Son 10 yılın en sıcak dönemini yaşayan Türkiye’de 2025 yılı yaz aylarının da çok sıcak ve kurak geçmesi bekleniyor. Beklenen bu durum karşısında her yaz yaşanan orman yangınları riskini de artırıyor.
DEÜ Buca Eğitim Fakültesi Coğrafya Eğitimi Anabilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Adnan Semenderoğlu, orman yangınlarındaki artışın nedenleri ve alınabilecek tedbirlerle ilgili değerlendirmede bulunarak yangınların olması için ağaç, çalı ve ot ile ‘ölü örtü’ ismi verilen kuru ibre, bitkisel kalıntılardan ibaret yanıcı maddeler ile oksijen ve yüksek sıcaklığın bir ortada olması gerektiğini söyledi.
“ORMAN YANGINLARININ ARTMASI ÖNGÖRÜLÜYOR”
Orman yangını çıkmasının yalnızca bir mazerete baktığına dikkati çeken Prof. Dr. Adnan Semenderoğlu, şöyle konuştu:
“Yangın için yanıcı unsurların yaklaşık 230 dereceye kadar yüksek bir sıcaklığa maruz kalması geriyor. Buna da bir izmarit, terk edilmiş ve söndürülmemiş mangal ateşi ya da yıldırım sebep olabiliyor. Ayrıyeten iklim değişikliği ile yıllık sıcaklık ortalamaları giderek artıyor ve sıcak hava dalgalarının tesiri altına girildiğinde ekstrem sıcaklıklar olan 42-45 dereceler 3 yahut 5 gün ve daha fazla mühletle devam ediyor. Bu durum çok buharlaşmaya, yanıcı hususların düzgünce nemini kaybetmesine ve havanın neminin düşmesine neden oluyor. Tüm bunlar yangına uygun ortam hazırlıyor ve orman yangınlarının artması öngörülüyor”
“KURAKÇIL KARAKTERDE MAKİ ÇALILIKLARI YANGINA HASSAS ALANLARDIR”
Türkiye’ye orman varlığının Karadeniz, Marmara, Akdeniz ve Ege bölgeleri olan kıyı kıyılarında ağırlaştığını belirten Prof. Dr. Semenderoğlu, şöyle devam etti:
“Orman yangını dediğimiz vakit asıl risk Ege ve Akdeniz bölgesinde olur. Akdeniz ikliminin olduğu bölgeler neredeyse 5-6 ay sıcak ve kurak geçen periyotlar orman yangını açısından riskli alanlardır. Bunun dışında orman tipleri de kıymetli. Ormanlarımızda yaygın olan kızılçamlar, yüksek sıcaklığın olduğu yerlerde kuraklığa adapte olmuş, susuzluğa destekli olan ve bol kozalaklı, kısımlarının ortasında boşlukları olan ağaçlardır. Bu nedenle kızılçam ormanları ve maki çalılıkları ortasına yangın sırasında havanın girmesi ve alevlerin büyümesi için çok müsaittir. Kızılçamlar, Akdeniz ikliminin en âlâ ve süratli gelişen, kerestesi nedeniyle ekonomik bedeli yüksek orman ağacıdır. Fakat kızılçamlar yanıcı özellikte çıra ve reçine içermeleri yanında su içeriği düşük olduğundan canlı iken bile yanıcı olan ibreler ile orman altında yanıcı kalın bir meyyit örtü oluşturan keçeleşmiş kuru ibreler de içermektedir. Kızılçam ormanları kıyı bölgelerindeki yaklaşık 0 ile 1000 metre ortasındaki Akdeniz ve Kıyı Ege’deki ormanlarını oluşturur ve yanma riskleri öbür orman çeşitlerine nazaran çok daha fazladır. Bunlar dışında ise birebir alanlarda bulunan kurakçıl karakterde maki çalılıkları da yangına hassas alanlardır”
“1 MAYIS-31 EKİM ORTASI ORMANA GİRİŞ YASAĞI ÇOK ETKİLİ”
Türkiye’de bir yılda çıkan ortalama orman yangını sayısının 3 bini geçtiğini ve giderek de arttığını vurgulayan Prof. Dr. Semenderoğlu, şunları kaydetti: