Deri tabaklama süreci, krom ve arsenik açığa çıkararak tarım yerlerini, su kaynaklarını ve ekosistemleri kirletirken ileri dönüştürülmüş kaynaklar ve klasik üretim teknikleriyle arazi kullanımını azaltıp biyolojik bazlı alternatifleri benimsemek ve doğal kaynakları korumak mümkün.
Bu alternatiflerden birini, meyve suyu üretiminden çıkan atık nar kabuklarının kullanımına dayalı projesiyle hayata geçiren İTÜ ARI Teknokent bünyesindeki Yugen firmasının kurucusu Tüysüzoğlu, yanıtladı.
Tüysüzoğlu, hayvansal derinin çevresel tesirlerinin çok fazla olduğunu, bu üretimin verdiği ziyan nedeniyle alternatif geliştirme fikri sonucunda projenin ortaya çıktığını söyledi.
Türkiye’de üretim sonrası meydana gelen nar kabuğu atık ölçüsünün yıllık 50 bin tona yakın olduğu bilgisini veren Tüysüzoğlu, şöyle devam etti:
“Atık, atık olarak kaldığı ve imha edildiği vakit, bu potansiyel biyokütlelere yapılabilecek en makus şey zira atık olarak sınıflandırdıklarımız çok değerli materyaller. Her birinin farklı potansiyelleri, dönüşebileceği farklı alanlar var. Bu imha edildiği vakit, biri yakacak olduğu vakit havaya tekrar karbon emisyonu olarak gidiyor ya da yere gömülüp toprağa bırakıldığı vakit oradaki biyoçeşitliliği etkileyebiliyor. Hasebiyle biz bunu ileri dönüştürerek çok daha katma kıymetli bir eser haline getirebiliyoruz.”
Tüysüzoğlu, geliştirdikleri vegan derinin hayvansal ve yapay derinin kullanılabildiği giysi, çanta, ayakkabı, mobilya, aksesuar ve otomotiv içi kaplamaları üzere alanlarda kullanılabildiğini belirtti.
– “SOLVENT VE SU KULLANMIYORUZ”
Nar kabuğundan geliştirdikleri vegan deriyi etrafa dost bir eser olarak nitelendiren Tüysüzoğlu, “Çevresel tesir olarak bunu hayvansal deriyle kıyasladığınız vakit emisyonda 15 kat bir azaltım oluyor. 1 metrekare hayvansal deri üretimi esnasında bir insanın 2 yıllık pak su muhtaçlığı kadar atık su oluşuyor, biz bu üretimle hiçbir halde atık su da çıkarmıyoruz. Ayrıyeten emisyonu da azaltıyoruz ve büsbütün solventsiz (çözücüsüz) bir üretim gerçekleştiriyoruz.” dedi.
Geliştirdikleri eserin kütlesinin yüzde 40’ının nar kabuğu, onun dışında kalan kısmının ise büsbütün nişasta bazlı, biyo bazlı poliüretanlardan oluştuğunu kaydeden Tüysüzoğlu, yeni jenerasyon vegan deri üretmekle kalmadıklarını, tıpkı vakitte sorumlu üretim gerçekleştirdiklerini söz etti.
Tüysüzoğlu, “Tarımsal atık kullanmak ve petrol kökenli girdileri azaltmak bu sorumlu üretimin en değerli ögelerinden. Bunun yanı sıra hiç solvent ve su kullanmıyoruz.” diye konuştu.
– “TÜKETİCİLER ETİK BİR TERCİH YAPARKEN ZEVKLERİNDEN ÖDÜN VERMESİN”
Nar kabuğundan geliştirdikleri derinin maliyetinin hayvansal derinin üçte bir ila dörtte biri fiyatında ama yapay derinin maliyetinin biraz daha üzerinde olduğunu belirten Tüysüzoğlu, yapılan testlerde derinin dayanıklılığı ve performansıyla ilgili de olumlu sonuçlar elde ettiklerini bildirdi.
Tüysüzoğlu, şöyle devam etti:
“Burada yapmaya çalıştığımız şey aslında, tüketicilerin etik bir tercih yaparken kendi zevklerinden ödün vermek zorunda kalmamalarını sağlamak. Zira ben senelerce etik alışveriş yapmaya çalışırken hem üstüne 3 kat fazla para verip hem de aslında çok belirli skalalarda kalıp kendimden de tercihlerimden de ödün vererek aslında o etik opsiyona yönelmek zorunda kalmıştım.”
AR-GE çalışmalarını Yeditepe Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Materyal Bilimi ve Nanoteknoloji Mühendisliği Kısmı Dr. Öğretim Üyesi Nebahat Aral danışmanlığında gerçekleştiklerini anlatan Tüysüzoğlu, her renk eser üretebildiklerine ve nar kabuklarıyla ürettikleri deri alternatifinin görünüş ve doku açısından yapay yahut hayvansal deriye çok benzediğine değindi.
Tüysüzoğlu, bundan sonraki amaçlarının malzemeyi yüzde 100 biyobozunur hale dönüştürmek ve farklı ham unsurlar kullanarak yeni üretimler gerçekleştirmek olduğunu kaydetti.
