Orman yangın üssü turizm alanına çevrilmiş: Adım adım otele

Türkiye yaz aylarının başlaması ile orman yangınlarına teslim olurken son olarak Eskişehir’deki yangında söndürme çalışmalarına katılan 5 orman çalışanı ve 5 AKUT işçisinin şehit olmasıyla sarsıldı.

Yangınlara müdahalelerde yaşanan aksaklıklar ve kıyı kısımlarında yanan orman topraklarına yapılan oteller uzun yıllardır tartışmalara neden olurken Antalya’nın Belek ilçesindeki ormanlık alandaki “orman yangın üssünün” plan kararının değiştirilerek “turizm tesis alanı” olarak değiştirildiği ortaya çıktı.

ORMAN YANGIN ÜSSÜ TURİZM ALANINA ÇEVRİLMİŞ

Belek Orman Yangın Üssünün bulunduğu alan Kültür ve Turizm Bakanlığı Plan İnceleme ve Kıymetlendirme Kurulu‘nun 16.01.2020 tarihli kararı ile “Çevre Nizamı Planı Değişikliği”, “Nazım İmar Planı Değişikliği” ve “Uygulama İmar Planı Değişikliği”
gerçekleştirilerek turizm tesis alanı olarak değiştirilirken karar 28.01.2020 tarihinde onaylandı.

​​​​​​​

Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından onaylanan planlar hem Orman Yangın Üssü’nü otel alanına dönüştürdüğü ve hem de kanun ve yönetmelik kararlarına karşıtlıklar içerdiği gerekçesi ile Antalya 5. Yönetim Mahkemesi‘ne planların iptal edilmesi için açılan dava sonucunda 01.07.2021 tarihli kararıyla planlar iptal edildi.

​​​​​​​

Mahkemenin Bakanlığın planlarını iptal etmesinin akabinde değişiklik yapılan planların da içerisinde bulunduğu Kültür ve Turizm Bakanlığının 2019-1 sayılı tahsis ilanına da dava açılarak kamu taşınmazı tahsis duyurusunun da iptaline karar verildi.

ADIM ADIM OTELE

Mahkemenin iptal kararlarının akabinde tekrar harekete geçen Bakanlık, Belek Orman Yangın Üssü olarak kullanılan alanın, Kültür ve Turizm Bakanlığı Plan İnceleme ve Kıymetlendirme Kurulu‘nun 03.06.2022 tarihli kararı doğrultusunda 14.06.2022 tarihinde orman vasıflı taşınmazlara Günübirlik Tesis Alanı, Otel Alanı, Açık Spor Tesis Alanı Ve Orman Alanı (yangın Üssü) plan kullanım kararlarını getirdi.

Plan değişiklikleri ise Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığı ilan panosunda 28.06.2022 ve Serik Belediye Başkanlığı ilan panosunda 29.06.2022 tarihinden itibaren 1 (bir) ay mühletle askıya çıkartıldı.

Önceki plan onama süreciyle tahsis ilanı ortasındaki müddette planlara açılan davalar nedeniyle tahsis paketinin boşa düşüp mesnetsiz kalmasını önlemek maksadıyla planların 30 günlük askı müddeti bitmeden mevzuat kararlarına ters bir halde 2022-1 sayılı tahsis ilanına çıkmış.

BELEDİYE KARARDAKİ TERSLİKLERİ AÇIKLADI

Antalya Büyükşehir ve Serik Belediye Başkanlıkları tarafından askıya çıkartılan planı değişikliklerini göz önünde bulundurularak gerekli inceleme ve değerlendirmeleri yaptı.

Planda terslikler tespit edilirken münasebetleri şu biçimde sıralandı:

• Daha evvelki planlarda Orman Yangın Üssü plan kararı bulunan alana bitişik pozisyonda yer alan ve 0,05 yapılaşma emsali bulunan KAMPİNG ALANI plan kararı ortadan kaldırılmış ve yapılaşma emsali 6 kat artırılarak 0,30 emsal ile OTEL ALANI plan kararı getirilmiştir.
• Yapılaşma emsalinin 6 kat artırılmasıyla birlikte BELEK KIYISI olarak bilinen bölge içerisinde betonlaşmanın nispeten daha az olduğu tek yer olan ORMAN YANGIN ÜSSÜ bölgesi de ağır yapılaşmaya açılmış olacaktır.

• 

• KÜRESEL ISINMA probleminin tüm dünya ülkeleriyle birlikte yaşanmaya başlandığı ülkemizde gelecekle ilgili öngörülü bir davranış sergileyip orman yangın üssünü daha da geliştirecek planlar hazırlamak yerine çabucak bitişikte yer alan KAMPİNG alanının yapılaşma emsalini 6 kat artırmak tam bir öngörü kusuru yahut öngörüsüzlük örneği olmuştur.
• Resmi kayıtlarda 1200 yatak kapasiteli 50 adet otelin yer aldığı BELEK TURİZM MERKEZİ kapsamında kıyı haricindeki otelleri ve resmi kayıtlarda yer almayan ek yatakları ve işçi yataklarını da hesapladığımızda yaklaşık olarak 100.000 yatak kapasitesinin varlığı bilinen bir gerçektir.
• Bu hesaplamaya bakarak bir yorum yapıldığı vakit ülkemiz genelindeki birçok ilçenin nüfusunu aşmakla kalmayıp Tunceli, Bayburt ve Ardahan vilayetlerinin dahi nüfusunu aşan bir nüfus kapasitesinin varlığı ortadadır.

• 

• Belek Turizm Merkezinin birinci planlandığı periyottaki kapasiteyi göz önünde bulundurarak bir kıymetlendirme yapıldığı vakit mevcut kapasitenin birinci planlanan kapasitenin en az 3 katı olduğunu görmek mümkündür.
• İlk hazırlanan planlardaki yatak kapasitesi 3 kat artırılmış olmasına karşın birinci planlardaki TOPLUMSAL TESİS ALANLARI VE TEKNİK ALTYAPI ALANLARI ile ilgili olarak bırakın 3 kat artış sağlanmasını mevcutları koruyamama ve hatta planlar ile azaltma ve yatak kapasitesine ek etme durumu ortaya çıkmıştır.
• PLANLI GELİŞİM PRENSİBİ doğrultusunda başlatılan atılım sonucu oluşturulan BELEK turizm merkezi, ülkemiz genelinde öbür bölgelerde olduğu üzere birebir senaryoya kurban edilmiş ve GELİŞİMİN PLANLANDIĞI bir alan haline dönüşmüştür.
• Turizm yatırımcılarını yanlışsız yönlendirerek uzun periyotta yaşanacak aksilikleri anlatmak ve uzun periyotlu siyasetler kapsamında FAZLA YATAK yerine NİTELİKLİ YATAK arzını özendirmesi gereken bakanlık DALDAN GELEN BAKAN sayesinde amaçlarından, ilkelerinden, vizyonundan ve amaçlarından uzaklaşarak YALNIZCA DAHA FAZLA KAR ELDE ETME gayesine yönelmiştir.
• BELEK TURİZM MERKEZİ kapsamındaki yatak arzının 3 kat artırılmasına karşın ünite alandaki toplumsal ve teknik altyapı alanlarının (park, günübirlik, kamping, rekreasyon, içme suyu, kanalizasyon, arıtma vb.) artırılması bir yana tam aksine azaltılmasıyla birlikte son yıllarda teknik altyapı sıkıntıları yaşanmaya başlamış ve DAHA FAZLA KAYNAK TÜKETİMİ sonucunda DAHA FAZLA ETRAF KİRLİLİĞİ sonucu ortaya çıkmaya başlamıştır.
• Her ne kadar Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından gizlenmeye çalışılsa da arıtma tesislerinin yetersizliği, elektrik masraflarının fazlalığı nedeniyle çalıştırılmaması ve derin deniz deşarjlarının yapıldığı alana yakın uzaklıktaki otellerde konaklayan turistlerin deniz suyundan etkilenmeleri sonucu zehirlenme ve hastaneye kaldırılma olaylarında artışlar yaşandığı bilinmektedir.
• Bu durum hem insan hayatını tehdit etmekte ve hem de uzun periyotta ülkemizin imajını zedeleyerek telafisi imkansız ziyanların ortaya çıkmasına neden olmaktadır.
• Turizm bölgelerinde yatak kapasitesinin artırılması yerine NİTELİK ARTIŞI ve buna bağlı olarak GELİR ARTIŞI hedefleyen bakanlık bu uygulamasıyla amaç ve prensiplerinin bilakis bir hal sergilemiştir.
• Kamping alanından otel alanına geçiş içerikli plan değişikliğiyle Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından hazırlanan ve Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlük kazanan TÜRKİYE TURİZM STRATEJİSİ 2023 çalışmasının prensip, gaye ve gayelerine da alışılmamış bir uygulama yapıldığı açıktır.
• Daha evvel ORMAN YANGIN ÜSSÜ olarak planlanan alanda 2 adet 1200 yataklı otel planlayan bakanlık SERİK BELEDİYESİ başta olmak üzere tüm lokal dinamiklerden reaksiyon alıp açılan davalar sonucu planlar mahkeme kararıyla iptal edilince bu kere yeni bir strateji belirlemiş ve tam tabiriyle GERİDEN DOLANMA hareketini gerçekleştirerek bu kere orman yangın üssüne bitişik alanda 1200 yataklı otel planlamış ve 2 adet otel maksadını ikinci evreye bırakmıştır.
• Bir öteki bahis hala bakanlık vazifesini yürütmekte olan Mehmet Nuri ERSOY beyin sahibi olduğu BELEK MAXX ROYAL ve VOYAGE otellerinin tahsise çıkartılan alanın bitişiğinde olmasıdır. Hem veren ve hem de alan kişi olma durumu KAMUSAL ETİK ile bağdaşmamaktadır.
• Otel alanı olarak planlanan alanda plan kararıyla 5 katlı otel imaline müsaade verilmiştir. Global ısınmanın sonucu orman yangınlarının artmasıyla birlikte orman yangınlarıyla çaba hedefli yeni alanlar oluşturmak yerine bakanlığın orman yangın üssünün bitişiğine 5 katlı otele müsaade vermesi akıl almaz bir durumdur.
• Daha evvelki devirde hazırlanan planlarda oluşturulan kamping kararı hem bu alanın düşük yoğunluklu kamping olarak kullanılmasını sağlamak ve hem de YAKIN ETRAFTAKİ GÜNÜBİRLİK ALAN VE SPOR ALANIYLA BÜTÜNLÜK OLUŞTURMAK maksadına hizmet etmekteydi. Lakin otel alanına dönüş kararıyla yeniden KIYI KISMINDA BETONLAŞMA hedefi ön plana çıkarılmıştır.
• Askıya çıkarılan planlarda KIYI KANUNU ihlal edilmiş durumdadır. Kıyı kanunu yeterince kıyı kenar çizgisinden itibaren birinci 50 metrelik kısım yeşil alan ikinci 50 metrelik kısım ise günübirlik alan olarak planlanması gerekirken bu planda yeşil alana yer verilmeyip birinci 50 metrelik alan da GÜNÜBİRLİK ALAN olarak planlanmıştır.
• Bu durum Türkiye Cumhuriyeti ANAYASASINA da terslik oluşturmaktadır. Bu düzenleme ile KIYI olarak tanımlanan alan turizm yatırımcısına tahsis edilecek ve KIYILARIN VATANDAŞ TARAFINDAN KULLANILMASI engellenecektir.
• Hem kıyı ve hem de art bantta yer alan günübirlik alana verilen yapılaşma emsallerinin tamamının bu alanda kullanılması mümkün olmadığı için otel alanına EMSAL TRANSFERİ yapılarak tekrar mevzuata muhalif süreç yapılmış olunacaktır.
• Planlamaya mevzu olan alanın yakın etrafı memleketler arası kontratlar ile karar ve müdafaa altına alınan BELEK KIYISI KAPLUMBAĞA ÜREME VE YUMURTLAMA ALANI kapsamında yer almaktadır. Bu plana bağlı olarak bahse mevzu alanda bir otel yapılması ve 1200 yatak kapasitesi oluşturulması alanda büyük tahribata neden olacaktır.
• Planlamaya bahis olan alan tıpkı vakitte ÖZEL ETRAF MÜDAFAA BÖLGESİ olarak ilan edilen alan sonlarıyla da etkileşim içerisinde olacak bir ara içerisinde yer almaktadır. ÖÇK alanlarında yahut etkileşim kapsamındaki alanlarda Kültür ve Turizm Bakanlığının plan onama yetkisi bulunmadığı için bu planların kararsız olduğu bedellendirilmektedir.
• Korunan alan statüsüne sahip olan alanlarda MÜDAFAA EMELLİ İMAR PLANI prosedürünün uygulanması gerekmesine karşın bu plan değişikliğinde bu prosedüre uyulmamıştır. Bu kapsamda da bu planlar kararsız bir plan pozisyonundadır.
• Yukarıda belirtilen konular göz önünde bulundurularak kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından onaylanan ve Antalya Büyükşehir ile Serik Belediye Başkanlığı tarafından askıya çıkartılan 1/100.000, 1/25.000, 1/5.000 ve 1/1.000 ölçekli planların iptal edilerek ORMAN YANGIN ÜSSÜ plan kararının korunması ve hatta bir değişiklik yapılması düşünülüyor ise KAMPİNG alanının REKREASYON ALANI olarak planlanması ve SERİK HALKININ HİZMETİNE SUNULMASI GEREKMEKTEDİR.