Yargıtay, yıllık müsaade fiyatı alacaklarıyla ilgili değerli bir karar alarak zamanaşımı müddetini 5 yıl olarak belirledi. Böylelikle uzun müddettir tartışma konusu olan bu mevzuda netlik sağlandı. Habertürk müellifi Ahmet Kıvanç’ın aktardığına nazaran, Yargıtay’ın bu yeni içtihadı, hem çalışanlar hem de patronlar açısından büyük değer taşıyor.
5 YILLIK VAKİT AŞIMI MÜHLETİ UYGULANACAK
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, geçmişte 2012 ile 2017 yılları ortasında sona eren iş kontratları için 10 yıllık vakit aşımını temel alıyordu. Fakat 2020 yılında iş davalarına bakan dairelerin birleştirilmesinin ardından bu görüş yine değerlendirildi. Yeni içtihada nazaran, bu periyoda ilişkin kullanılmayan yıllık müsaade fiyatlarında de artık 5 yıllık vakit aşımı mühleti uygulanacak.
ZAMAN AŞIMI MÜDDETİ 10 YILDAN 5 YILA DÜŞÜRÜLDÜ
Ahmet Kıvanç’ın aktardığı bilgilere nazaran, 1 Temmuz 2012’den evvel yıllık müsaade fiyatları için 5 yıl olan vakit aşımı, bu tarihte yürürlüğe giren Türk Borçlar Kanunu ile birlikte 10 yıla çıkarılmıştı. Lakin 25 Ekim 2017’de yürürlüğe giren İş Mahkemeleri Kanunu ile birlikte personel alacaklarında vakit aşımı mühleti tüm alacak çeşitlerinde 5 yıl olarak belirlendi.
Kanunda yer alan süreksiz hususa nazaran, 25 Ekim 2017’den evvel başlamış olan vakit aşımı mühletleri, eski kararlar doğrultusunda (10 yıl) işlemeye devam edecek. Lakin müddeti şimdi dolmamış alacaklar için, kalan mühletin 5 yılı geçmesi halinde, yeni düzenleme geçerli olacak.
İŞTEN AYRILDIKTAN SONRA KULLANILMAYAN YILLIK MÜSAADE FİYATI NASIL ALINIR?
4857 sayılı İş Kanunu’na nazaran, bir çalışanın kullanmadığı yıllık müsaadelerin karşılığı olan fiyat, lakin iş mukavelesinin sona ermesi durumunda ödenebilir hale gelir. Bu fiyat, çalışanın işten ayrıldığı tarihte geçerli olan brüt maaşı temel alınarak hesaplanır ve zamanaşımı müddeti de bu tarihten itibaren işlemeye başlar.
Çalışanın işten çıkış nedeni, bu hakkın doğmasında tesirli değildir. Yani patronun haklı nedenle fesih yapmış olması ya da çalışanın kendi isteğiyle ayrılması fark etmeksizin, kullanılmayan yıllık müsaadelerin bedelinin ödenmesi gerekmektedir.
Yargıtay’ın bu mevzudaki içtihat değişikliği, çalışanlar açısından hak arama mühletini daha kritik hale getirirken, patronların de yükümlülüklerini tekrar değerlendirmesini zarurî kılıyor. Mevzuyu köşesine taşıyan Ahmet Kıvanç, çalışanların hak kaybı yaşamamaları için zamanaşımı mühletini dikkatle takip etmeleri gerektiğine bilhassa dikkat çekiyor.