Dünyanın en düzgünleri ortasında yer alan ve ‘dahilerin’ üniversitesi olarak anılan Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nde (MIT) profesörlük yapan Türk Bilim Bayanı Canan Dağdeviren, göğüs kanserine karşı devrim yaratan icadını uzaya gönderdi.
Dağdeviren, tamamı bayandan oluşan uzay grubunun yer aldığı araca koyduğu icadının yanına da Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Ulu Lider Gazi Mustafa Kemal Atatürk‘ün fotoğrafını da koydu.
Dağdeviren, toplumsal medya hesabından Cumhuriyet’in fırsat eşitliğine vurgu yapan bir paylaşım yaparak, Atatürk’ün “İstikbal Göklerdedir” kelamlarını de paylaşımına iliştirdi.
Dağdeviren şunları tabir etti:
Tarihe not düşülsün: Bugün, 14 Nisan 2025. Atatürk Cumhuriyeti’nin herkes için eşit olan sisteminde eğitim alan bir birey olarak, yıllar evvel üzerinde çalışmaya başladığım giyilebilir ultrason cihazımı uzaya gönderdim—tarihte birinci kere tamamı bayanlardan oluşan birinci uzay grubu ile
Bu bir başlangıç Sivas’tan yola çıkan dedelerimin ve nenelerimin, kimsesizlerin kimsesiydi cumhuriyet. İcat ettiğimiz teknolojiyi haksızlığa ve zulme uğrayan tüm canlılara armağan ediyorum; yalnız değilsiniz.Mücadeleniz, yıldızlar üzere ışık olmaya ve yol göstermeye devam edecek
Evet, “İstikbal göklerdedir”
CANAN DAĞDEVİREN KİMDİR?
Canan Dağdeviren, 4 Mayıs 1985 tarihinde İstanbul’da doğmuş, gereç bilimi, fizik mühendisliği ve biyomedikal mühendisliği alanlarında memleketler arası seviyede tanınan bir Türk bilim insanıdır. Massachusetts Institute of Technology (MIT) Media Lab’de Medya Sanatları ve Bilimleri alanında LG Meslek Geliştirme Profesörü olarak vazife yapmaktadır. Ayrıyeten, Harvard Üniversitesi’nin itibarlı Junior Fellow programına seçilen birinci Türk bilim insanıdır
Dağdeviren, lisans eğitimini Hacettepe Üniversitesi Fizik Mühendisliği kısmında tamamladıktan sonra, Illinois Üniversitesi’nde Gereç Bilimi ve Mühendisliği alanında doktora yapmıştır. Doktora mühletince fizik, elektronik, kimya ve gereç mühendisliği disiplinlerinde eğitim alarak multidisipliner bir yaklaşım geliştirmiştir .
1. Giyilebilir Kalp Pili (PZT MEH)
Dağdeviren’in en dikkat cazip icatlarından biri, kalp, akciğer ve diyafram hareketlerinden elektrik gücü üretebilen, esnek ve ultra ince bir piezoelektrik aygıttır. Bu aygıt, insan bedeniyle uyumlu plastik bir yüzeye entegre edilerek, organların hareketini sınırlamadan güç üretimini mümkün kılar. Aygıtın geliştirilmesinde, dedesinin 28 yaşında kalp yetmezliği nedeniyle vefat etmesi kıymetli bir motivasyon kaynağı olmuştur .
2. Cilt Kanseri Teşhis Cihazı
Dağdeviren, cilt kanserini tespit etmeye yönelik, insan cildine yapıştırılabilen bir aygıt geliştirmiştir. Bu aygıt, 10 saniyeden kısa müddette acısız bir biçimde cilt kanseri teşhisi yapabilir. Ayrıyeten, kan basıncı ve kan profili ölçümlerinde de kullanılabilir
3. Giyilebilir Ultrason Göğüs Yaması (cUSBr-Patch)
Dağdeviren’in son projelerinden biri, göğüs dokusunun derinlemesine taranması ve görüntülenmesi için geliştirilen giyilebilir bir ultrason yamasıdır. Bu aygıt, bilhassa göğüs kanserinin erken teşhisi için tasarlanmıştır ve direkt cilde yapıştırılarak geniş alanların taranmasını sağlar. Aygıt, tabiattan ilham alınarak bal peteği halinde tasarlanmış ve bir boyutlu faz dizili transdüser ile birleştirilmiştir. Bu sayede, büyük alanlarda derin doku taraması ve çok açılı göğüs görüntüleme yeteneği sunar .
Ödülleri ve muvaffakiyetleri:
- Harvard Üniversitesi’nin Junior Fellow programına seçilen birinci Türk bilim insanı .
- Forbes’un “30 Yaş Altı Bilim İnsanı” listesine giren tek Türk .
- Science & SciLifeLab tarafından verilen “Gençlerin Nobel’i” olarak bilinen mükafatı tıp alanında kazanmıştır .
- 25’ten fazla bilimsel makale, 4 patent ve 30’dan fazla ulusal ve memleketler arası ödül sahibidir .
