Amerika’da bir futbol grubu var; Washington Commanders.
Bir vakitler öbür bir ismi vardı; Redskins (Kızılderililer).
Kulağa sportif ya da klasik gelebilir fakat değildi.
“Redskins”, Amerikan yerlilerini aşağılayıcı biçimde tanımlayan, tarihî olarak hakaret içeren bir sözdü. Yüzyıllar boyunca yerli halkların kanı, sürgünü, soykırımı bu söze sindi. Onların deri renginden küfür üretilmişti.
Amerikan yerlileri ve insan hakları örgütleri yıllardır bu ismin kaldırılması için uğraş verdiler. Anlatmaya çalıştılar. Bu yalnızca bir söz değil, bir halkın aşağılanmış tarihiydi.
2020’de büyük bir toplumsal baskı sonucu kadronun ismi “Commanders” olarak değiştirildi. Bu bir “politik doğruculuk” değil, geç kalınmış bir hürmet adımıydı.
Ama bugün, bir haber düştü ajanslara. ABD Başkanı Donald Trump, “Washington grubu şayet ‘Redskins’ ismine dönmezse yeni stadyum inşaatına onay vermeyeceğim” dedi.
Bu bir spor tercihi değil. Bu açıklama, en hafif tabiriyle ırkçılık karşısında kayıtsız bir tavır. Hatta daha ötesi, ırkçılığı teşvik etme niyeti.
Trump bu kelamlarıyla açıkça beyaz üstünlükçülere göz kırpıyor. Onların “eski Amerika” hasretini kaşıyor. Yani azınlıkları dışlayan, yerlileri sembol olarak kullanıp haklarını yok sayan bir nizamı nostaljiyle geri çağırıyor. Halbuki “Redskins” bir takma isim değil. Kanla, gözyaşıyla, mezar taşlarıyla örülmüş bir hafıza.
Bu söz, yerlilerin kafataslarına biçilen mükafatları, rezervasyon kamplarını, kırık antlaşmaları hatırlatıyor.
Trump’ın “nostaljik” bulduğu bu söz, kimileri için yalnızca bir spor geçmişi değil, bir halkın yarasıdır. Kapatılmamış, güzelleşmemiş, hala kanayan bir yara.
Özgürlükler ülkesi diye pazarlanan Amerika’nın geldiği nokta budur.
Oglala Lakotaların şefi Luther Standing Bear şöyle demişti.
“Beyaz adamın özgürlüğü, bizim esaretimizdi.”
Aradan 150 yıl geçti, Trump’ın sözleri soykırımı hatırlattı.
