İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) İklim Bilimi ve Meteoroloji Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Toros, artan motorlu araç sayısıyla birlikte trafiğin fazla olmasının kentte kar yağışını dolaylı yoldan etkileyebildiğini bildirdi.
İSTANBUL ABD’Yİ DE GERİDE BIRAKTI
İstanbul, ABD merkezli yazılım şirketinin yayımladığı 2024 yılı raporunda New York’u geride bırakarak dünya genelinde en ağır trafiğe sahip kent olarak belirlendi. Kentte her geçen gün artan motorlu taşıt sayısı, trafikte geçirilen saatleri uzatırken hava kalitesini azaltıyor. Buna bağlı olarak da kentte yaşayan canlıların sıhhati olumsuz etkileniyor.
“DUR KALKLAR KARBONMONOKSİT’İ ARTIRIYOR”
Prof. Dr. Toros, TÜİK verilerine nazaran, kentte kayıtlı araç sayısının 6 milyona yaklaştığını söyledi. Bunun çok fazla olduğunu belirten Toros, “İstanbul’da bireyler yarım saatte gidecekleri yolu 1-2 saatte gidebiliyor. Bir araç yarım saat çalışacakken 2 saat çalışıyor. Yeniden bir araç ne kadar çok dur-kalk yaparsa atmosfere saldığı emisyon ölçüsü o kadar artıyor.
Diğer bir nokta, biz şoförler aslında hakikat araç kullanmıyoruz. İleride bir kırmızı ışık var. Son noktaya kadar süratli gidiyor, son anda frene basıyor yahut yeşil ışık yandığında bir anda gaza basıyoruz.
Bir anda duruşlar, kalkışlar hem önemli manada egzozdan hem de fren, balata ve lastikten kirleticilerin atmosfere çıkmasına yol açıyor. Tüm bunları bir ortaya getirdiğimiz vakit İstanbul’da artan trafik, atmosfere saldığımız kirletici ölçüsünü, parçacık unsur ve karbonmonoksit ölçüsünü artıyor.” diye konuştu.
“HER ARAÇ BİR SOBA GİBİ”
İstanbul’da arazi yapısının çok fazla değişime uğradığını ve kentteki her bir aracın soba misyonu gördüğünü vurgulayan Toros, egzozdan çıkan kirletici gazların karışmasıyla atmosferin kimyasal yapısının bozulduğunun altını çizdi.
Prof. Dr. Toros, kentteki araç sayısının fazla olmasının dolaylı olarak kar yağışını etkileyebildiğine işaret ederek, “Atmosfere saldığımız her bir kirletici direkt sıhhatimizi etkiliyor ancak dolaylı tesirleri de var. İstanbul’da arazi yapısı büsbütün değişmiş durumda, daha çok asfalt, araç ve insan var. İstanbul’daki her bir araç bir soba. Her bir aracın egzozundan kirletici gazlar, parçacık hususlar araç hareket edince ortaya çıkıyor. Bu parçacık unsurlar atmosfere karışıyor ve atmosferin kimyasal yapısını değiştiriyor.” dedi.
Şehirlerde arazi yapısının değişmesinin güneşten gelen ışınımın yeryüzünde daha çok hapsolmasına, yerin daha çok ısınmasına yol açtığına dikkati çeken Toros, şunları kaydetti:
“ARAÇLAR YÜZÜNDEN ISI ADASI OLUŞUYOR KAR YERİNE YAĞMUR YAĞIYOR”
“Şehirlerde, ‘şehir ısı adası’ dediğimiz bir kubbe meydana geliyor. Bu günlerde herkes kar yağışı bekliyor. Kar yağışı için 0 dereceye yakın ya da daha altında sıcaklık olması gerekiyor. Düşünün, sıcaklık İstanbul merkezinde kent ısı adasından ötürü 2 derece.
Araç sayısı bu kadar olmasaydı, sıcaklık tahminen 0 dereceye düşecekti. Kar yağacakken yağmur biçiminde yağıyor, kar yağışına pürüz olabiliyor. Bu cins yapılan çalışmalar da var. Biz yalnızca konforumuzu düşünüyoruz. Bir yere gitmek için aracın egzozdan çıkan kirletici atmosferimizde kısa vade yahut uzun vadeli farklı olumsuz tesirlerle bizi karşı karşıya bırakabiliyor.”
