Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin, geçtiğimiz günlerde katıldığı yayında 12 yıllık mecburî eğitim hakkında açıklamalarda bulundu. Tekin, “Zorunlu eğitimin çok olduğunu, yakında bunun tartışmaya açılacağını ben de iddia ediyorum. Bu kadar uzun bir müddet standart bir eğitime çocukları tabi tutmak hakikat olmayabilir” tabirlerini kaydetti.
Bunun üzerine Enderun Özgün Eğitimciler Derneği, Maarif Platformu ve Medeniyet Enstitüsü tarafından düzenlenen “Türk Eğitim Sistemi ve Mecburî Eğitimin Yansımaları” bahisli çalıştayın sonuçlarını paylaştı. Raporda, “12 yıllık zarurî eğitim dayatması çocukların kabiliyeti, meslek edinmeleri ve yuva kurmaları önünde büyük bir engel” tabirine yer verilirken lise eğitiminin gözden geçirilmesi istendi.
Türkiye’den Mahmut Özay’ın haberine nazaran, kelam konusu raporda şu sözlere yer verildi:
“ZORUNLU EĞİTİM MÜDDETİ DÜŞÜRÜLMELİ”
>Zorunlu eğitim uygulaması, eğitimi bir hak değil dayatma aracı hâline getirmekte.
> Lise ve üniversitelerimiz her öğrencinin çarçabuk mezun olduğu yapı ve anlayıştan kurtarılmalı.
>Herkesi mezun edip diploma sahibi yapmak üzerine kurulmuş sistemi öncelikle değiştirmeliyiz.
> Mecburî eğitim mühleti düşürülmeli, branşlaşma yani yönlendirme erkene çekilmeli, sınıf geçme yönetmeliği yine gözden geçirmeli ve bitirme imtihanları geri gelmeli.
“ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİSİ OLMAK İŞSİZLİĞİN YENİ İSMİ OLMUŞTUR”
>İhtiyaçlar, alışkanlıklar ve ekonomik seviye tıpkı olmadığı halde; bina, öğretmenler, anlayış ve müfredat birebir kalmakta. Farklı beklentileri ve marifetleri olan milyonlarca öğrenciye tıpkı anlayışı sunmak eğitimi çıkmaza sürüklemekte. Her öğrenci vasat bir düzeyde birbirine benzetilmekte.
>Zorunlu lise eğitimi algı noktasında mecburî bir üniversite eğitimini doğurduğu için üniversite öğrencisi olmak işsizliğin yeni ismi olmuştur.
> Üniversite çağına gelen bir çocuğun artık endüstrinin en büyük gereksinimi olan iş alışkanlıklarına ve mesleksel marifetlere sahip nitelikli eleman olma ihtimali kalmamıştır.
SON 4 KESİNLİKLE DEĞİŞMELİ
>4 + 4 + 4 olarak tanım edilen eğitim sisteminin öncelikle üçüncü dört yıllık kısmı mecburî olmaktan bir an evvel çıkarılmalı ve okumak isteyenler için üç yıla düşürülmeli.
>12 yıllık zarurî eğitimin bilhassa son dört yıllık diliminin, yani lise kısmının zarurî olması; okullardaki ders başarısızlığının, düzensizliğin, disiplin meselelerinin, suistimallerin ve kalite düşüklüğünün esas temel sebeplerinden birisi.
“MESLEKİ EĞİTİMİ ÖZENDİRİLMELİ”
> Ülkemizde büyük çapta orta eleman eksikliği olduğu bilinmekte. Bu açığın kapatılması için öncelikle öğrencilerin büyük kısmını mesleksel eğitime yönlendiren bir uygulamaya geçilmesi gerekmekte.
>Mesleki eğitimde en kıymetli bahislerden birisi mesleksel eğitimin prestijinin yükseltilerek özendirilmesi. Bu okullar öteki bir liseye girmeyi becerememiş olanların mecburen gittiği okullar olmaktan çıkarılmalı. Bunun için de meslek liseleri mühendis olmanın ilk basamağı olarak gösterilebilir. İçerikleri de bu bağlamda yenilenerek prestij kazandırılıp mühendis olmak isteyen öğrencilerimizin öncelikli tercih edeceği hâle dönüştürülebilir.
ETKİSİ ZAYIF KALACAK
> Ulusal Eğitim Bakanlığında, yaklaşık iki yıldır süren ve ismi “Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli” olan geniş çaplı yenilik çalışmaları sürmekte. Bu çerçevede, mecburî eğitim kaldırılmadıkça, öğrenci çoğunluğunu mesleğe yönlendiren yenilikçi sistemler hayata geçirilmedikçe, ortaya konan vizyon eğitimciler tarafından gereğince sahiplenilmedikçe müfredat dönüşümlerinin tesiri zayıf kalacak.
> Ortaokul sonrasında, ailevi kaideleri, farklı meslek hesapları ya da diğer sebeplerle örgün eğitime devam etmek istemeyenlerin açık öğretime-akşam liselerine geçişini sonlandırmak hatta imkânsız hâle getirmek eğitimin ruhuyla çelişmekte, beşere hürmet unsuruyla tezat teşkil etmekte.
> Öncelikli olarak ilkokuldan üniversiteye eğitim bir bütün olarak ele alınmalı. Geniş iştirakli istişarelerle lise ve mesleksel eğitimi yapılandırırken, bürokratlar yanında iş dünyasının da temsilcileri katkı sunmalı.
UZUN VADELİ PLAN ŞART
>Eğitimin her kademesinde düzenlemeler yapılırken kısa müddetli ve dar kapsamlı menfaatlerden çok uzun vadeli planlar ile kalıcı yararlar düşünülmeli.
>Üniversitelerde kısımların kontenjanları talebe nazaran değil ülkemizin gereksinimlerine, nüfusa ve istihdam imkânlarına nazaran planlanmalı, kontenjanlar belirlenirken popülist yaklaşımlardan uzak durulmalı.
3 DERNEKTEN AÇIKLAMA
3 dernek tarafından yapılan açıklamada, “Zorunlu eğitim hudutları belirlenmiş müfredat monopolü ile eğitimi okulların duvarları ortasında hapsetmekte. Kâğıt üzerinde yürütülen teorik yüklü yapıya mahkûm kılmakta. Eğitim o yüzden ÖSYM’nin hâkimiyetine girmekte.” sözleri kaydedildi.
Açıklamanın devamında, “Böylece eğitim bilgilerin ortasında diyalektik ve mantıksal bir alaka kurmayı öğretmekten çok, bilgilerin mekanik olarak ezberlendiği bir imtihan sistemi haline gelmekte ve insan hayatı salt bir imtihan mantalitesine indirgenmekte.” sözleri kullanırken “Sınav ve mekanik bilginin öne çıktığı bu türlü bir sistemde eğitim emek harcamadan, denemeden, deneyim etmeden öğrendiğini zannetmeye ve yüzeysel bir kazanıma dönüşmekte.” sözleri sarf edildi.
“İLKOKUL 5 YILA ÇIKARILMALI”
Doç. Dr. Yusuf Kızıltaş “12 yıllık mecburî eğitimin gözden geçirilmesi gerekir. İlkokul beş yıla çıkarılmalı. Liseler zarurî olmamalı” tabirini kaydederken geçtiğimiz günlerde katıldığı yayında 12 yıllık mecburî eğitim tartışmaları Millî Eğitim Bakanı Yusuf Tekin’e soruldu. Bakan Tekin “Zorunlu eğitimin çok olduğunu, yakında bunun tartışmaya açılacağını ben de varsayım ediyorum. Bu kadar uzun bir mühlet standart bir eğitime çocukları tabi tutmak hakikat olmayabilir” açıklamasını yaptı.
