Kars’ta tarihi Süvari Tabyası’nda kurulan Türkiye’nin birinci tematik Peynir Müzesi, ziyaretçilerini yayla hayatı ve peynir üretiminin geçmişine götürüyor. Müzenin en dikkat çeken kesimlerinden biri ise yaklaşık 120 yıllık, kollu bir süt çekme makinesi.
Gravyer, çeçil ve kaşar üzere birçok peynir çeşidinin üretildiği Kars, 2020 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı ve Anadolu Efes işbirliğiyle yürütülen “Gelecek Turizmde” projesi kapsamında dünyanın 18’inci peynir rotası ilan edildi.
Müze, ziyaretçilere hem bölgedeki yayla ömrünü hem de peynir üretim süreçlerini tanıtıyor. Endemik bitkilerle beslenen hayvanlardan elde edilen sütlerin güğümlerde toplanmasından, ahırlardan sofraya uzanan üretim süreci, çeşitli maket ve ekipmanlarla anlatılıyor.
Peynir üretiminin anlatıldığı kısımda yer alan Skoda marka, büsbütün dökümden yapılmış kollu süt çekme makinesi de nostaljik manzarasıyla ilgi çekiyor. Müzede ayrıyeten gravyer kısmında kullanılan tel karıştırıcılar, rende makineleri ve öteki eski üretim araçları da sergileniyor.
Kars Peynir Müzesi Müdürü Yeşim Koç, 2022 yılında ziyarete açılan müzenin, Türkiye’nin tek tematik peynir müzesi olmasının yanı sıra alan açısından dünyanın en büyüğü olduğunu belirtti. Koç, “Peynir üretiminde kullanılan birçok eski aleti burada görebilirsiniz. Skoda marka süt makinesi ise müzemizin en özel kesimlerinden biri” dedi.
Skoda’nın günümüzde araba markası olarak tanındığını lakin 1900’lerin başında tarım makineleri üretimiyle başladığını hatırlatan Koç, “Bu krem seperatörleri o devirde yaygın halde kullanılıyordu. Bugün hâlâ misal makineler, bilhassa kırsal bölgelerde hem manuel hem elektrikli olarak kullanılmaya devam ediyor” sözlerini kullandı.
