Keçi kılından dokunan reşik ayakkabıları, doğal yapıları sayesinde koku, kaşıntı, terleme ve mantar üzere problemlere neden olmuyor. Geçmişte bölgede en çok tercih edilen ayakkabılar ortasında yer alan reşik, dayanıklılığı ve konforuyla biliniyor.
Devlet sanatkarı mükafatına sahip olan 38 yıllık ayakkabı tamircisi olan Vanlı usta Mecit Emen, yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalan bu kültürü yaşatmak için kendi atölyesinde üretime devam ettiğini, bu işe bir teklif sayesinde başladığını belirterek, “Bahçesaray ilçemizde Sündüs ablamız vardı. O bana reşik getirirdi, ben de onları tabanlardım. Uzun müddet bu türlü devam ettikten sonra bana ‘Sen niçin yapmıyorsun?’ diye sordu. Onun tavsiyesiyle bu işe başladım” diye konuştu.
YURT DIŞINA GÖNDERİLİYOR
Zamanla reşiğe olan ilgiyi artırmak ismine Urartu, Osmanlı, Selçuklu üzere uygarlıklara ilişkin motifleri ayakkabılara işlemeye başlayan Emen, bu sanatı hem klâsik hem de çağdaş bir hale getirerek geniş kitlelere ulaştırmayı başardığını tabir etti. Emen, Van’ın akabinde evvel Türkiye, sonrasında da Almanya, Avustralya, Fransa, İsviçre, Norveç ve Finlandiya’nın ortasında bulunduğu ülkelere reşik gönderildiğini belirtti.
Emen, 2000 yılında açılan mesleksel eğitim kurslarında 50 bayana eğitim verdiğini, bu kursiyerlerin nakış işlerinde kendisine dayanak sağladığını anlattı.
Emen’in atölyesinde yapılan reşikler, Van’da Bedesten Çarşısı’nda sergileniyor ve satışa sunuluyor.
“ELLE ÜRETİM YAPTIĞIMIZ İÇİN MALİYETLER YÜKSEK”
Reşiğin coğrafik işaret başvurusu tamamlandığında üretimi daha büyük atölyelerde sürdürmeyi hedeflediklerini belirten Emen, “Hayalimiz, bu eseri Türkiye geneline ve yurt dışına ulaştırmak. Kültürel mirasımızı daha geniş kitlelere tanıtmak istiyoruz” dedi.
“Ancak bu kültürel mirasın yaşatılması kolay değil” diyen Emen, üretim sürecinde eleman bulmakta zorlandıklarını, maliyetlerin yüksek olduğunu ve gençlerin bu mesleğe ilgi göstermediğini anlattı. Emen, “Günde bir ya da iki çift ayakkabı üretebiliyoruz. Elle üretim yaptığımız için maliyetler yüksek. Evvelce 10 kişi çalışırken, şu an yalnızca 5 kişi çalışıyoruz” dedi.
Reşiğin yaşatılmasında ailesinin de değerli rol oynadığına değinen Emen, “Belki çok para kazanmıyoruz lakin cet mirasımızı yaşatmak için elimizden geleni yapıyoruz. Bu bizim kültürel bir görevimiz” diye konuştu.
