Türkiye iktisadı uzun vakittir büyük kriz yaşarken, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in müdahaleleri de berbat gidişatı durdurmaya yetmiyor.
İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu krizi sonrası piyasalardaki sarsıntı yayılarak, bütçe, cari ve hazine nakit açığını beraberinde getirdi.
Ekonomi kanadından bu hafta arka arda üç kritik gösterge açıklandı. Datalar kamu maliyesinde, Hazine’nin borç ve faiz istikrarında ve Merkez Bankası’nın döviz istikrarında sarsıntıların arttığını, alt üst olan tüm ekonomik gayelerin geçerliğini yitirdiğini ortaya koyuyor.
Merkez’in rezervlerindeki erime ise rekor seviyede. Yalnızca İmamoğlu krizinin yaşandığı 2 haftada Merkez 18 milyar dolar eritti.
Kaynağı bilinmeyen döviz giriş-çıkışlarını gösteren NHN meblağı iki ayda eksi 2,5 milyar dolara ve yıllık bazda 15 milyar 257 milyon dolara tırmandı. Geçen yılın ocak-şubat periyodunda sadece eksi 309 milyon dolar olan çıkış 2024 yılsonunda ise 12,6 milyar dolar oldu. NHN’de kaynağı bilinmeyen döviz çıkışları iki aylık devirde geçen yıla nazaran 8 kat, yıllık bazda yüzde 35 arttı.
Merkez Bankası Eski Başekonomisti Ali Hakan Kara ekonomik göstergeleri yorumladı.
Kara toplumsal medya hesabı X’ten yaptığı paylaşımda TCMB’nin döviz alımına ait grafiği paylaşarak şunları kaydetti:
“Son dört haftada çeşitli kanallardan döviz piyasasına yapılan net müdahale 50 milyar dolara yaklaştı (NDF dahil). Ülke tarihinin en büyük döviz müdahalesi oldu. Son günlerde ise piyasa yatışmış görünüyor.”
TÜRKİYE İKTİSADINDA İŞ TANSİYON ETKİSİ
Borsa İstanbul 19 Mart sonrası sert düşüşler kaydederken Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, İmamoğlu’nun tesirinin sonlu olduğunu savunmuş, ABD tarifelerinin tesiri olduğunu ileri sürmüştü.
Oysa Borsa İstanbul’daki yangın ABD tarifelerinin açıklandığı 2 Nisan’dan çok evvel gerçekleşmişti. Yeniden yabancı tahvil satışları İmamoğlu sürecinde sert bir biçimde gerçekleşmişti.
AÇIK BÜYÜK
Gelinen noktada cari açıktaki büyüme, Merkez Bankası’nın ikinci sefer rekor ziyan etmesi, rezervlerdeki erime, iktisadın alarm verdiğini gösteriyor.
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın açıkladığı Ocak-Mart periyodu Merkezi İdare 3 aylık bütçe gerçekleşmelerine nazaran birinci çeyrekteki bütçe açığı 710,8 milyar TL’ye yükseldi.
Şubat 2025’te 4 milyar 405 milyon dolara yükselen cari açığın birinci iki aydaki toplamı 8 milyar 407 milyon dolara çıktı. Yıllık cari açık meblağı ise şubat sonunda 12,7 milyar dolara ulaştı.
