İsmail Pehlivan
“Okuldadır türlü varlık
Bilimde yoktur ayrılık
Ayrılmasın kız ve erkek
Aydınlık olsun memleket.”
Aşık Mekansız
Milli Eğitim Bakanlığı’nın yalnızca kız öğrencilere yönelik sekiz yeni ortaokul açma kararı, Türkiye’nin gündemine oturan değerli bir tartışma başlattı. Bu adım, birtakım bölümler tarafından ülkenin laiklik prensibinden uzaklaşarak şeriat devletine yanlışsız ilerlediği tarafında yorumlanırken, kamuoyunda ve siyaset dünyasında ağır tartışmalara yol açtı.
Bakan Tekin’in Projeleri ve Tepkiler
Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin’in göreve geldiği günden bu yana uygulamaya koyduğu projeler, daima tartışmalara neden oldu. Birinci olarak “ÇEDES” projesiyle okullara ‘cami imamı’ ataması yapılması ve akabinde “Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli” ismiyle duyurulan yeni müfredat, eğitimin dincileştirildiği istikametinde tenkitlere yol açtı.
Geçtiğimiz yıl karma eğitimin isteğe bağlı hale getirilebileceği tarafındaki açıklamalarıyla cinsiyet ayrımcılığına kapı aralayan Bakan Tekin’in, şimdi de tek cinsiyetli ortaokullar açması, toplumdaki tasaları büyük ölçüde artırdı.
Laiklik Unsuruna Yönelik Endişeler
Bakan Yusuf Tekin, yeni açılan tek cinsiyetli okulların hedefini, kız çocuklarını okula göndermek istemeyen ailelerin çekincelerini aşarak eğitime erişimi artırmak olarak savunuyor. Fakat bu adım, laiklik unsurundan açıkça bir sapmadır. Karma eğitimin azaltılması, laik ve bilimsel eğitim sisteminin temel unsurlarına karşıtlık teşkil etmektedir. Bu uygulama, Ulusal Eğitim Temel Kanunu’nun “Milli eğitim kurumlarında kız ve erkek öğrenciler karma eğitim görürler” formundaki 15. hususuna de aykırı görülüyor.
Eğitim-İş Genel Başkanı Kadem Özbay gibi meslek örgütlerinin temsilcileri, bu kararın “çocukları küçük yaşta ayrıştıran ve eğitim hakkını sınırlayan ideolojik bir müdahale” olduğunu belirtiyor. Eleştirenler, bu çeşit adımların eğitimin temel unsurlarından uzaklaşarak toplumsal ömürde ayrışmayı derinleştireceğini, bilimin ve eşitliğin yerine siyasi hesapların ve gerici anlayışların hâkim olduğu bir sistemin işareti olduğunu vurguluyor.
Bu okulların yaygınlaşmasının, daha muhafazakar bir anlayışı hükümran kılarak kamusal alanı yine şekillendireceği istikametindeki kaygılar, eğitim sisteminin geleceği ve laiklik unsuru üzerindeki tesirleri konusunda önemli soruları beraberinde getiriyor.
Çağdaş Hayat ve Toplumsal Ayrışma
Eğitimde anti-laik, ayrımcı ve dincileştirme argümanlarına karşı sunulan argümanlar, çağdaş ve uygar ömürden uzaktır. Bu tartışma, Türkiye’nin eğitim sistemindeki ideolojik yönelimler, laiklik prensibinin yorumlanması ve eğitimin toplumsal rolleri üzere kıymetli bahisleri içermektedir.
Bakan Tekin, açılan tek cinsiyetli okullarla eğitimde çeşitliliği artırdığını ve velilerin farklı tercihlerine cevap verdiğini savunuyor. Hatta bu okulların, bayanların liderlik konumlarında daha rahat hissetmelerini sağlayarak bilim ve teknoloji üzere alanlara daha fazla yönelmelerine fırsat sunabileceğini öne sürüyor.
Ancak eleştirel bir bakışla, bu adımlar eğitim sisteminin bilimsellik, eşitlik ve çağdaşlık prensiplerinden uzaklaştığını gösteriyor. Kız ve erkek öğrencilerin farklı okullarda eğitim görmesi, sadece eğitimde değil, birebir vakitte toplumsal ömrün genelinde de ayrışma ve eşitsizliği derinleştirebilir.
Bu adımların yol açabileceği potansiyel sonuçlar şunlardır:
Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği: Yalnızca kız öğrencilere özel okullar açılması, kız ve erkek çocuklarını başka tutarak toplumsal cinsiyet rolleri ortasındaki eşitsizliği pekiştirecektir.
Laik Eğitim Prensibinden Sapma: Karma eğitimin azaltılarak cinsiyete dayalı ayrım yapılması, laik eğitim sisteminin temel prensiplerine karşıttır.
Kamusal Alanın Dönüşümü: Bu cins okulların yaygınlaşması, kamusal alanın daha muhafazakar bir anlayışla tekrar şekillendirilmesinin bir kesimidir. Bu durum, gelecekte bayanların toplumsal ve ekonomik hayattaki yerini kısıtlayıcı siyasetlerin önünü açar niteliktedir.
AKP-MHP iktidarının attığı son adımlar, Cumhuriyetimizin temel unsurlarından olan karma eğitim sistemini amaç alıyor. Bu kararların eğitim sistemi ve toplumsal yapı üzerindeki tesirleri, önümüzdeki periyotta daha net bir biçimde ortaya çıkacaktır.
Türkiye’nin geleceğini karartacak yeni eğitim modeliyle çocuklarımızın geleceğiyle oynamaya kimsenin hakkı olmadığını düşünüyorum. Dinci müfredat, gericiliğin bir bayrağıdır. Laik ve seküler bölümler bu düzenlemeden büyük rahatsızlık duymaktadır. Siyasi iktidar, toplumun bu hassasiyetini göz önünde bulundurarak ayrımcılığa hizmet edecek bu okul modelinden vazgeçmelidir.
Açılan ‘Kız Ortaokulları’nın Listesi:
Milli Eğitim Bakanlığı’nın Mesleksel ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan yazıyla açılmasına karar verilen pilot kız ortaokullardan kimileri şunlar:
Adana/Seyhan: “Gülbahçesi Mesleksel ve Teknik Anadolu Lisesi Ortaokulu.
Ankara/Çankaya: Dikmen Nevzat Ayaz Kız Mesleksel ve Teknik Anadolu Lisesi Ortaokulu.
Gaziantep/Şehitkamil: GAİB Mesleksel ve Teknik Anadolu Lisesi Ortaokulu.
Gaziantep/Şahinbey: Mavikent Mesleksel ve Teknik Anadolu Lisesi Ortaokulu.
Karaman/Merkez: Nefise Sultan Kız Mesleksel ve Teknik Anadolu Lisesi Ortaokulu.
Kastamonu/Taşköprü: Mustafa Sıtkı Erkek Mesleksel ve Teknik Anadolu Lisesi Ortaokulu.
Manisa/Gölmarmara: Şehit Emral Aral Mesleksel ve Teknik Anadolu Lisesi Ortaokulu.
Şanlıurfa/Haliliye: Süleymaniye Kız Mesleksel ve Teknik Anadolu Lisesi Ortaokulu.
