ABD’deki Güney California Üniversitesi (USC) Keck Tıp Fakültesi tarafından yapılan yeni bir araştırmada Mars’taki toz fırtınalarının teneffüs sorunlarına ve hastalık riskinin artmasına neden olabileceği ortaya çıktı.
Mars’taki toz fırtınaları, elektronik sistemlerde aksamalara neden olabiliyor ve güneş panellerinin üzerine birikerek güç üretimini engelleyebiliyor. 2018 ve 2022 yıllarında, NASA’nın Opportunity keşif aracı ve InSight iniş aracı, toz fırtınaları sebebiyle çalışamaz hale geldi. Bilim insanları, beşerli vazifelerde bu fırtınaların çok daha büyük riskler taşıyabileceğini belirtiyor.
ASTRONOTLARI MARS’A GÖNDERMEYİ PLANLIYOR
NASA ve Çin İnsanlı Uzay Ajansı (CMS), önümüzdeki yıllarda astronotları Mars’a göndermeyi planlıyor. Bu misyonlar sırasında mürettebatın aylarca yüzeyde çalışması ve uzun müddetli hayat alanları kurması bekleniyor.
Araştırmayı yöneten USC Tıp Fakültesi’nden Dr. Justin L. Wang ve grubu, Mars tozunun insan sıhhati üzerindeki tesirlerini ayrıntılı halde inceledi. Çalışmaya NASA’nın Johnson Uzay Merkezi, UCLA Uzay Tıbbı Merkezi ve Colorado Üniversitesi Havacılık ve Uzay Mühendisliği Bölümü’nden araştırmacılar da katıldı. Dr. Wang, Mars yüzeyinde bol ölçüde bulunan bazalt ve nanofaz demirden kaynaklanan demir tozlarının, teneffüs yolu hastalıklarına yol açabileceğini belirtti.
YENİ TEKNOLOJİLER ÜZERİNDE ÇALIŞIYOR
Araştırmacılar, en değerli tedbirin Mars tozunun ömür alanlarına girmesini engellemek ve filtreleme sistemleri ile tozu ortamdan uzaklaştırmak olduğunu belirtiyor. NASA ve öteki uzay ajansları, bu tıp sıhhat risklerini azaltmak için özel hami kaplamalar, elektrostatik spreyler ve tozu uzaklaştırabilecek yeni teknolojiler üzerinde çalışıyor. Artemis Programı ve gelecekteki Mars vazifeleri ilerledikçe, uzay tıbbı alanında da değerli gelişmelerin yaşanması bekleniyor.