“Hukukçudan besin mühendisine, öğretmenden eczacıya, yüzlerce kişinin e-imza ile kamuda hem unvan hem de düzmece akademik derece elde ettiği” argümanı ülkeyi karıştırdı sahiden de. Sıradan bir sahtekarlık vakıası aslında lakin işin içinde politikler, yakından tanıdığımız kimi milletvekilleri olunca durum daha da ehemmiyet kazanıyor.
Önce itiraf etmeliyim ki, ben bizde bilhassa malum bölümün düzmece diploma işine gireceğini hiç varsayım etmezdim. Zira soru çalmada oldukça becerikliler, münasebetiyle karşılığı bilinen sorularla “gerçek” bir diploma almaları sorun olmazdı. Fakat görünen o ki, çalıntı sorulara ragmen sınavı geçmeyi beceremeyip düzmece diploma edinenler de varmış. Doğruysa şayet zekanın bu kadar geride olması sahiden ibretlik bir durum.
Şu tıp tabirlerinin her durumda kullanılması sıkıyor bilirim, fakat öteki bir söz bulmak sıkıntı olduğu için hem diploma hem de akademik çalışmalardaki sahtekarlığa “küresel salgın” dedim ben de. Zira rastlanmadığı ülke, bu işe bulaşmamış siyasi yok neredeyse. Yaygınlığı lakin bu türlü tabir edebilirdim.
Bizdeki yüzsüzlükte tepe artık bu ortada. Biri, tıp diploması verecekleri vaadiyle epey yüklü parasını alıp diplomayı da vermeyen firmayı devletin ilgili ünitelerine şikayet de etmiş üstelik. Olağan bir diplomayı neden alamayacağının bundan daha yeterli delili olabilir mi?
Tabii dünyanın öteki yerlerinde de yaygın olması sahtekarlığı doğal görmemize yol açmamalı. Mehmet Baykan isimli AKP milletvekili üzere “dünyanın her yerinde görülebilecek bir olay” deyip durumu normalleştirmenin manası yok. Sonuçta sahtekarlıktır yapılan.
Kızılacak biliyorum lakin diploma sahtekarlığına bulaşanların birden fazla muhafazakar tipler çoğunlukla. Örneğin İspanya’da sağcı Halk Partisi milletvekili Noelia Nunez bunlardan biriydi. 33 yaşındaki Nunez, hukuk, kamu idaresi ile İngiliz filolojisi alanlarında dereceleri olduğunu argüman etmiş lakin daha sonra bu bahislerde eğitim alsa da hiçbirini tamamlamadığını itiraf etmişti. Olayı ortaya çıkaran da İspanya Sosyalist Partisi’nden, Ulaştırma Bakanı Oscar Puente idi.
Gerisi çorap söküğü üzere geldi. Endülüs bölgesel hükümetinin başkanı Juan Manuel Moreno da işletme diplomasının düzmece oluşuyla suçlanırken, merkezi hükümetin Valensiya’daki temsilcisi Pilar Bernabe da bağlantı diplomasını yanlış beyan etmekle suçlandı. Ülke siyasetini oldukça karıştıran bir skandaldı yaşanan.
Gerçekten global bir sahtekarlık bu. Her yerde çıkıyor karşımıza. Endonezya Başbakanı Joko Vidodo da geçersiz akademik çalışma sonucu diploma almakla suçlanmıştı. Daktilo edilmiş tez ile basılı kapak sayfaları ortasındaki tutarsızlıklar nedeniyle mahkemeye çıkardılar Başbakanı.
Yıllar geçti üzerinden, 2019 diye anımsıyorum, İngiltere’de çeşitli üniversitelerde çalışan bir küme Sırp akademisyen hem de yıllardan beri Sırbistan’ın önde gelen siyasetçilerinin düzmece doktora tezlerini ortaya çıkarıyordu. Ortalarında kimler yoktu ki sahtekarların; merkez bankası başkanı, maliye bakanı, Belgrad eski belediye lideri, başşehrin ilçelerinden birinin yerel meclis başkanı başta olmak üzere onlarca isim.
Tuhaf olan buna karşın Sırbistan’da ismi geçen sahtekarların hiçbirinin unvanlarının ellerinden alınmamış olmsı. Doktora tezinin çalıntı olduğu ortaya çıkarılan İçişleri Bakanı Nebojsa Stefanovic’in aslında diplomasının bile olmadığı ortaya çıkmıştı. Mevzuya ait sızdırılan evrak bakanın İngiltere merkezli Megatrend International Expert Consortium Limited şirketinden mezun olduğunu, diplomasını resmi olarak İngilizce’den Sırpça’ya çeviri ettirdiğini, böylelikle nostrifikasyon talebinde bulunabildiğini gösteriyordu. Yani bizim Yeliz’in (Ahmet Hamdi Çamlı olarak da biliniyor) merkezi İstanbul’da olan Davenport Üniversitesi’nden(!) mezun olması üzere bir şeydi bu.
Kenya Yüksek Öğretim Kurumu, 2012 yılında tanınmayan yükseköğretim kurumlarından alınan derece sertifikalarını tanımayı reddetmişti. Ortalarında birkaç bakanın da bulunduğu çok sayıda siyasetçinin bu tıp “dereceler”i varmış halbuki.
Almanya’daki Düsseldorf Üniversitesi, yaptığı bir intihal soruşturmasının akabinde Eğitim Bakanı’nın doktora derecesini geri çekmişti, anımsayan vardır. Birebir üniversite 2013 yılında Bilim ve Eğitim Bakanı Annette Schavan’a verilen doktorayı da intihal gerekçesiyle iptal etmişti. Öncesi de var; 2011 yılında Alman Savunma Bakanı Karl-Theodor Guttenberg, doktora tezinde intihal tespit edilmesi üzerine istifa etmek zorunda kalmıştı.
Durumun şirin bir yanı yok. Hak gaspı var, diğerlerinin emeğini hiçe saymak var, hak etmediği halde yükselme var. Bunun nedeni aslında eğitimi yalnızca diplomaya indirgemiş olmamız tahminen de. Bedelini azaltmış da olduk bu türlü yapmakla. Lise seviyesinde üniversite açarak geçersiz değilse de yetersiz eğitime verilen diplomalar türetmiş olduk. Yani sistem hakikaten tek hatalı burada. Başı faydacılığa çalışanların işine yarayan bir sistem natürel.
Diplomalara bu kadar prestij etmesek! Öteki ölçüler de aransa örneğin. Birkaç etik mahrumu tip yüzünden hak edilmiş diplomalar da sorgulama konusu oluyor zira.
Belki de en güzeli Pakistan üzere yapmak. Kamu misyonuna aday olanlardan üniversite diplomasına sahip olmaları kuralı getirilmişti ülkede. Düzmece diploma vakıalarının patlama yapması bundan sonradır. En sonunda, baktılar ki başa çıkılmıyor, 2012 yılında anayasayı değiştirip diploma kaidesini kaldırdılar.
Pireye kızıp yorganı yakmak üzere olsa da bence diğer deva yok bizim için de. Biz de bu türlü yapalım. Hem birilerinin diploması vardı, yoktu tartışması kalkar ortadan hem de sınıf arkadaşlarını sormak zorunda da kalmayız kimsenin. Bunlarla vakit geçirmenin manası ne?
Hem diploma gerçek olsa ne ehemmiyeti var ki?
İptal ederler olur biter.
Pakistan üzere yapmak herkes için daha âlâ.
Muhafazakar politikler…bir düşünün bunu…