Sırbistan’ın başşehri Belgrad’da, erken seçim talebiyle düzenlenen öğrenci öncülüğündeki protestolarda polis, göz yaşartıcı gaz kullanarak müdahale etti ve onlarca protestocuyu gözaltına aldı. On binlerce kişinin katıldığı miting, Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic’in 12 yıllık idaresine son verilmesi davetiyle gerçekleşti.
MİTİNGE 140 BİN KİŞİ TAKILMIŞTI
Polis müdürü Dragan Vasiljevic, Cumartesi günü Slavija Meydanı’nda saatler süren çatışmalarda altı polis memurunun yaralandığını, birkaç düzine protestocunun gözaltına alındığını açıkladı. Bağımsız Protesto İzleme Örgütü’ne nazaran yaklaşık 140.000 kişinin katıldığı miting, öğrenci hareketinin en büyük şovlarından biri oldu.
“SEÇİM İSTİYORUZ”
Protestolar, geçen ay Novi Sad’da bir tren istasyonu çatısının çökmesi sonucu 16 kişinin ölmesiyle başlayan ve hükümetin yolsuzluk ve ihmalkârlıkla suçlandığı sekiz aylık muhalefetin bir kesimi. Protestocular, ‘Seçim istiyoruz!’ sloganlarıyla Vucic’e erken seçim daveti yaptı lakin Vucic, talebi reddederek protestocuları ‘devleti devirmeye çalışmakla’ suçladı. Instagram’da, “Sırbistan’ı devirmek istediler ve başarısız oldular” dedi.
CUMHURBAŞKANINA ÜLTİMATOM VERİLDİ
Protestocular, Vucic’e akşam 21:00’e kadar seçim duyurusu için ültimatom vermiş, lakin bu talep reddedilmişti. Mitingin sonunda, halkı ‘özgürlüğü kendi ellerine almaya’ çağıran bir açıklama yapıldı. Organizatörler, Instagram’da, “Yetkililer talepleri karşılamak yerine şiddeti seçti. Radikalleşmeden onlar sorumludur” dedi.
Hukuk öğrencisi Stefan Ivakovic, AFP’ye, “Talepler karşılanana kadar durmayacağız.” derken, kuzeydeki Sid kasabasından çiftçi Sladjana Lojanovic, Reuters’e, “Kurumlar ele geçirildi, yolsuzluk yaygın. Vucic barışçıl biçimde gitmez.” dedi.
VUCİC ‘DIŞ GÜÇLERİ’ İŞARET ETTİ
Vucic, protestoların ‘dış güçler’ tarafından desteklendiğini sav etti ve ‘haydutların adaletle yüzleşeceğini’ söyledi. Partisi, “Sırbistan’ı teslim etmeyeceğiz” yazılı tişörtler giyen destekçilerini otobüslerle Belgrad’a getirdi. Bu destekçiler, Mart ortasından beri Vucic’in ofisi yakınında kamp kuran sadık taraftarlara katıldı.
GERGİNLİK ÖNCESİ HAMLELER
Protestodan evvel polis, bir düzine aktivisti anayasayı ihlal ve terörizm suçlamalarıyla gözaltına aldı; sanıklar suçlamaları reddetti. Hırvatistan’dan gelen birkaç kişi ve Karadağlı bir tiyatro direktörüne ülkeye giriş yasağı kondu. Sırbistan demiryolu şirketi, bomba tehdidi gerekçesiyle tren seferlerini durdurdu; eleştirmenler, bu atağın mitinge iştiraki engellemek için yapıldığını savundu. Mart ayındaki emsal bir protestoda da yüz binlerce kişi sokağa çıkmıştı.
SUÇLAMALAR
Vucic’in İlerici Parti liderliğindeki koalisyon, parlamentoda 156 sandalyeye sahip. Muhalifler, Vucic’i organize kabahat temasları, rakiplere şiddet ve medya özgürlüklerini kısıtlamakla suçluyor; hükümet bu savları reddediyor. Vucic, 2027’deki vazife mühleti sonuna kadar devam etme niyetinde