok acı verici on yıl göz önüne alındığında bunun geri döndüğünü görmek istemiyoruz.” dedi.
