Birleşmiş Milletler Bağımsız Suriye Araştırma Komitesi, rapor yayımlayarak Suriye’de Esad periyodunda muhalifleri bastırmak için keyfi gözaltı, azap ve zorla kaybetme üzere hukuksuzlukların gerçekleştiğini açıkladı.
BM Memleketler arası Bağımsız Suriye Araştırma Komitesi, devrik önder Beşşar Esed rejimi devrinde yaşanan hukuksuzluklara ait binlerce şahitle yapılan görüşme sonrası “Acı Ağı: Suriye Arap Cumhuriyeti’nde Keyfi Gözaltı, Azap ve Makus Muamele” başlıklı raporu yayımladı.
Raporda, “(Esed rejimi) Eski Suriye hükümeti, muhalifleri bastırmak için sistematik olarak keyfi gözaltı, azap ve zorla kaybetmeleri kullandı. Bu aksiyonlar, çatışmalar sırasında işlenen en makus sistematik milletlerarası hukuk ihlallerinden kimilerini içeren insanlığa karşı hatalar ve savaş kabahatlerinden oluşuyor.” sözlerine yer verildi.
“SURİYE HALKI İÇİN TRAVMA”
Eski rejiminin devrilmesiyle azap odalarındaki tutukluların hür bırakıldığı kaydedilen raporda, bunun, Suriyeliler için iki ay evvel neredeyse düşünülemez olan bir iklim değişikliğine işaret ettiği belirtildi.
Raporda, Esed periyodundaki gözaltılarla ilgili ihlallerinin, Suriye halkı için travma olduğunun altı çizildi.
Serbest bırakılan tutuklular ortasında kayıp yakınlarını bulamayan 10 binlerce aile için acının sürdüğü vurgulanan raporda, toplu mezarların keşfinin, birçok aileyi en makûs sonucuna götürdüğü kaydedildi.
Raporda, “Uzmanlar bunları inceleyene ve gerektiğinde isimli hafriyatlar yapana kadar toplu mezarlar dahil ispatları, arşivleri ve cürüm mahallini korumak için kararlı bir harekete acil gereksinim olduğunu vurguluyor.” sözlerine yer verildi.
Serbest bırakılanların azap, yetersiz beslenme ve çeşitli hastalıklarla gayret ettiği kaydedilen raporda, bu şahısların, dayanılmaz acılar içinde mevte terk edildiği yahut idam edilmek üzere götürüldükleri vurgulandı.
“KRİTİK BİR GEÇİŞ DÖNEMİNDEYİZ”
Raporda görüşlerine yer verilen Komisyon Başkanı Paulo Pinheiro, “Kritik bir geçiş devrindeyiz. Geçiş hükümeti ve gelecekteki Suriye yetkilileri artık bu hataların bir daha asla tekrarlanmamasını sağlayabilir.” sözlerini kullandı.
Pinheiro, yaklaşık 14 yıllık soruşturmalardan bulgular elde ettiklerini belirterek, bunların, yaşanan bu istismarlar için cezasızlığın sona ermesine yardımcı olmasını umduklarını belirtti.
Komisyon Üyesi Lynn Welchman da bu ispatların, hür bırakılanlar ortasında sevdiklerini bulamayan Suriyeliler için umut olabileceğini söyledi.
Welchman, “Yeni yetkilileri, toplu mezarları ve delilleri müdafaa konusundaki kararlılıklarından ötürü takdir ediyoruz. Onları, ilgili Suriye sivil toplumu ve memleketler arası aktörlerin takviyesiyle daha fazla uğraş sarf etmeleri için teşvik ediyoruz.” değerlendirmesini yaptı.
