Türkiye, terörün karanlık gölgesinden çıkmaya çalışırken Meclis’te kurulan “Terörsüz Türkiye Komisyonu” birçok tartışmanın odağına oturdu. Fakat kurul daha birinci toplantısını yapmadan hem ismi hem manası değişti. Artık ismini “Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu” olarak anıyoruz. Bu sadece bir isim değişikliği değil; tıpkı vakitte siyasi istikrarları yine tanımlayan bir iletidir. Bu değişiklikte CHP’nin unsurlu ve uyarıcı tavrının payı büyük.
Cumhuriyet Halk Partisi, kurulda yer almayı bir “koşullu katılım” unsuruna bağladı. Komitenin bir anayasa pazarlığına dönüşmemesi, AKP’nin muhtemel rejim mühendisliğine araç kılınmaması için tesirli bir müzakere yürüttü. Gerçekten CHP’nin talepleri kıymetli ölçüde karşılık buldu: Komite 51 üyeden oluşacak, kararlar nitelikli çoğunlukla alınacak, anayasa değişikliği gündem dışı kalacak. Görünen o ki, bu yeni yapı CHP’nin kırmızı çizgilerine hürmet duyulduğunu gösteriyor.
Toplantıların geneli kamuoyuna açık yapılacak. Lakin güvenlik bürokrasisinin katıldığı özel oturumlar —örneğin bu hafta yapılacak olan ve İçişleri Bakanı, Milli Savunma Bakanı, MİT Lideri’nin katılacağı toplantı— kapalı gerçekleştirilecek.
Elbette burada da dikkatli olmak gerekiyor: Toplumun güvenliği ile halkın bilgi alma hakkı ortasında sağlıklı bir istikrar kurulmalı. Saklılık, şeffaflığın istisnası olmalı; kuralı değil.
Ama temel sıkıntı bu teknik düzenlemeler değil. Gerçek imtihan, kurulun içeriği ne kadar doldurabileceğinde yatıyor. Türkiye, yalnızca silahların sustuğu bir “barış”ı değil; adaletin, eşitliğin ve özgürlüğün hâkim olduğu bir demokratik tertibi hak ediyor. Komite, bu talebin sesi olabilecek mi? Yoksa sırf sessizliği yönetmeye mi çalışacak?
Eğer bu sürecin sonunda;
• PKK, toplumsal ve siyasal meşruiyetini büsbütün yitirirse,
• Kürtler ve Türkler bin yıllık kardeşliğin onuruna yaraşır biçimde anayasal eşitlik içinde buluşursa,
• Hiç kimse kimliğinden, inancından, niyetinden ötürü dışlanmaz, aşağılanmazsa,
• Herkesin doğuştan sahip olduğu haklar hukuk önünde garanti altına alınırsa,
• Hukuk, tarafsız ve eşit formda uygulanır, siyasi hesaplaşmaların aracı olmaktan çıkarsa,
• Basın özgürleşir, söz hürriyeti yine hayat bulursa,
• Ve elbette, kimse kanısından ya da muhalif duruşundan dolayı tutuklanmaz, politikler iktidara karşı oldukları için yargı yoluyla tasfiye edilmezse…
İşte o vakit bu kurul, yalnızca bir rapor yazmakla kalmaz; tarih yazmış olur. Türkiye, bir kuşağın taşıdığı en ağır yükü geride bırakır ve daha aydınlık bir geleceğe adım atar.
Ve elbette kolay olmayacak. Fakat demokrasi, hukuk devleti ve yargı bağımsızlığı ismine bu periyot, siyasi iktidarın meşruiyet sonları içinde kalmak için tahminen de son legal fırsattır. Zira bu sadece bir siyasi eşik değil, tıpkı vakitte hukuka dönüş için tahminen de son tarihi imkândır. Çünkü birtakım anlar, bir halkın yazgısından evvel devletin hukukla var olup olmayacağını belirler.
