Ulu Lider Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün emperyalizme esir olmamak için başlattığı büyük kurtuluş çabası 103 yıl evvel bugün zaferle sonuçlandı.
Türk milleti kendisini esir etmeye çalışan emperyalist devletleri, Atatürk ve silah arkadaşlarının sayesinde büyük bir hüsrana uğrattı.
Halk TV olarak 30 Ağustos Zafer Bayramı’nı büyük bir coşkuyla kutluyoruz.
TARİHE ALTIN HARFLERLE YAZILAN ZAFER
Dünya tarihine altın harflerle yazılan bu büyük kahramanlık destanı, Atatürk’ün İstanbul’daki işgal vaziyetini kabul etmeyerek Samsun’a yanlışsız yola çıkmasıyla başladı. Düşman kuvvetlerine karşı “Geldikleri üzere giderler” diyerek kurtuluş gayretinin meşalesini yakan Atatürk, 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıktı.
Ülkenin ve halkın içinde bulunduğu vaziyeti Atatürk, Büyük Nutuk’ta şu sözlerle anlatır :
- “1919 yılı Mayısının 19’uncu günü Samsun’a çıktım. Ülkenin genel durumu ve görünüşü şöyledir: Osmanlı Devleti’nin içinde bulunduğu küme, I. Dünya Savaşı’nda yenilmiş, Osmanlı ordusu her tarafta zedelenmiş, kuralları ağır bir ateşkes muahedesi imzalanmış. Büyük Savaş’ın uzun yılları boyunca millet yorgun ve yoksul bir durumda. Milleti ve memleketi I. Dünya Savaşı’na sürükleyenler, kendi hayatlarını kurtarma korkusuna düşerek memleketten kaçmışlar.
- Saltanat ve hilâfet makamında oturan Vahdettin soysuzlaşmış, şahsını ve bir de tahtını koruyabileceğini hayal ettiği alçakça önlemler araştırmakta. Damat Ferit Paşa ‘nın başkanlığındaki hükümet âciz, haysiyetsiz ve korkak. Yalnız padişahın iradesine boyun eğmekte ve onunla birlikte kendilerini koruyabilecekleri rastgele bir duruma razı.
- Ordunun elinden silâhları ve cephanesi alınmış ve alınmakta…”
İşte bu vaziyet içinde bırakılan Türk milleti, Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve beraberindeki büyük kumandanlarla birlikte kurtuluş gayretine takviye verdi.
Milletin kısıtlı imkanına karşın kurtuluş umudunu bir an olsun yitirmeyen Atatürk, “Umutsuz durumlar yoktur, umutsuz beşerler vardır. Ben hiçbir vakit umudumu yitirmedim” diyerek bu çabayı yürüttü.
BİR MİLLETİN YİNE DOĞDUĞU AN: ’30 AĞUSTOS’
1919’da başlayıp yıllarca süren uğraş 26 Ağustos 1922 tarihinde büyük bir kırılma yaşadı.
22 Ağustos – 13 Eylül 1921 tarihleri ortasında Yunan ordusuna karşı yapılan Sakarya Meydan Muharebesi’nde zafer elde eden Türk Ordusu, buna karşın işgal güçleriyle baş edecek güçte değildi.
- Ordunun eksiklerini gidermesi için halktan özveride bulunması istendi. Bütün mali kaynaklar son hududa kadar zorlandı ve çabucak hazırlıklara başlandı; subaylar ve askerler taarruz için eğitilmeye başlandı. Ülkenin tüm kaynakları ordunun buyruğuna verildi.
Yaklaşık 1 yıl süren hazırlıkların akabinde 26 Ağustos 1922’de Başkomutan Atatürk, Türk ordusuna taarruz buyruğu verdi. Büyük Taarruz olarak bahsedilen bu gayret dünya savaş tarihinin en uzun süren taarruzu olarak biliniyor.
Taarruz buyruğunun akabinde elde edilen bu zafer, 1922 yılında, Kurtuluş Savaşı’nın dönüm noktalarından biri olarak tarihe geçmiştir:
- 26 Ağustos’ta 04.30’da başlayan taarruzda Türk askeri birkaç saatte süngü atağı yaparak Tınaztepe’yi denetim altına aldı. Akabinde Belentepe ve Kalecik Sivrisi düşman işgalinden kurtarıldı.
- İlk gün 1. Ordu birlikleri Büyük Kaleciktepe’den Çiğiltepe’ye kadar 15 kilometrelik bir bölgede birinci sınır mevzilerini ele geçirdi.
- 27 Ağustos Pazar günü Afyonkarahisar, 8. Tümen tarafından kurtarıldı. 28 ve 29 Ağustos’ta da devam eden muharebede düşmanın 5. tümeni etkisiz kılındı.
- 29 Ağustos gecesi Atatürk liderliğinde durum değerlendirmesi yapan kumandanlar, çabucak harekete geçilip taarruzun kısa müddette sonuçlandırılmasını kararlaştırdı ve planın 30 Ağustos’ta aksamadan uygulanması için tedbirler alındı.
Başkomutan Mustafa Kemal Paşa, Türk ordusunun Kurtuluş Savaşı’nda kazandığı en değerli zaferin arifesinde, 30 Ağustos sabahında Zafertepe Çalköy’de birliklere taarruz buyruğunu verdi.
Onun şahsen yönettiği Dumlupınar’daki meydan muharebesinde kahraman Mehmetçik, Yunan birliklerini Allıören, Keçiler, Kızıltaş Deresi yolunun iki yanında büsbütün sarıp imha etti.
Bölyece Kurutuluş Savaşı’nın kazanılması yolunda büyük değer taşıyan Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Meydan Muharebesi 30 Ağustos’ta zaferle noktalandı.
30 Ağustos Zaferi, Türk milletinin bağımsızlık uğraşında büyük bir moral kaynağı oldu.
İŞGAL GÜÇLERİ ‘GELDİKLERİ GİBİ’ GİTTİLER
Zaferin akabinde 1 Eylül’de Dumlupınar’daki Batı Cephesi Kumandanı İsmet İnönü liderliğindeki tüm subay ve erlere okunmak üzere yayımladığı bildiride şu buyruğu verdi:
“Bütün arkadaşlarımın, Anadolu’da daha öbür meydan muharebeleri de verileceğini göz önünde bulundurarak ilerlemesini ve herkesin akıl gücünü ve yurtseverliğinin kaynaklarını kullanarak, müsabakayı bütün gücüyle sürdürmesini talep ederim. Ordular, birinci gayeniz Akdeniz’dir, ileri!”
“İlk maksadınız Akdeniz’dir ileri!” buyruğunu alan ordu hızla işgal altındaki İzmir’e yanlışsız yola çıktı. İzmir’in de 9 Eylül’de düşman işgalinden kurtarılmasının akabinde direnci kırılan düşman ordusu Atatürk’ün de dediği üzere geldikleri gibi gitti.
Bu zafer, tıpkı vakitte Lozan Antlaşması’nın imzalanmasına ve Türkiye Cumhuriyeti’nin milletlerarası alanda tanınmasına giden yolda değerli bir adım olarak değerlendirildi.
