Bolu Kartalkaya kayak merkezindeki Grand Kartal Otel’deki yangında çok sayıda kişi hayatını kaybetti. Birinci ortaya çıkan manzaralar hiçbir yangın önleminin alınmadığını gözler önüne serdi.
DUVAR’ dan Bahadır Özgür’ün haberine nazaran, problemin yalnızca bununla hudutlu olmadığı anlaşıldı. Beşerler bir sefer daha denetimsizliğin, rantın kurbanı olarak hayatlarını kaybettiler. Zira uzmanlar tam da bu türlü olaylar için yıllar evvel uyararak “Eğer müteahhitlerin istediği değişikliği gerçekleştirirseniz itfaiyeyi çökertirsiniz. Denetimsizlik artar.” demişlerdi.
KARTALKAYA’DAKİ FACİANIN YOLUNU AÇAN NE?
2027 yılında, ‘Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik’, yayınlandı. Uzmanlar yönetmeliğin eksikliklerle dolu olduğunu lisana getirdi. Bununla birlikte, iktidar yönetmelikten 5 yıl sonra kontrole büyük bir değişiklik meydana getirdi.
5 Nisan 2012 günü Resmi Gazete’de bir Bakanlar Kurulu kararı yayımlandı. Yönetmelikte bir dizi değişiklik yapıldı. Değişikliklerin ismi ise şu formdaydı: “Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Emekçi Alınmasında Uygulanacak Yöntem ve Asıllar Hakkında Yönetmelik ve Birtakım Yönetmeliklerde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”
O devir uzmanları dışında pek kimsenin dikkatini çekmeyen çarpıcı bir husus de eklenmişti. İşte o husus ileride oluşacak yangın felaketlerinin de yolunu açmış oluyordu. Zira Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik’te de tek bir cümle değiştiriliyordu.
BİR CÜMLE DEĞİŞTİRİLDİ
Yönetmeliğin 6. unsurunun 4. Fıkrasında şu sözler yer alıyordu: “Projeler; ilgili belediye itfaiye ünitelerinin uygun görüşü alındıktan sonra, ruhsat vermeye yetkili merciler tarafından onaylanarak uygulanır.”
Bu maddeyi şöyle değiştirildi: “Projeler; ruhsat vermeye yetkili merciler tarafından onaylanarak uygulanır.” Yani “itfaiye ünitelerinin görüşü” alınır kısmı yok edildi.
Aynı tarihlerde, Şehircilik ve Çevre Bakanlığı tarafından “Yapı kullanma izinlerinde müracaat sahibinden bilgi ve evrak istenmesine ilişkin esaslar” başlığı altında hazırlanan değişiklikler, 3 Nisan 2012 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi. Değişiklikte şöyle deniliyordu:
“Yapı kullanma müsaadesi vermeye yetkili idarece, müracaat sahibinden kullanılan gerecin irsaliye ve faturası, doğalgaz uygunluk evrakı, yangın güvenlik (itfaiye) raporu, sığınak raporu, emlak alım vergisi ilişik kesme dokümanı, yapı kontrol kuruluşu tarafından gerçekleştirilen temel, toprak ve ısı yalıtım vizeleri başta olmak üzere rastgele bir vize süreci için ilgili idarece hazırlanacak onay evrakı, etraf tertibine ilişkin yazı, işgaliye borcu olmadığına ilişkin yazı, vergi dairelerinden vergi borcu olmadığına ilişkin doküman, belediye tarafından alınan vergi ve harçların makbuzları ve buna benzeri dokümanlar istenmez.”
“SEVİNEN İNŞAAT MÜTEAHHİDİ, ORTADA EZİLEN VATANDAŞ OLACAK”
Değişiklikler sonrasında hususun uzmanı olan pek çok isim ikazda bulundu, reaksiyon gösterdi. Onlardan birisi de İTÜ Makine Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Abdurrahman Kılıç’tı. Yangın ve Güvenlik mecmuasının 170. Sayısında değişiklik ile ilgili şunları yazmıştı:
“Çevre Bakanlığı’nın yayımladığı genelge doğrultusunda, yangın projeleri itfaiye elemanlarınca incelenmeyecek ve iskan denetimleri itfaiye tarafından yapılmayacak. Yangın projelerinin incelemesini ve iskan denetimlerini ilçe belediyeleri yapacak. Tedbire, kurtarma ve söndürme olmak üzere üç sacayağı üzerine kurulu olan itfaiyenin bundan sonra bir ayağı olmayacak. Daha doğrusu bu türlü bir kuruma artık itfaiye demek de doğru olmayacak.
Belki Tulumbacılığa dönüş demek daha doğru olur. İtfaiye yalnızca bina kullanılmaya başladıktan sonra kontrol yapacakmış. Kontrol yapsa da yetkisi olmadığından yalnızca göstermelik olacaktır. Sevinen inşaat müteahhidi, ortada ezilen vatandaş olacak. Avrupa’da projelerin itfaiye tarafından incelenmediği Türkiye’den öbür bir ülke gösterilemez. Bürokrasiyi azaltmak düşüncesiyle Başbakanlık tarafından, inşaat lobisi ve TOKİ’nin taşeronlarının baskısıyla, yangın yönetmeliği değiştirildi.”
