Kanal İstanbul projesinde rezerv alan kararı ve etraf tertibi planı değişikliğine karşı açılan davada İstanbul 4. Yönetim Mahkemesi’nin talebiyle hazırlanan uzman raporu tamamlandı.
Projeyle birlikte Sazlıdere içme suyunun tümüyle iptal olacağı, Şamlar Ormanı’nın ziyan göreceği ve Terkos Gölü’nün devre dışı kalacağı belirlendi. Heyette yer alan 7 eksper de projenin kamu faydasına “uygun olmadığı” istikametinde karar verdi.
KANAL İSTANBUL RAPORU ORTAYA ÇIKTI
Raporda, proje kapsamında Sazlıdere Barajı’nın büsbütün kaldırılmasının öngörüldüğü belirtilerek, İstanbul’un değerli içme suyu kaynaklarından birinin devre dışı kalacağı söz edildi. Uzun vadede yapılacak olan yerleşim yerleri ve altyapı çalışmaları nedeniyle Sazlıdere Barajı’na su sağlayan Şamlar Ormanı’nın önemli ziyan göreceği yapılaşma ve insan faktörünün artmasıyla Terkos Gölü’nün de devre dışı kalacağı belirtildi.
Özellikle Terkos etrafında yer alan koruma ormanlarının 287 hektarlık kısmının proje alanı içinde kaldığı, bu nedenle geri dönüşü olmayan tahribatların yaşanabileceği kaydedildi.
Kanal İstanbul’un ÇED raporunda binlerce ağacın kesileceği ve bu ormanların yerine fidanların dikileceği bilgisi hatırlatılarak, “Kesimlerle tahrip olacak ormanın sıcaklığı dengeleme, oksijen üretme pak tatlı su üretme üzere ormanların işlevinin kalmayacağı” söz edildi.
BİLİRKİŞİ ‘KAMU FAYDASI DEĞİL FELAKET’ DEDİ
Bilirkişi raporunda, İstanbul’un yer aldığı Marmara Havzası’nda kişi başına düşen su ölçüsünün mutlak su kıtlığı hududunda olduğu hatırlatılarak, Kanal İstanbul’un su istikrarını daha da bozacağı söz edildi.
Projenin ÇED raporunda öngörülen atık idaresi, kirlilik tedbire üzere planların ayrıntılarının Plan Açıklama Raporu’nda netleştirilmediği ve bu nedenle havanın, suyun ve toprağın kirlenmesinin nasıl önleneceğinin belgisiz olduğu vurgulandı.
Bilirkişi heyeti raporun sonunda, “16 Mart 2021 onay tarihli 1/100.000 ölçekli İstanbul Avrupa Yakası Rezerv Yapı Alanı Etraf Tertibi Planı Değişikliği’nin şehircilik unsur ve temellerine, planlama tekniklerine ve kamu faydasına uygun olmadığı” konusunda görüş birliğine varıldığı yer aldı.
Raporda, Kanal İstanbul güzergahındaki 4 bin 674 hektarlık Mutlak Tarım Yeri ile 2 bin 491 hektarlık orman alanının korunmasına yönelik bir strateji geliştirilmediğine işaret edildi. Plan değişikliğinde, kesilecek ormanların yerine fidan dikileceğine dair genel tabirlerin bulunduğu lakin bu yaklaşımın, ormanların fonksiyonlarını geri getiremeyeceği bildirildi.
Proje alanının yüzde 43’ünün tarım alanı olduğu burada yaşayan kırsal nüfusun kente göç etme ihtimalinin çok yüksek olduğu vurgulandı. Köylülerin yerinde tutulabilmesi için planlama yapılmadığı kaydedildi.
Raporda imzaları bulunan bilirkişiler
* Doç. Dr. Tayfun Salihoğlu, Şehir Plancısı
* Dr. Ahmek Kıvanç Kutluca, Kent Plancısı
* Doç. Dr. Murat Selim Çepni, Harita Müh.
* Doç. Dr. Halil Samet, Ziraat Müh.
* Prof. Dr. Sedar Kabdaşlı, Hidrolog, İnş. Müh.
* Prof. Dr. Şenel Özdamar, Jeoloji Müh.
* Prof. Dr. Ünal Akkemik, Orman Müh.
