Dünya genelinde ABD’nin tarifeler konusunda attığı adımlar piyasalarda oynaklığı artıran temel ögeler ortasında yer alırken, ABD ile Rusya’nın karşı karşıya gelebileceği telaşları hafta başından bu yana hissedilen olumlu havanın bir ölçü azalmasına neden olurken, ABD Başkanı Trump, Oval Ofis’te düzenlediği bir imza merasiminde basın mensuplarının Rusya-Ukrayna sürecine ait sorularını yanıtladı.
Ateşkes konusunda Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e tanıdığı müddetin sonunda ne olacağı ile ilgili soruya Trump, “Bu durum ona kalmış. Ne söyleyeceğini göreceğiz. (Şu ana dek) Hayal kırıklığına uğradım” yorumunu yapmıştı.
İki önderin görüşme ihtimalinin olduğu haberlerinin akabinde Kremlin Dış Siyaset Danışmanı Yuriy Uşakov, dün yaptığı açıklamada Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile ABD Lideri Donald Trump ortasındaki görüşmenin ilerleyen günlerde yapılması konusunda mutabık kalındığını belirterek, “Taraflar, hazırlıklara başladı” dedi.
Rusya Devlet Başkanı Putin de Kremlin Sarayı’nda BAE Devlet Başkanı Muhammed bin Zayid Al Nahyan’ı ağırlarken gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Putin, ABD’li mevkidaşı Donald Trump ile görüşmesi için Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) uygun yerlerden biri olduğunu söyledi.
Analistler, tarifelerin global iktisada tesir derecesine ait belirsizliklerin mevcudiyetini koruduğu bu devirde, ABD ile Rusya ortasındaki tansiyonun yükselme mümkünlüğünün yatırımcıların karar almalarını etkileyebileceğini belirterek, bu durumun inançlı liman varlık alımlarını artırabileceğini kaydetti.
Bu gelişmelerin yanı sıra Trump, ABD Merkez Bankası (Fed) Yönetim Kurulu üyeliğinden ayrılacak Adriana Kugler’in yerine Ekonomik Danışmanları Konseyi Başkanı Stephen Miran’ı aday gösterdiğini duyurdu. Miran’ın Fed İdare Şurası’nda 31 Ocak 2026’ya kadar vazife yapacağını belirten Trump, bu süreçte kelam konusu misyon için kalıcı bir aday belirlemek gayesiyle çalışmaların devam edeceğini aktardı.
Buna ek olarak gelecek periyot Fed Başkanlığı için de birçok isim gündeme gelirken, mevcut Fed Yönetim Kurulu Üyesi Christopher Waller’ın başkanlıkta ismi basında sıkça yer almaya devam ediyor. Waller, faiz indirimini destekleyici açıklamalarıyla bilinirken, bu ismin mümkün başkanlığında Fed’in para siyasetlerinde gevşemeye gidebileceği beklentilerini artırdı.
Fed yetkililerinin açıklamaları takip edilirken, Atlanta Fed Başkanı Raphael Bostic, tarifelerin enflasyonist tesirlerinin süreksiz olup olmayacağı konusunda kuşkucu olunması gerektiğini belirterek bu yıl için tek faiz indiriminin beklenen olduğunu düşündüğünü tabir etti.
Makroekonomik bilgi tarafında ise ABD’de birinci defa işsizlik maaşı müracaatında bulunanların sayısı, 2 Ağustos ile biten haftada 226 bine çıkarak piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşti.
Ülkede tarım dışı iş gücü verimliliği de bu yılın ikinci çeyreğinde yüzde 2,4 ile beklentilerin üzerinde artış kaydetti.
Fed’in takip ettiği enflasyon göstergelerinden biri olan ünite emek maliyeti de ikinci çeyrekte yüzde 1,6 ile piyasa beklentilerine paralel arttı.
ABD’de gelecek hafta açıklanacak enflasyon dataları öncesi yayımlanan Tüketici Beklentileri Anketi’nin sonuçları ise tüketicilerin kısa vadeli enflasyon beklentisinin temmuzda yüzde 3,1’e çıktığını gösterdi.
Kurumsal tarafta Trump’ın, ithal çiplere ve yarı iletkenlere yaklaşık yüzde 100 düzeyinde gümrük vergisi getireceklerini, lakin kelam konusu tarifenin ABD’de üretim taahhüdünde bulunan şirketler için geçerli olmayacağını açıklamasının akabinde ABD’li çip üreticilerinden Nvidia’nın payları yüzde 0,8, Broadcom’un payları yüzde 0,7 ve AMD’nin payları yüzde 5,7 bedel kazandı.
Ayrıca, Apple’ın ABD’de 100 milyar dolarlık yeni yatırım yapacağını ve ülkede yapacağı yatırım fiyatının gelecek 4 yıl içinde toplam 600 milyar dolara ulaşacağını duyurmasıyla tırmanışa geçen payları dün de yüzde 3,2 yükseldi.
Intel’in hisseleri ise ABD Başkanı Trump’ın şirketin Üst Yöneticisi (CEO) Lip-Bu Tan’ı istifaya çağırması sonrası yüzde 3,1 düştü. Trump’ın Intel CEO’suna yönelik istifa daveti, Cumhuriyetçi Senatör Tom Cotton’un, Intel Yönetim Kurulu Lideri Frank Yeary’e yazdığı mektupta, Tan’ın Çin ile ilişkilerinden duyduğu tasaları lisana getirmesinin akabinde geldi.
ABD’DE ENDEKSLER KARIŞIK SEYRETTİ
Bu gelişmelerle tahvil piyasalarında dün alış yüklü bir seyir öne çıkarken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,24’e indi. ABD 10 yıllık tahvil faizi yeni günde ise yüzde 4,25’te bulunuyor.
Faiz indirimlerine yönelik artan beklentilerle son 2 süreç gününde zayıflayan dolar endeksi, dün yüzde 0,2 düşüşle 98 düzeyine indi. Endeks, şu sıralarda yüzde 0,1 artışla 98,2 düzeyinde.
Altının ons fiyatı ise dün Fed’in eylülde faiz indirimine gideceğine kesin gözüyle bakılmasından takviye bulmaya devam etti. Günü yüzde 0,8 artışla 3 bin 396 dolardan tamamlayan altının ons fiyatı şu sıralarda yatay seyrediyor.
Brent petrolün varil fiyatı da şu sıralarda evvelki kapanışın çabucak altında 66,1 dolarda bulunuyor.
New York Borsası’nda dün S&P 500 endeksi yüzde 0,08 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,51 kıymet kaybederken, Nasdaq endeksi yüzde 0,35 yükseldi. ABD’de endeks vadeli kontratlar yeni güne ise olumlu bir seyirle başladı.
AVRUPA BORSALARI İNGİLTERE HARİÇ YÜKSELDİ
Avrupa borsaları dün İngiltere hariç alış yüklü seyrederken, ABD’nin gümrük tarifeleri ve jeopolitik risklerin artabileceğine dair tasalar bölge hisse piyasalarında tesirli oluyor.
İsviçre’nin ABD ile tarife görüşmelerinden olumlu sonuç alamaması gelecek periyoda yönelik riskleri artırırken, gelişmelere dair haber akışları yatırımcıların odağında yer alıyor.
Öte yandan İngiltere Merkez Bankası (BoE), siyaset faizini piyasa beklentilerine paralel formda 25 baz puan düşürerek yüzde 4’e çekti. BoE Başkanı Andrew Bailey, politika faiz patikasının aşağı taraflı olmaya devam ettiğini belirterek, enflasyonda süreksiz bir artış olabileceğine dikkati çekti.
Bailey, faizin gidişatı konusunda şu anda gerçek bir belirsizlik olduğunu söyleyerek, “Bu patika daha meçhul hale geldi” dedi.
Dün İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,69 gerilerken, Almanya’da DAX 40 yüzde 1,12, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,97 ve İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,93 yükseldi. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar güne olumlu başladı.
ASYA BORSALARI KARIŞIK SEYREDİYOR
Asya borsalarında ise karışık bir seyir hakimken, Japonya’nın ABD ile yürüttüğü ticaret görüşmelerine ait haber akışı yakından takip ediliyor.
Japonya tarife baş müzakerecisi Ryosei Akazawa’nın Washington’da ABD Ticaret Bakanı Howard Lutnick ve ABD Hazine Bakanı Scott Bessent ile gerçekleştirdiği görüşmelere ilişkin Japonya Dışişleri Bakanlığı tarafından bir bilgilendirme metni yayımlandı.
Metinde, tarafların, Japonya ile ABD ortasında yakın vakitte varılan mutabakat kapsamında iki ülke faydasına olacak teşebbüslerin istikrarlı bir biçimde uygulanmasının değerini bir kere daha teyit ettiği belirtildi. Bilgilendirme metninde, Akazawa’nın, ABD’ye, karşılıklılık temelli tarifelere yönelik kararnameyi en kısa müddette revize etmeye ve araba ile araba kesimlerine uygulanan tarifeleri düşürmeye yönelik bir kararname yayımlamaya davette bulunduğu aktarıldı.
“BOJ’UN MEVCUT ‘BEKLE-GÖR’ TAVRINDAN ÇIKMASI MÜMKÜN OLABİLİR”
Ayrıca Japonya Merkez Bankası (BoJ) geçen hafta gerçekleştirilen para siyaseti toplantısının özetini yayımladı. Özette, Japonya iktisadının, birtakım alanlarda zayıflıklar görülse de ölçülü bir formda toparlandığı aktarılarak, ticaret ve başka siyaset uygulamalarının her bir ülkede yarattığı tesirler nedeniyle, Japonya’nın ekonomik büyümesinin ölçülü seyretmesinin beklendiği bildirildi.
Özette, lakin sonrasında, global iktisatların tekrar ölçülü bir büyüme patikasına dönmesiyle birlikte Japonya’nın büyüme suratının artmasının beklenen olduğu kaydedildi.
Özette, ABD’nin tarife siyasetinin tesirlerinin değerlendirilebilmesi için en az 2 ila 3 aylık bir mühlete daha gereksinim duyulduğuna işaret edilerek, ABD iktisadının beklenenden daha az etkilenmesi durumunda, Japonya iktisadına yönelik aşağı istikametli tesirlerin taban seviyede kalabileceği aktarıldı.
Özette, bu durumda, BoJ’un mevcut “bekle-gör” tavrından çıkmasının (bu yıl sonu itibarıyla) mümkün olabileceği belirtildi.
Öte yandan bölgede bugün açıklanan datalara nazaran, Japonya, haziranda hanehalkı harcamaları yavaşlama gösterdi. Ülkede hanehalkı harcamaları haziranda yıllık bazda yüzde 1,3 ile beklentilerin altında artarken, aylık bazda ise yüzde 5,2 azaldı. Aylık gerileme piyasa varsayımlarının üzerinde gerçekleşti.
Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 2,3 ve Çin’de Şanghay bileşik endeksi de yüzde 0,1 yükselirken, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 0,8 ve Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,6 düştü.
BIST 100 ENDEKSİ YÜKSELİŞLE KAPANDI
Dün alış yüklü bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,50 paha kazanarak 10.956,05 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli Süreç ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı ağustos vadeli kontrat ise dün akşam seansında olağan seans kapanışına nazaran yatay seyrederek 12.371,00 puanda süreç gördü.
Dolar/TL, dün yüzde 0,1 düşüşle 40,6060’dan kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında yüzde 0,2 artışla 40,7030’dan süreç görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde finansal yatırım araçlarının gerçek getiri oranları yurt dışında ise Çin’de 2. çeyrek cari süreçler istikrarının takip edileceğini belirterek teknik açıdan BIST 100 endeksinde 11.000 ve 11.100 düzeylerinin direnç, 10.900 ve 10.800 puanın takviye pozisyonunda olduğunu kaydetti.
Piyasalarda bugün takip edilecek datalar şöyle:
10.00 Türkiye, temmuz ayı finansal yatırım araçlarının gerçek getiri oranları
12.00 Çin, 2. çeyrek cari süreçler dengesi
