PEKİ BU BİLEŞİKLER SIHHATE NEDEN ZİYANLI?
Nitratın ana hususu bitki gelişimi için gerekli olan azottur. Çok ölçüde bedene alınmamalıdır, zira pratik olarak hafif toksik olsalar da tükürük enzimlerinin tesiriyle nitritlere dönüşürler. Bunlar da midede bulunan öbür bileşiklerle (aminler gibi) birlikte çok ziyanlı nitrozaminlere dönüşürler.
Gıdalarda bulunan nitrat ölçüsü, başta toprağın işlenmesi olmak üzere, yapay gübre, pestisit, böcek öldürücü vb. kullanımına bağlıdır. Pestisitler çoğunlukla bedenin hücrelerinde istenmeyen değişikliklere neden olurken, nitritler oksijen akışının azalmasına yol açar. Nitritler bedendeki hemoglobinin oksidasyonunda rol oynar, bu da kansızlığa neden olur.
Uzmanlar, erken olgunlaşan çileklerin hudutlu ölçüde tüketilmesinin daha uygun olduğu zira yüksek ölçüde nitrat içerebileceği konusunda uyarıyor. Şu anda Sırbistan’ın her yerinde bulunabilen meyveler seralarda yetiştirilmiş olup, bu cins ortamlar meyvenin kalitesini bir ölçü etkilemektedir.
“Şimdi çoğunlukla korunaklı yerlerde, optimum şartların dışında, muhtemelen daha az ışık, ısı ve daha fazla ölçüde azotlu gübre kullanılan yerlerde yetiştirilen çileklerimiz var. Bu, nitrat birikimine neden oluyor” diye uyardı uzman.
Uzman, çilek alırken kokusuna ve rengine dikkat edilmesi gerektiğini öneriyor ve nitrat varlığının dolaylı bir işareti, gereğince karakteristik olmayan, soluk renk, doğal olmayan büyük meyveler, gereğince tabir edilemeyen tat olabilir, diyerek, yabani küçük çileklerin ise sağlıklı olduğunu belirtti.
Çilek zehirlenmesi enderdir zira beşerler çoklukla çilekleri büyük ölçülerde tüketmezler. Uzman, bir seferde 100-150 gramdan fazla yemediğinizde, nitratların bedendeki olumsuz tesir riskini ortadan kaldırabileceğinizi belirtiyor.
Çileklerden zehirlenmek azdır zira biz çilekleri ‘kiloyla’ yemiyoruz lakin yeniden de bir ölçü tehlike var. Çoka kaçmamanızı tavsiye ediliyor.
Seçim yaparken taze olmasına dikkat edin. Şayet yapraklar kararmışsa ve meyveler yumuşayıp renk değiştirmişse çok çabuk bozulur.