Kütahya‘nın Çavdarhisar ilçesindeki arkeolojik hafriyatta, Aizanoi Antik Kenti’ne girişi sağlayan anıtsal kapı yapısı ile 2 bin yıl öncesine ilişkin pişmiş topraktan yapılmış tiyatro maskı bulunduğu ortaya çıktı.
DPÜ Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Kısım Lideri Prof. Dr. Gökhan Coşkun “Çalışmalarımız esnasında hiç beklemediğimiz öteki bir yapı kalıntısıyla da karşılaştık” diyerek bulunanların özelliklerinden bahsetti.
UNESCO Dünya Mirası Süreksiz Listesi’ne 2012 yılında giren Anadolu’daki en güzel korunmuş Zeus Tapınağı‘na mesken sahipliği yapan antik kentteki hafriyat çalışması sürerken Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü ile Kütahya Valiliğinin dayanağıyla, agora (çarşı) ve stadyum yapıları üzerinde çalışıldığı aktarıldı.
“TAMAMEN ORTAYA ÇIKARMAYI HEDEFLİYORUZ”
Stadyumun doğu tribünündeki alanda sürdüğünü tabir eden Coşkun, “Yine birebir bölgede bir sarsıntıda çökmüş olan oturma basamaklarını gün yüzüne çıkaracağız. Ayrıyeten evvelki yıllarda burada tasnif edilmiş blok taşların farklı bir alana taşınması sürecine başladık. Önümüzdeki yıllarda da bu alanlarda hafriyatlar yaparak stadyumun tribününü büsbütün ortaya çıkarmayı hedefliyoruz.” tabirlerini kullandı.
Coşkun ayrıyeten Zeus Tapınağının statiğinin bozulmaması için bodrum katına yağmur sularının sızmasını engellemek için tamir çalışmaları gerçekleştirdiklerini belirterek bölgedeki bulunanları şöyle tanımladı:
Agoranın batı portikosunun (revak) güney kanadında yaptığımız çalışmalarla buradaki hafriyat çalışmalarını tamamladık. Burada agoranın çok güzel korunmuş vaziyette mermer döşemeli avlusu ve sütun kalıntılarının yanı sıra avludan portikoya çıkan mermer basamaklar ve portikonun da kısmen korunmuş olan mermer döşemesini gün yüzüne çıkarmış durumdayız. Bu alan şimdiden ziyaretçilerin ilgisini çekmeye başladı.
“HİÇ BEKLEMEDİĞİMİZ BİR YAPIYLA KARŞILAŞTIK”
Coşkun, kelam konusu yapının cephesinin mimarisinin, arkeoloji literatüründe “aedikula” olarak nitelendirilen, çoklukla tiyatro sahneleri, anıtsal çeşmeler, kütüphaneler ve anıtsal kapılar üzere kamu binalarında kullanılan özellikte olduğunu söz etti.
Coşkun, “Bunlar olağan düşmüş, çökmüş vaziyetteydi. Birçoklarının üzerinde bitkisel bezemeler vardı ve personelliği çok uygundu. Yapının hafriyatı sonucunda 4 podyumunu (kaide) gün yüzüne çıkardık. Mimarisini çözdüğümüz yapının gerisindeki tescilli köy konutundan ötürü merkezini kazamadığımız için fonksiyonunu tam anlayabilmiş değiliz.” dedi.
Coşkun, bu yapının, periyodun ticaretinin ağır yapıldığı agora alanına giriş kapısı olduğu ihtimali üzerinde durduklarının altını çizdi.
“DÜNYADA EŞİ GİBİSİ YOK”
Diğer buluntulara da değinen Coşkun, “şi gibisi olmayan yapı”yı şu sözlerle anlattı:
“Podyumların birinin içindeki dolgu toprakta çeşitli sikkeler, fil dişi bir figürün modülü ve beklemediğimiz halde uygun korunmuş pişmiş topraktan bir tiyatro maskı bulundu. Bu tiyatro maskı, Aizanoi’nun Dionysos kültüne dair yeni bilgiler, katkılar sunuyor. Biz burada bu kültün çok baskın bir kült olduğunu biliyoruz. Gerçekten, dünyada eşi gibisi olmayan stadyum ve tiyatro yapımız olması da bunun göstergesi.”
